"စည္းလံုးျခင္းအင္အား"
ေက်ာက္ေတာ္ စစ္တပ္က ရိတ္သိမ္းလယ္မ်ား ျမိဳ႕နယ္ဦးစီးက ကြင္းဆင္း စစ္ေဆး
နိရဥၥရာ
“ ဟုတ္ကဲ့။ ျမိဳ႕နယ္ ဦးစီးမွဴးရံုးနဲ႕ ျမိဳ႕နယ္ေျမတိုင္း ဦးစီးမွဴးရံုးက လာေရာက္ တိုင္းတာေနပါတယ္။ စစ္တပ္က ရိတ္သိမ္းသြားတဲ့ လယ္ဧ က ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆိုတာကို အခု တိုင္းတာေနပါတယ္။ စစ္တပ္ကေတာ့ ဒီကေန႕မွာ စပါးရိတ္သိမ္းတာလည္း မရွိသလို တစ္စံုတစ္ ရာ ဟန္႕တားမူ လုပ္တာလည္း မရွိပါဘူး” ဟု ေက်းရြာသား တစ္ဦးက ေျပာသည္။
ေက်ာက္ေတာ္ျမိဳ႕နယ္ ကန္ေစာက္ အေျခစိုက္ ခမရ ၅၃၉ တပ္ရင္းမွ စစ္သားမ်ားသည္ ယမန္ေန႕ထိ ျပည္သူမ်ား ထြန္ယက္စိုက္ပ်ိဳးထား ေသာ စပါးခင္းမ်ားကို လာေရာက္ ရိတ္သိမ္းခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
“ စစ္တပ္က မေန႕ကလည္း လာေရာက္ ရိတ္သိမ္းပါတယ္။ ပီးရင္ အဲဒီ လယ္ေျမေတြဟာ စစ္တပ္ပိုင္ ဆိုျပီးလည္း ဆိုင္းဘုတ္ (၂) ခု ေထာင္သြားပါတယ္။ တစ္ခုက ကားလမ္းေရွ႕မွာ ျဖစ္ျပီး ေနာက္တစ္ခုက အုတ္ေတာင္ျပင္ ရြာဘက္က ေထာင္ပါတယ္။ တပ္နယ္ေျမဆိုျပီး ေရးထားပါတယ္” ဟု ေဒသခံ ေျပာသည္။
ျပိန္းေခ်ာင္းႏွင့္ အနီးတ၀ုိက္ေက်းရြာမ်ားမွ လယ္သမားမ်ား ဘိုးစဥ္ ေဘာင္ဆက္ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္လာေသာ လယ္ဧက ၆၀၀ ကို ခမရ ၅၃၉ မွ တပ္ရင္းခ်ရန္ အတြက္ဟု အေၾကာင္းျပကာ သိမ္းယူသြားခဲ့ျပီး လယ္သမားမ်ား လက္က်န္ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနေသာ ဧက ၁၂၀ ကိုလည္း စစ္တပ္ပိုင္ လယ္ေျမမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ဆိုကာ စစ္သားမ်ားက လက္နက္ ကိုယ္စီျဖင့္ လာေရာက္ျပီး ႏို၀င္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႕က စျပီး စပါးမ်ားကို လာေရာက္ ရိတ္သိမ္းေနသည္ဟု ဆိုသည္။
လယ္သမား စိုက္ပ်ိဳးထားေသာ စပါး စုိက္ ဧက ၁၂၀ တြင္ ယအခု စစ္တပ္က ဧက ၅၀ ခန္႕ ရိတ္သိမ္း ယူေဆာင္သြားခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
ယခုကဲ့သုိ႕ စစ္တပ္က တရားလက္လြန္ အႏိုင္က်င့္မူကို သည္းမခံနိုင္သျဖင့္ လယ္သမားမ်ားက ရခိုင္ျပည္နယ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌမ်ားထိ တက္ေရာက္ တိုင္ၾကားခဲ့သည္။
ထိုသို႕ တိုင္ၾကားခဲ့ျပီးေနာက္ပိုင္း ႏို၀ဘၤာလ ၁၅ ရက္ေန႕က ရခိုင္ျပည္နယ္ အစုိးရအဖြဲ႕၀င္ ဆည္ေျမာင္း၀န္ၾကီး ဦးကိုကိုႏိုင္သည္ အဆို ပါေက်းရြာသုိ႕ လာေရာက္ စစ္ေဆးခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
ယေန႕တြင္ ျမိဳ႕နယ္ဦးစီးမွဴးရံုးႏွင့္ ေျမစာရင္းမွ စစ္တပ္က ရိတ္သိမ္း သြားေသာစပါး စိုက္ခင္းမ်ားကို တုိင္းတာေနေသာ္လည္း ေက်းရြာ သား မ်ားမွာမူ စစ္တပ္က ၀င္ေရာက္ ရန္ရွာမည္ကို အထူး စိုးရိမ္ေနၾကသည္ဟု သတင္း ရရွိသည္။
KBC အစည္းအေ၀း တက္ေရာက္ ရန္ KNU အဖြဲ႔၀င္ ၃ဦး ဖိတ္ၾကားခံရ
ေစာခါးစူးညား (ေကအိုင္စီ)
၂ရက္ၾကာ ျပဳလုပ္မည့္ ယင္းအစည္းအေ၀းတြင္ KBC အဖြဲ႔ကိစၥအျပင္ လက္ရွိ ေက အဲန္ယူႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရတို႔၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္း စဥ္ သည္ မည္သည့္အဆင့္၌ ရွိေနေၾကာင္း၊ ေရွ႕ဆက္ မည္သို႔လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ ေၾကာင္းႏွင့္အေျခ အေန ေပၚ မူတည္၍ ေဆာင္ ရန္၊ ေရွာင္ရန္ ကိစၥမ်ားကို မည္သို႔ ျပင္ဆင္ သင့္ေၾကာင္း စသည္တို႔ကို ေဆြးေႏြးသြားမည္ဟု KBC အမႈေဆာင္ အရာရွိျဖစ္သူ ေဒါက္တာဂါ ဘရီလ္(Dr. Gabriel)က ေျပာသည္။
ေဒါက္တာဂါဘရီလ္က “ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ ကရင္ေတြဟာ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးျဖစ္ေစ၊ စည္းလံုးညီ ၫႊတ္ေရးျဖစ္ေစ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုပူး ေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မလဲဆိုတာ အားနည္းေနေသးတယ္။ ဒါကို ဒီထက္ နားလည္ေအာင္ အခုလုပ္မယ့္ အစည္းအ ေ၀းမွာ ေျပာဆိုေဆြး ေႏြးၾကဖို႔ ေကအဲန္ယူကိုလည္း ဖိတ္တာျဖစ္တယ္”ဟု ေကအိုင္စီသို႔ ေျပာသည္။
အစည္းအေ၀းသို႔ ေကအဲန္ယူ ကိုယ္စားလွယ္ ၃ဦး အပါအ၀င္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ ကရင္ဒုကၡသည္မ်ားေကာ္မတီ-KRC မွ ဥကၠဌ လည္း ျဖစ္၊ ႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္ သိကၡာေတာ္ရ ဆရာေတာ္ေစာေရာဘတ္ေထြး ပါ၀င္သည့္အဖြဲ႔ ၈ဦးႏွင့္ KBC အား ကူညီပံ့ပိုး သူမ်ား၊ ျပည္တြင္းရွိ ခ ရစ္ယာန္အသင္းအဖြဲ႔မ်ားမွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား စသည္တို႔ စုစုေပါင္း လူဦးေရ ၄၀ေက်ာ္ တက္ေရာက္မည္ဟု သိရ သည္။
သို႔ေသာ္ ေကအဲန္ယူဘက္မွ KBC ၏ အစည္းအေ၀းသို႔ တက္ေရာက္ရန္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ မည္သူအား ေစလႊတ္မည္ကို ယခုထိ ထုတ္ ေဖာ္ ေျပာဆိုထားျခင္း မရွိေသးေပ။
KBC အစည္းအေ၀းသည္ အဓိကအားျဖင့္ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အစည္းအေ၀းျဖစ္၍ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ေကအဲန္ယူအေနျဖင့္ တက္ေရာက္ ရန္ မသင့္ေလ်ာ္ေသးသလို အေသအခ်ာ စဥ္းစားရန္လိုေၾကာင္းလည္း ျပည္ပေရာက္ ကရင္အဖြဲ႕အစည္းအခ်ဳိ႕က သံုးသပ္ေ၀ဖန္ေနၾက သည္။
KBC သည္ ယခုလို အစည္းအေ၀းကို ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၁ခုႏွစ္မွစ၍ လာမည့္ ၂၀၂၀ခုႏွစ္အထိ စတင္ကာ တႏွစ္လွ်င္ ၂ႀကိမ္ စီမံ ကိန္းျဖင့္ လုပ္ ေဆာင္သြားရန္ရွိၿပီး ေကအဲန္ယူကို ဖိတ္ၾကားသည္မွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျဖစ္သည္။
ဘုရားၿပီး ျငမ္းဖ်က္ စကားပုံႏွင့္ မူစယ္ ၁၀၅ မိုင္ ကုန္ထမ္း အလုပ္သမားမ်ား ဘဝ
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္သၽွမ္းျပည္ (ေျမာက္ပိုင္း) မူစယ္ ၁၀၅ မိုင္ကုန္သြယ္ေရးဇုန္အတြင္း ေထရဝါဒဗုဒၶသာသနာျပဳေက်ာင္း ဘုရားသိမ္ စတင္ ေဆာက္လုပ္ခဲ့ သည့္ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ ကုန္သြယ္ေရးဇုန္ အလုပ္သမားဦးစီး႒ာနမွ တရားဝင္မဟုတ္သည့္ ကုန္ထမ္း အလုပ္သမား ၂၅၆ ေယာက္အား ခန႔္အပ္ လိုက္ျခင္းမွာ အခ်ိန္အားျဖင့္ တိုက္ဆိုင္မွု ျဖစ္ေနေပသည္ ။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ၁၁ လပိုင္းက ဘုရားသိမ္ စတင္ တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ထိုစဥ္က အလုပ္သမားဦးစီးမွူး ဦးေက်ာ္ေက်ာ္ ဦးမွ အဆိုပါ အ လုပ္ သမားမ်ားအား အလုပ္ခန႔္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ ။
ယခုအခါ သိမ္ေဆာက္လုပ္မွု ၿပီးဆုံး၍ ယခုလ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ ေရစက္ခ်လွူဒါန္းေတာ့မည္ျဖစ္ရာ ၄င္းအခ်ိန္သည္လည္း ကုန္ထမ္း အ လုပ္ သမား ၂၅၆ ေယာက္စလုံး အလုပ္ျဖဳတ္ခံရခ်ိန္ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ေနျပန္သည္ ။
ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားက ေစတီပုထိုးမ်ား တည္ေဆာက္ရာတြင္ တပ္ဆင္အသုံးျပဳသည့္ အကာအရံမ်ားကို “ ျငမ္း ” ဟု ေခၚကာ တည္ေဆာက္ မွု ၿပီးဆုံးခ်ိန္တြင္ အဆိုပါ ျငမ္းမ်ားကို ဖ်က္သိမ္းေလ့ရွိသျဖင့္ ဘုရားၿပီး ၿငိမ္း ဖ်က္ဆိုသည့္ ဆိုရိုးစကား ရွိေနရာ ယခုအလုပ္ျဖဳတ္ခံရသည့္ ျဖစ္ ရပ္အေပၚ အလုပ္သမားမ်ားက ဘုရားၿပီး ျငမ္းဖ်က္ဟု တင္စား ေျပာဆို ေနျခင္း ျဖစ္ သည္ ။
အသက္ခပ္ႀကီးႀကီး အလုပ္သမားေဟာင္းတစ္ဦးက ၄င္းကုန္ထမ္းအလုပ္သမားအျဖစ္ စတင္ အလုပ္ဝင္ခဲ့သည့္ အေတြ႕ အၾကဳံ ကို ယခု လို စေျပာသည္ ။
“အလုပ္စဝင္ေတာ့ ၀င္ေၾကးက တစ္ေယာက္ကို ၂ ေသာင္းခြဲ ၊ အားလုံး ၂၅၆ ဦးဆိုေတာ့ ၆၄ သိန္း ေပါ့ေနာ္ လူ ၈ ေယာက္ ပါတဲ့ အဆိုင္း ၃၂ ဆိုင္းဖြဲ႕လိုက္တယ္။ အဲဒီ တစ္ဆိုင္းကို ၂ သိန္းခြဲ သိမ္အလွူေငြ ဆိုၿပီး အလုပ္သမားစုမွူး ဦးေပၚ တင္က ေကာက္တယ္ ။ ႏွစ္မ်ိဳးေပါင္း ေတာ့ ၁၂၈ သိန္း ေလာက္လွူခဲ့ရတယ္” ဟု ဆိုသည္ ။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္းက တ႐ုတ္ - ျမန္မာနယ္စပ္ အဓိက ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚ ရွိ အဆိုပါ ၁၀၅ မိုင္ ကုန္သြယ္ ေရးဇုန္အတြင္း ကုန္ စည္စီးဆင္းမွု ေကာင္းမြန္ခဲ့ရာ တစ္ေန႔လၽွင္ ကုန္တင္ကားႀကီး အစီးေရ ၁၀၀ ၀န္းက်င္ခန႔္ ျဖတ္သန္း သြားလာေနေၾကာင္း သိရ သည္ ။
ကုန္ကားတစ္စီးလၽွင္ ကုန္အေလးခ်ိန္တန္၂၅ ႏွင့္ ၃၀ ၀န္းက်င္ၾကား တင္ေဆာင္ထားၿပီး အဆိုပါကားတစ္စီး ကုန္တင္ ကုန္ခ်ခ အျဖစ္ အ လုပ္ သမား ၈ ေယာက္ တစ္ဆိုင္းလၽွင္ က်ပ္ေငြ ၁၂၀၀၀ ေပးေၾကာင္း ဆိုသည္ ။
“ကုန္ထမ္းခ တစ္တန္ကို က်ပ္ ၁၀၀၀ ႏွုန္းေပါ့ေနာ္။ ကားတစ္စီး ၂၅ တန္ဆိုရင္ ေငြ ၂၅၀၀၀ ရမယ္ အလုပ္သမားတစ္ ဆိုင္းကို ကားတစ္ စီး ၁၂၀၀၀ ပဲရတယ္။ ပုတ္ျပတ္ေပးလိုက္တာေပါ့ေနာ္ ။ က်န္တဲ့ေငြကို အလွူေငြဆိုၿပီး ေကာက္ တယ္ ။ ဒါ့ အျပင္ ေန႔စဥ္ ေငြ ၅၀၀ ထပ္ ျဖတ္တယ္ ။ တစ္ရက္ကို ကားအစီး ၁၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ဆို တစ္ဆိုင္းကို ၄ စီးနဲ႔ ၅ စီးၾကား ထမ္း ရတယ္ ။ တကယ္တမ္းထမ္း ရတဲ့လူေတြကတစ္ ေယာက္ ကို က်ပ္ ၆၀၀၀ ေလာက္ပဲရၾကတယ္ ” ဟု သူ ဆိုသည္ ။
အဆိုပါ ေအာက္ေျခကုန္ထမ္းအလုပ္သမား အမ်ားစုမွာ အညာေဒသမွ ႀကံဳရာက်ပန္း လာေရာက္လုပ္ကိုင္စားေသာက္ သူမ်ားျဖစ္ၾကၿပီး အိမ္ ေထာင္သည္မ်ားလည္း ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္ ။
၁၀၅ မိုင္ကုန္သြယ္ေရးဇုန္ အလုပ္သမားဦးစီး႐ုံး လက္ေအာက္တြင္ အလုပ္သမား ၈၀၀ ခန႔္ရွိသည့္အနက္ ပါမစ္ (ပတ္ကား) ၊ အရန္ ႏွင့္ ဖိုက္ တာ ဟု ဆိုကာ အတန္းအစား ၃ မ်ိဳးခြဲထားၿပီး အဆိုပါ ၂၅၆ အုပ္စုမွာ ဖိုက္တာဟု ေခၚေသာ ေအာက္ေၿခ အလုပ္သမားမ်ား ျဖစ္ သည္ ။
၄င္းအလုပ္သမားမ်ားမွာ ပါမစ္ႏွင့္ အရန္ အလုပ္သမားမ်ား မလုပ္လိုသည့္ အလုပ္မ်ားႏွင့္ ဂိုေဒါင္တြင္း ကုန္အတင္အခ် အ လုပ္မ်ား လုပ္ ကိုင္ ရေၾကာင္း သိရသည္ ။
၂၀၁၀ နိုဝင္ဘာလမွ ၂၀၁၂ နိုဝင္ဘာ ၆ ရက္ေန႔အထိ အလုပ္သမားထုအတြင္း ေငြခြဲေဝရာတြင္ အသုံးျပဳသည့္ နည္းကို ေငြကိုက္ လူ ကိုက္ စနစ္ ဟု ဆိုၿပီး ယခုလ ၆ ရက္ေန႔ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဘို႔တူဘို႔မၽွစနစ္သို႔ အစားထိုးေျပာင္းလဲခဲ့ ေၾကာင္း ၄င္းအလုပ္သမားေဟာင္းက ဆက္ေျပာ သည္ ။
“ေငြကိုက္လူကိုက္ စနစ္မွာက စုမွူးကေန ဦးစီးအရာရွိအထိ အခ်ိဳးက်ခြဲေဝယူတယ္။ အခုက ဘို႔တူဘို႔မၽွစနစ္ေပါ့ ။ ေအာက္ေၿခ ကေနၿပီး ေစာင့္ ေရွာက္ေရးမွူး အထိ သူတစ္က်ပ္ ကိုယ္တစ္က်ပ္ယူတဲ့ စနစ္ေပါ့ေနာ္ ” ဟု ဆိုသည္ ။
အဆိုပါ ေငြကိုက္လူကိုက္ စနစ္တြင္ ေငြေၾကးမသမာမွုမ်ား ရွိခဲ့ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာရာတြင္ “ အလုပ္သမားေစာင့္ ေရွာက္ေရးမွူး ဦး ေသာင္းက ဦးစီးအရာရွိဆီ ေန႔စဥ္ အလုပ္သမား ဦးေရ တင္ျပရာမွာ တကယ္ရွိတာထက္ ၁၂၂ ေယာက္ပို တင္တယ္။ ဦးစီးမွူး ဦးေက်ာ္ ေက်ာ္ ဦးကေန လက္ရွိ ဦးဝင္းနိုင္ဦး လက္ထက္ အထိေပါ့ေနာ္။ ၆၇ ေယာက္က ဘုရား သိမ္ အတြက္ က်န္တဲ့ ၅၅ ေယာက္စာကိုက စုမွူး ကေန ဦးစီးအရာရွိအထိ အခ်ိဳးက်ခြဲ ေဝယူတယ္ ” ဟု ဆိုသည္ ။
ထို႔အျပင္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္က ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ၀ယ္ယူထားသည့္ အလုပ္သမား အဖြဲ႕ပိုင္ ကားတစ္စီးရွိၿပီး အဆိုပါကားမွ တစ္လဝင္ေငြ က်ပ္ သိန္း ၄၀ ခန႔္ရရွိရာ ၄င္းေငြကိုလည္း စာရင္းအင္းမရွိ သုံးစြဲသည္ဟု ဆိုသည္ ။
ထို႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အထိ သာမာန္ အလုပ္သမားစုမွူး အဆင့္သာ ရွိေသာ ဦးေပၚတင္မွာ ယခုအခါ သိန္း ၆၀၀ တန္ တိုက္တစ္လုံး အ ျပင္ အိမ္စီးကားအမ်ိဳးမ်ိဳး ၊ ေထာ္လာဂ်ီ ၊ ေျမထိုးစက္ႏွင့္ အျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ပိုင္ဆိုင္သည့္ သူေ႒းတစ္ဦး ဘဝသို႔ ေျပာင္းလဲ ေရာက္ရွိ သြားေၾကာင္း ဆိုသည္ ။
၂၀၁၂ နိုဝင္ဘာ ၈ ရက္ေန႔မွစ၍ မူစယ္ ၁၀၅ မိုင္ကုန္သြယ္ေရးဇုန္ရွိ အလုပ္သမား႐ုံးတြင္ အရန္အလုပ္သမား ၁၂၀ ခန႔္ကို ပါမစ္ရ အလုပ္ သ မားမ်ား အျဖစ္ ျပန္လည္ ခန႔္အပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ဘုရားသိမ္ေဆာက္လုပ္ အၿပီး အလုပ္ျဖဳတ္ခံခဲ့ရေသာ အလုပ္သမား ၂၅၆ ဦးမွာ ပါ၀င္ ျခင္း မရွိပဲ အမ်ားစုမွာ ႀကံဳရာက်ပန္း ရရာအလုပ္လုပ္ကိုင္ေနရေၾကာင္း သိရသည္ ။
မုဒိန္းက်င့္ရန္ႀကိဳးစားေသာ ကုလားအား အာမခံျဖင့္ျပန္လႊတ္
မင္းသြီး
ေတာင္ဥကၠလာ(၇)ရပ္ကြက္၊ မင္းရဲေက်ာ္စြာကုန္းလမ္းေနအဘဦးထြန္းေအာင္ေက်ာ္၏သမီးမသြယ္ သြယ္ထြန္းအသက္(၁၈)ႏွစ္၊ရခိုင္ ေက်ာင္း သူအား ၄င္းရပ္ကြက္မွ ကုလားျဖစ္သူ ေက်ာ္ဇင္ေအာင္(ခ)အာလူး အသက္(၂၆)ႏွစ္မွ မုဒိန္း က်င့္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရ သည္။
"အဲဒီကုလားက ေန႔လည္(၁၁)နာရီေလာက္မွာ မသြယ္သြယ္ထြန္းကို မုဒိန္းက်င့္ဖို႔ ဆြဲလားရမ္းလား လုပ္ေနတာကို လူေတြကေတြ႔ေတာ့ ရပ္ ကြက္က အခ်ိန္မီဝင္ၿပီး တားဆီးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္၊ မိန္းခေလးမွာ အကႌ်အားလုံး စုတ္ၿပဲသြားၿပီးေတာ့ ခႏၶာကိုယ္မွာ ဒဏ္ရာေတြနည္းနည္း ရသြား ပါတယ္။ မုဒိန္းက်င့္ဖို႔ႀကိဳးစားတဲ့ ကုလားကိုေတာ့ ေတာင္ဥကၠလာပ ရဲစခန္းကိုပို႔လိုက္ပါတယ္၊ မိန္းခေလးကိုေတာ့ လံုၿခံဳတဲ့တစ္ ေန ရာမွာ ေနခိုင္းထားပါတယ္" ဟု ယင္းရပ္ကြက္ေန တစ္ဦးမွေျပာသည္။
ယင္းကုလားအား ေတာင္ဥကၠလာရဲစခန္းတြင္ ပုဒ္မ ၃၅၊ ၄၅၁၊ ၉၅၄ စသည့္ ပုဒ္မသုံးခုျဖင့္ ႏို၀င္ဘာလ(၁၁)ရက္ေန႔ကတည္းက အမႈဖြင့္ ထား ခဲ့ေသာ္လည္း အမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ အသိသက္ေသမ်ား၊ မ်က္ျမင္သက္ေသမ်ား ရွိေနသည့္တိုင္ စစ္ေဆးအေရးယူျခင္း တစ္စံုတစ္ရာ မျပဳ လုပ္ဘဲ အာမခံျဖင့္ ျပန္လည္လႊတ္ေပးထားေၾကာင္း သိရွိရသည္။
မိုးေဟကို ဘာေတြထပ္ ေၾကညာဦးမလဲနဲ႔ ဇာဂနာရဲ႕ ေထာင္တြင္းဒိုင္ယာရီ
မစပ္စု
ႏုိင္ငံပုိင္ သတင္းစာေတြထဲမွာ ဘတျပန္ က်ားတျပန္ ေရွ႕ေနေတြနဲ႔ ေၾကညာခ်က္ေတြ အၿပိဳင္အဆုိင္ ထုတ္ေနတဲ့ႏုိင္ငံေက်ာ္ မင္းသမီးမုိး ေဟ ကုိနဲ႔ သူ႔ခင္ပြန္းရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ေတြကုိ အာလုံးလည္း သိၿပီး ျဖစ္မွာပါ။
အခုေနာက္ဆုံး သတင္းအရေတာ့ ေအာက္တုိဘာ လကုန္ပိုင္းမွာပဲ မင္းသမီး မုိးေဟကုိက သူ႔ရဲ႕ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ဦးညီညီထြန္းရဲ႕ ေၾကညာ ခ်က္ ကုိ ျပန္လည္ ေခ်ပ ထုတ္ျပန္လုိက္ျပန္ပါၿပီ။
သ႐ုပ္ေဆာင္ မုိးေဟကုိ (ေဒၚေအးေအးခုိင္) ရဲ႕ ခင္ပြန္းေဟာင္း ဦးညီညီထြန္းရဲ႕ ေရွ႕ေန ေဒၚေက်ာ့ေက်ာ့လိႈင္ကုိ မုိးေဟကုိ (ေဒၚေအး ေအး ခုိင္) နဲ႔ ဦးညီညီထြန္းတုိ႔ တရား၀င္ကြာရွင္း ျပတ္စဲထားျခင္းရွိသလားလို႔ မစပ္စုက ေမးၾကည့္ေတာ့ သူက “တရား႐ုံးမွာ တရား၀င္ ကြားရွင္း ထားျခင္း မရွိေသးဘူး” လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ျမန္မာ့ဓေလ့ ထုံးတမ္းအရ ေယာက်ာ္းနဲ႔မိန္းမ လက္ထပ္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ျဖစ္ထြန္းတဲ့ ပစၥည္းဟာ လက္ထပ္ပြား ပစၥည္းျဖစ္တဲ့ အတြက္ လင္နဲ႔မယား ႏွစ္ဦးစလုံး ပုိင္ဆုိင္တာျဖစ္ၿပီး ကြားရွင္းခဲ့မယ္ ဆုိရင္ေတာင္ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ တေယာက္တ၀က္ ပုိင္ဆုိင္မႈ ရွိေနေသး တယ္ ဆုိတဲ့ ဥ ပေဒေၾကာင္းကလည္း ရွိေနေသးတာပါ။
သ႐ုပ္ေဆာင္ မုိးေဟကုိ (ေဒၚေအးေအးခုိင္) ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာေတာ့ ဦးညီညီထြန္း ကိုယ္တုိင္ လင္ခန္း မယားခန္း ျပတ္စဲေၾကာင္း သ ေဘာ တူၿပီး စင္ကာပူကုိ ထြက္သြားၿပီ၊ ျမန္မာ့ဓေလ့ ထုံးတမ္းစဥ္လာအရ ေဒၚေအးေအးခုိင္နဲ႔ ဦးညီညီထြန္း တုိ႔ဟာ လင္ခန္းမယားခန္း ျပတ္စဲခဲ့ၿပီး ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိထားပါတယ္။
ျမန္မာ့ဓေလ့ ထုံးတမ္း အစဥ္အလာအရ လင္နဲ႔မယား ၆ လၾကာ အတူ ေနထိုင္မႈမရွိေတာ့ရင္၊ လင္ေယာက်္ားက မယားစရိတ္ မေထာက္ ပံ့ရင္ လင္ခန္း မယားခန္း ျပတ္စဲၿပီလုိ႔ ေျပာလုိ႔ရေၾကာင္း သိရပါတယ္။
မုိးေဟကုိရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ဒီအိမ္နဲ႔ ဒီၿခံဟာ သူ႔ ကုိယ္ပုိင္ေငြနဲ႔ ၀ယ္ယူထားတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကိုယ့္စိတ္ႀကိဳက္ စီမံ ခန္႔ခြဲပုိင္ခြင့္ ရွိ တယ္လုိ႔ ဆုိထားပါတယ္။
“သူနဲ႔ ကုိညီညီထြန္းနဲ႔ မယူထားခဲ့ဘူး ဆုိရင္ေတာ့ သူ႔ဖာသာသူ လုပ္လုိ႔ရမွာေပ့ါ။ အခုက တရား၀င္ကုိ ႐ုံးမွာ လက္မွတ္ထုိး ၿပီးေတာ့ တရား၀င္ လက္ထပ္ထားတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ လက္ထပ္ထားၿပီးမွ သူ၀ယ္ထားေပးတဲ့ ပစၥည္းက သူမသိဘဲ သူ႔စိတ္ႀကိဳက္ စီမံေဆာင္ရြက္ခြင့္ မရွိဘူး။ ဥ ပေဒေၾကာင္းအရ အဲဒီလုိ မရွိလုိ႔လည္း က်မတုိ႔က ေၾကညာလုိ႔ ရတာေပ့ါ။ မဟုတ္ရင္ က်မတုိ႔က ဘယ္ေၾကညာလုိ႔ ရပ့ါမလဲ။ ဒီအိမ္ကုိ သူ႔ကိုယ္ပုိင္ေငြနဲ႔ ၀ယ္တယ္ ဆုိတာကေတာ့ အမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့တယ္ဆုိရင္ သက္ေသျပေပ့ါ။ အ လြတ္သေဘာကေတာ့ ဘယ္လုိပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ၿပီးစလြယ္ ေျပာလုိ႔ရတယ္ေလ။ တကယ္ အမႈ ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္းတဲ့ အခါက်ေတာ့ သူ႔အခ်က္အ လက္၊ သူ႔အေထာက္အထား၊ သူ႔ဘာသာသူ ထြက္လာမွာ ေပ့ါ” လို႔ ေရွ႕ေန ေဒၚေက်ာ့ေက်ာ့လိႈင္က ေျပာပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ သ႐ုပ္ေဆာင္ မုိးေဟကုိ (ေဒၚေအးေအးခုိင္) ရဲ႕ေရွ႕ေန ဦးမ်ိဳးညြန္႔ကေတာ့ “သူတုိ႔ရဲ႕ ကိစၥေတြကို က်ေနာ္က ေျဖခြင့္မရွိ ဘူး။ ကိုယ့္ရဲ႕ အမႈသည္ လုံၿခံဳေရးကုိ တာ၀န္ယူရတာ။ က်ေနာ္တုိ႔မွာ ေျဖခြင့္မရွိပါဘူး” လုိ႔ဧရာ၀တီကုိေျပာပါတယ္။
ဦးညီညီထြန္းက သူ႔ရဲ႕ ေရွ႕ေနကတဆင့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဗဟန္းၿမဳိ႕နယ္ ေရႊေတာင္ၾကား ၂ ရပ္ကြက္ သံလြင္လမ္း အမွတ္ ၇၄ (ဘီ) ေနအိမ္ ကုိ သူ႔ရဲ႕ သေဘာတူ ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲ ဘာမွ လုပ္ပုိင္ခြင့္မရွိဘူးဆုိတဲ့ ေၾကညာခ်က္ကုိ တပတ္အတြင္း ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းေပးဖုိ႔နဲ႔ ဂုဏ္ သိကၡာ ထိ ခုိက္ေအာင္ ရည္ရြယ္ၿပီး ေၾကညာတာမိ်ဳး မျပဳလုပ္ဖုိ႔ ေျပာဆုိထားၿပီး တကယ္လုိ႔ မလုိက္နာဘူး ဆိုရင္ ဥပေဒအရ ထိေရာက္ စြာ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လုိ႔ သ႐ုပ္ေဆာင္ မုိးေဟကုိ (ေဒၚေအးေအးခုိင္) က သူရဲ႕ေရွ႕ေန ဦးမ်ိဳးညြန္႔က တဆင့္ ေျပာဆုိထား တာပါ။
ဦးညီညီထြန္းရဲ႕ေရွ႕ေန ေဒၚေက်ာ့ေက်ာ့လႈိင္ကေတာ့ “ကိုယ္က စထားၿပီးၿပီ ျဖစ္ေတာ့ လုပ္သင့္လုပ္ ထုိက္တာေတာ့ လုပ္ရမွာေပ့ါေနာ္။ ဥပေဒ အရေပ့ါ။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လုိ လုပ္မယ္၊ ဘယ္အတုိင္းအတာ ဆုိတာေတာ့ က်မတုိ႔ ေလာေလာ ဆယ္ မေျပာႏုိင္ေသးဘူး။ တခုခုေတာ့ ျပန္ လုပ္မွာေပါ့” လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
ပရိသတ္ အမ်ားစုကေတာ့ ဦးညီညီထြန္းနဲ႔ သ႐ုပ္ေဆာင္ မုိးေဟကုိတုိ႔ကုိ ခ်စ္သူ ရည္စားေတြအျဖစ္သာ မီဒီယာေတြကတဆင့္ သိရွိထား ၾက တာ ျဖစ္ၿပီး တရား၀င္ ဇနီးေမာင္ႏွံေတြ ျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ အခုလုိ ျပႆနာေတြ ျဖစ္ေပၚလာမွသာ သိရွိလာရျခင္းပါ။
သ႐ုပ္ေဆာင္ မုိးေဟကုိနဲ႔ သူ႔ ခင္ပြန္း ဦးညီညီထြန္းတုိ႔ရဲ႕ အ႐ႈပ္ေတာ္ပုံ ေရွ႕ဘယ္လုိ ခရီးဆက္ဦးမလဲ ဆုိတာ ဆက္လက္ နားစြင့္လုိက္ ၾကဦးစို႔။
ဇာဂနာရဲ႕ ေထာင္တြင္း ဒိုင္ယာရီ
ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း လူရႊင္ေတာ္ ဦးဇာဂနာရဲ႕ ပထမဆုံး ေထာင္တြင္း အေတြ႔အႀကံဳေတြ ေရးသားထားတဲ့ “ေထာင္ထဲက ဒုိင္ယာရီ” ဆုိတဲ့ စာအုပ္ကုိ Home (House of Media and Entertainment) ကေန အခု ႏုိ၀င္ဘာ လကုန္ပိ္ုင္းမွာ ျဖန္႔ခ်ိေတာ့မွာပါ။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အေရးေတာ္ပုံႀကီးမွာ ပထမဆုံး ေထာင္စက်ခဲ့စဥ္ကတည္းက အေတြ႔အႀကံဳေတြကုိ ေန႔စဥ္ ဒုိင္ယာရီလုိ ေရးမွတ္ထားခဲ့တဲ့ ဒီစာ အုပ္ ဘယ္လုိ ဘယ္ပုံ ျဖစ္ေပၚလာတာလဲ ဆုိတာကို ဦးဇာဂနာက “၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အေရးေတာ္ပုံ အၿပီးမွာ ပထမဆုံး အဖမ္းခံရတာက က်ေနာ္ တုိ႔ပဲ။ အေရးေတာ္ပုံ ၿပီးၿပီးခ်င္းမွာ ေထာင္ထဲကုိ ပထမဆုံး အပုိ႔ခံရတာလည္း က်ေနာ္တုိ႔ပါပဲ။ အဲဒီမွာ ေတြ႔ႀကံဳခဲ့ရသမွ် ႏွိပ္စက္ ခံခဲ့ရတာေတြ၊ စစ္ ေၾကာေမးျမန္းခံရတာေတြ၊ ႐ုိက္တာႏွက္တာ စသျဖင့္ အဲဒီအေတြ႔အႀကံဳေတြ အကုန္လုံးကုိ ဒုိင္ယာရီလုိ လုပ္ၿပီးေတာ့ေထာင္ကထြက္ ထြက္ လာခ်င္း ၂ ရက္အတြင္းမွာ ဒါကုိ ခ်ေရးထားတာ” လို႔ ရွင္းျပ တယ္။
လူရႊင္ေတာ္ ဇာဂနာဟာ စစ္အစုိးရ လက္ထပ္မွာ ေထာင္ ၄ ခါ က်ခံခဲ့ရတာ ျဖစ္ၿပီး ပထမဆုံးအေနနဲ႔ ၇ လ က်ခံခဲ့ရပါတယ္။အဲဒီ ၇ လအ တြင္း မွာ ျဖစ္ပ်က္ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့တာေတြကုိ ဒီ “ေထာင္ထဲက ဒုိင္ယာရီ” ဆုိတဲ့ စာအုပ္မွာ ေရး သားထားတာပါ။
ေနာက္ပုိင္း က်ခံခဲ့ရတဲ့ ကာလေတြရဲ႕ ေထာင္တြင္း အေတြ႔အႀကံဳေတြကုိလည္း အပုိင္းလုိက္ ထပ္မံ ထုတ္ေ၀ျဖန္႔ခ်ိသြားမယ္လို႔ သိရပါ တယ္။
စစ္အစုိးရလက္ထက္ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ စကားေတာင္ က်ယ္က်ယ္မေျပာရဲတဲ့ ေခတ္ကာလမွာ ဒီလုိ ေထာင္တြင္း အေတြ႔အႀကံဳ ေတြကုိ ဒုိင္ယာရီလုိ ေရးထားတဲ့ စာအုပ္ကုိ ဘယ္ေလာက္အထိ ခက္ခက္ခဲခဲ ဘယ္လုိ ထိန္းသိမ္းခဲ့ရသလဲ ဆုိတာကုိလည္း ကုိဇာဂနာက ေျပာျပပါ ေသး တယ္။
“ဒီလုိ ေရးထားတဲ့ ဒုိင္ယာရီစာအုပ္ကုိ က်ေနာ္ ေနာက္တႀကိမ္ ထပ္အဖမ္းခံလုိက္ရေတာ့ က်ေနာ့ အ ေဖနဲ႔ အေမက ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမွာ သြား ဝွက္ထားရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေဖေဖ့ကုိပါ ဖမ္းျပန္ေရာ။ ဒီေတာ့ အဲဒီအထုပ္လုိက္ႀကီးကုိ အဂၤ လန္သံ႐ုံးက ဒုတိယ အတြင္း၀န္ Vicky (ဗစ္ကီ) ဆီကုိ သြားၿပီးေတာ့ ေပးထားလုိက္ရတယ္။ သူက အဲဒီစာအုပ္ထုပ္ႀကီးကုိ အဂၤလန္ကုိ ယူခ်သြားတယ္။ အခုတေခါက္ က်ေနာ္ ေထာင္က လြတ္ ၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လတုန္းက အဂၤလန္ကုိ ေရာက္တဲ့ အခါက်ေတာ့မွ ဒီစာအုပ္ကုိ ျပန္ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီစာအုပ္ကုိ အမွတ္တရ ဆုိၿပီးျပန္ထုတ္ တာ” လုိ႔ သူက ဆုိပါတယ္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီးရဲ႕ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔အတူ ျပန္လည္ လြတ္ ေျမာက္လာခဲ့တဲ့ လူရႊင္ေတာ္ ဇာဂနာဟာ စစ္အစုိးရလက္ထက္မွာ ေထာင္အႀကိမ္ႀကိမ္ က်ခံခဲ့ရ႐ုံမွ်မက အႏုပညာ လုပ္ပုိင္ခြင့္ပါ အႀကိမ္ ႀကိမ္ ပိတ္ပင္ခံခဲ့ရသူပါ။
အယံုအၾကည္ ကင္းမဲ့ျခင္းက လူ႔အဖြဲ႔ႏွစ္ခုၾကား ကင္းကြာမႈ ပိုႀကီးလာေစ
ဟိႏၵဴသတင္းစာ
ကုလားတန္ ဘက္စံုစီမံကိန္းအတြက္ လုပ္ေနေသာ အိႏၵိယ ကုမၸဏီတခုျဖစ္သည့္ ESSAR ၏ စီမံကိန္းမွာလည္းလုပ္ငန္းမ်ားဆက္လက္ လည္ ပတ္ေနသည္။ ကမၻာလွည့္ ခရီးသြားမ်ားကိုပင္ ေတြ႔ရေသးသည္။
သို႔ေသာ္ ၿမဳိ႕မွ မိုင္ ၂ဝ ေလာက္ ကားေမာင္းသြားလွ်င္ပင္ စစ္ေတြ တကၠသိုလ္အေက်ာ္၊ ပုဇြန္ ေမြးျမဴေရးကန္မ်ားႏွင့္ လယ္ကြင္းမ်ားကို ေက်ာ္ လွ်င္ပင္ ဤဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ကေလးမွ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႏွစ္ခုအၾကား ကင္းကြာကြဲျပားေနမႈမ်ားကို ထင္ထင္ရွားရွား ေတြ႔ျမင္ရႏိုင္ၿပီ ျဖစ္သည္။
စစ္ေတြႏွင့္ အျခား ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ၿမဳိ႕ၾကီးမ်ားတြင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မူဆလင္မ်ားႏွင့္ ရခိုင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားအၾကားႏွစ္ႀကိမ္တိုင္ ပဋိပကၡျဖစ္ ပြါး ခဲ့ၿပီး ယင္းကိစၥသည္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး အတြက္ စိုးရိမ္စရာျဖစ္လာသည္။
သဲထူေသာ လမ္းတေလွ်ာက္ ျဖစ္ကတတ္ဆန္း ေဆာက္ထားေသာ စခန္းမ်ားထဲ၌ ေနထိုင္ေနၾကသူမ်ားမွာ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီသည့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး အစိုးရကေတာ့ သူတုိ႔ကို ဘဂၤါလီမ်ားဟုသာ ရည္ၫႊန္းေျပာ ၾကား သည္။ ရခုိင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ဳိးသမီး တဦးကို မုဒိမ္း က်င့္ သတ္ ျဖတ္သည္ဟု ဆိုေသာအမႈ ျဖစ္ပြါး ခ့ဲၿပီး ပဋိပကၡမ်ား စတင္ေပၚေပါက္လာခဲ့သည့္ ယခုႏွစ္ ဇြန္လ ကတည္းက သူတို႔ မိမိတုိ႔ အိုးအိမ္မ်ားကို စြန္႔ခြါကာ ဤစခန္းမ်ားသို႔ ေရာက္လာခဲ့ ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
အဆုိပါ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားအတြင္း ၇၈ ဦး ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး အိမ္ေပါင္း ၅,ဝဝဝ မီးေလာင္ ကၽြမ္းခံခဲ့ရသည္။ လူေပါင္း ၇၅,ဝဝဝ ေက်ာ္အိုးမဲ့ အိမ္ မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။
ေအာက္တိုဘာ တတိယပတ္ႏွင့္ စတုတၳပတ္အတြင္း တေက်ာ့ျပန္ ျဖစ္ပြါးခဲ့ေသာ အၾကမ္းဘက္မႈမ်ားအၿပီးေနာက္ထပ္လူအမ်ား ထိုဒုကၡ သည္ စခန္းမ်ားသို႔ ထပ္မံ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။ ထို ဒုတိယ အၾကိမ္ အၾကမ္းဘက္မႈမ်ား တြင္း လူေပါင္း ၈၉ ဦးေသ၊ ၁၃၆ ဦးဒဏ္ရာရ၊ အိမ္ေပါင္း ၅,၃၅၁ လံုးမီးေလာင္ကၽြမ္း၊ လူေပါင္း ၃၂,ဝဝဝ ေက်ာ္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြါ ထြက္ေျပးခဲ့ရသည္ဟု မၾကာေသးခင္က သမၼတ ဦးသိန္း စိန္ကေၾကညာ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ တခုလံုးကို အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာထားဆဲျဖစ္ၿပီး စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္မူ ည ၁ဝ နာရီမွ မနက္ ၅ နာရီအထိ အျပင္မ ထြက္ရ ကာဖ်ဴးအမိန္႔ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ဇြန္လ ဆူပူအၾကမ္းဘက္မႈမ်ားအၿပီး အိုးအိမ္စြန္႔ ထြက္ေျပးလာရေသာ ရခိုင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားအတြက္ စခန္း ၄ ခုမွာ ၿမိဳ႕တြင္းမွာပင္ရွိၿပီး ယင္း တို႔မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားထက္ အေျခအေနေကာင္းသည္။ သူတုိ႔သည္ ယာယီ ေဆာက္လုပ္ထားေသာ အိမ္မ်ား တန္း လ်ား မ်ားတြင္ ေနထိုင္ၾကၿပီး အေရအတြက္လည္း နည္းသည္။ စခန္းတခုစီတြင္ ဒုကၡသည္ တေထာင္ခန္႔သာ ရွိသည္။
ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ား သီးျခားစီ ရွိေနသည္ကို ၾကည့္လွ်င္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ႏွစ္ခုအၾကား မည္မွ် စိတ္ဝမ္းကြဲျပားေန သည္ကို ျမင္ႏိုင္သည္။ စစ္ ေတြရွိ မည္သည့္ရခိုင္မွ် ႐ိုဟင္ဂ်ာ စခန္းမ်ားအနီးသို႔ မသြားလိုၾကဘဲ အလားတူပင္ မူဆလင္မ်ားကလည္း ရခိုင္စခန္းမ်ားသို႔ မသြား ၾကေပ။
“သူတုိ႔က က်ေနာ္တို႔ကို မုန္းေနတာေလ။ ဘဂၤါလီ စခန္းေတြနား သြားရင္ က်ေနာ့္ကိုသူတို႔ကသတ္ ၾကမွာ။ က်ေနာ္တို႔ကို ျမင္တာနဲ႔တင္ သူတို႔က ေဒါသထြက္ေနၾကတာ” ဟု ရခိုင္လူငယ္တဦးက က်ေနာ့္ကို ေျပာသည္။
မူဆလင္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးရန္ က်ေနာ္ေျပာသည္ကို သူက ခါးခါးသီးသီး ျငင္းဆန္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား သို႔သာ လိုက္ပို႔သည္။
က်ေနာ္ သြားခဲ့ေသာ ပထမဆံုး ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္းတြင္ လူငယ္လူၾကီး၊ ေယာက္်ားမိန္းမ၊ မိန္းက ေလးေယာက္်ားေလး၊ ေမြးကင္း စက ေလး၊ မတ္တပ္စမ္းစ ကေလး စသျဖင့္ အရြယ္စံုျဖင့္ ျပည့္ႏွက္ေန သည္။ တရားဝင္ ထုတ္ျပန္ထားေသာ ဒုကၡသည္ အေရအတြက္ က ၁၈,၅ဝဝ သာ ရွိေသာ္လည္း ေနာက္ ထပ္ ေရာက္လာသူမ်ားပါ ထည့္ေပါင္းလိုက္လွ်င္ ထို႔ထက္ မ်ားဘို႔သာ ရွိပါသည္။
သူတို႔အမ်ားစုမွာ ၁ဝ ေပ x ေပ ၂ဝ သာ ရွိေသာ တဲတလံုးလွ်င္ လူအေယာက္ ၈ဝ မွ ၁ဝဝ အထိ ျပြတ္သိပ္ေနၾကရ သည္။ မိသားစု ၂ဝ ခန္႔မွ အ မ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ တဲအျပင္ဘက္ ထြက္၍ ညေနစာကို ထင္းမီးမ်ားျဖင့္ ခ်က္ျပဳတ္ေနၾက သည္။ သူတို႔အတြက္ စားနပ္ရိကၡာ ေဝပုံက်ကို ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာအစီအစဥ္ (WFP) က ေထာက္ပံ့ေပးကမ္းထား သည္။
သဲေခ်ာင္းစခန္းသို႔ ေနာက္ထပ္ ေရာက္ရွိလာသူမ်ားမွာ ေက်ာက္ျဖဴမွ ျဖစ္သည္။ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ၾကီးကထုတ္ျပန္ လိုက္ ေသာ ၿဂိဳဟ္တုဓါတ္ပံုအရ ေအာက္တိုဘာ ၂၃ ရက္ေန႔က ျဖစ္ပြါးခဲ့ေသာ အေရးအခင္းတြင္ အိမ္အလံုး ၈ဝဝ ျပာက်သြားခဲ့ရေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။ ထိုေနရာမွ ထြက္ေျပးလာခဲ့ေသာ လူ ၂,၅ဝဝ-၃,ဝဝဝ ခန္႔မွာ သဲေခ်ာင္း ဒုကၡသည္ စခန္းအနီး ရြာထဲရွိ အိမ္မ်ားႏွင့္ မူဆ လင္ဘာ သာ ေရး ေက်ာင္းမ်ားထဲတြင္ ခိုလံႈေနၾကရသည္။
“ရခိုင္ လူအုပ္ၾကီးက က်မတို႔ အိမ္အားလံုးကို ရွစ္နာရီေလာက္အတြင္း မီးရိႈ႔ပစ္လို္က္ၾကတာ။က်မ အထင္ ဒီလူအုပ္ႀကီးကလူ ၅,ဝဝဝေလာက္ ရွိမယ္။ လူ ၁ဝဝ ေသတယ္။ က်မတို႔လဲ ေလွေတြနဲ႔ ထြက္ေျပးလာရတာ” ဟု မူရီ ယမ္ဘီဘီ က ေျပာသည္။
သဲေခ်ာင္းရြာ အေရာက္ ျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္း နာရီ ၂ဝ ခန္႔ လာခဲ့ရသည္။ မူရီယမ္ဘီဘီႏွင့္ သူႏွင့္အတူလာသူ အျခား ဒုကၡသည္မ်ား ေလွ ေပၚ မွဆင္းခြင့္ရေရး၊ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသို႔ ဝင္ေရာက္ခြင့္ ရေရးအတြက္ အာဏာပိုင္မ်ား၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ကို ေနာက္ထပ္ ၃-၄ ရက္ခန္႔ ေစာင့္ခဲ့ ရ သည္။
“ရြာကိုေတာ့ ျပန္ႏိုင္ေတာ့မယ္ မထင္ဘူး။ ျပန္ရင္ ရခိုင္ေတြ က က်မတို႔ကို သတ္မွာ ေသခ်ာတယ္။ အဲဒီမွာလည္း ဘာမွ မက်န္ေတာ့ပါဘူး ေလ။ အားလံုး မီးရိႈ႔လိုက္လို႔ ျပာက်ကုန္ၿပီ”ဟု ယခုအခါ မူဆလင္ ဘာသာေရး စာသင္ ေက်ာင္း ပထမထပ္တြင္ မိသားစုႏွင့္အတူ ေနထိုင္သူ မူရီယမ္ဘီဘီ ကေျပာသည္။
စခန္း၏ အျခားတဘက္တြင္ ေနသူမ်ားမွာ ဇြန္လအတြင္းက သူတုိ႔ေနအိမ္မ်ား မီးရိႈ႔ခံခဲ့ရသည့္ စစ္ေတြ နာဇီရပ္ကြက္မွ လူမ်ား ျဖစ္သည္။ သူတိုိ႔အတြက္ လႉဒါန္းလိုက္ေသာ အဝတ္အစားထုပ္ကို ရရန္ သူတို႔ အလုအယက္ လုယူေနၾကရ သည္။ ဘယ္အဝတ္အစားမွ် ဝတ္လို႔ရသည္လို႔မရွိ။ စုတ္ၿပဲေနေသာ အတြင္းခံမ်ား၊ ရႊံ႕မ်ားေပက်ံ အစြန္းအထင္းမ်ား ရွိေနသည့္ ရွပ္အကႌ်မ်ား၊ ရွပ္အကႌ်လည္းမဟုတ္ မိန္းမ ဝတ္ ဘေလာက္စ္ လည္း မဟုတ္သည့္ အထည္မ်ားသာ ျဖစ္သည္။
“က်ေနာ္တို႔ ဒါေတြကို ဝတ္လို႔ရမယ္လို႔ သူတို႔ ဘယ္လိုမ်ား ထင္သလဲမသိဘူး” ဟု ဘယ္ လိုေျပာရမွန္းေတာင္ မသိသည့္ အဝတ္စ တစကို ျပ ရင္း လူတဦးက စိတ္ဆိုးမာန္ဆုိး ေျပာသည္။
ထိုအထည္စက လူအမ်ားကို ပြဲက်သြားေစသည္။ တေယာက္က “အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ မေလးရွားက ပို႔တာက အထည္ေကာင္းေတြ၊ ဒါေတြကို အာ ဏာပိုင္ေတြက ခိုးထားလိုက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ကို ေပးတာက်ေတာ့ ဒါေတြပဲ” ဟု ေဒါသျဖင့္ေျပာသည္။
သူေျပာေနသည့္ စကားမွာ ဘဂၤါလီစကားႏွင့္ ဆင္သည္။ သို႔ေသာ္ စခန္းထဲမွ အမ်ားစုမွာ အံ့ၾသစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ အူရဒူစ ကားကို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ ေျပာတတ္ၾကသည္။ ေဘာလိဝုဒ္ (ဘံုေဘ)မွ ႐ုပ္ရွင္မ်ားကို ၾကည့္ၿပီး သူတို႔ ေျပာတတ္လာျခင္း ျဖစ္သည္ ဟုရွင္းျပ ၾက သည္။
“က်ေနာ္တို႔ ဘာသာစကားက ဘဂၤါလီဆိုေတာ့ အစိုးရက က်ေနာ္တို႔ကို ဘဂၤါလီ လူမ်ဳိးေတြလို႔ ေခၚ တယ္။ သူတို႔က က်ေနာ္တို႔ကို ဘဂၤလားေဒ့ ရွ္က လာတဲ့ သူေတြလို႔ ေျပာဘို႔ လုပ္ေနတာ။ တကယ္က က်ေနာ္တို႔က ႐ိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးေတြ ပါ။ ရခိုင္မွာ မ်ဳိးဆက္ေပါင္းမ်ားစြာေနလာတဲ့သူ ေတြလို႔ က်ေနာ္တို႔ မိဘေတြ၊ အဖိုးအဖြားေတြက ေျပာျပၾကပါ တယ္” ဟု အဗၺဒူ လ္ကာရင္ က ေျပာသည္။
စစ္ေတြၿမိဳ႕၏ ေတာင္ဘက္ ေက်ာက္နီေမာ္ ေက်းရြာမွ အမ်ဳိးသမီးေလး တဦး ဇြန္လအတြင္းက မုဒိမ္းက်င့္ သတ္ျဖတ္ ခံရသည္ဟု သ တင္း မ်ားပ်ံ႕ႏွံ႔သြားကတည္းက သူတု႔ိအတြက္ ေဘးဒုကၡဆိုးႀကီး က်ေရာက္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း နာဇီဘတ္စတီး ေက်းရြာမွ ထြက္ေျပး လာသူ မ်ားထဲမွ တဦးျဖစ္သူ အိုမာအလီ က ေျပာသည္။
ထိုပဋိပကၡအေၾကာင္း စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ သမၼတဦးသိန္းစိန္က အဖြဲ႔ဝင္ ၂၇ ဦးပါ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႔ေပးသည္။ သို႔ေသာ္ သတ္မွတ္ ခ်ိန္ အတြင္း လုပ္ငန္းမ်ား မၿပီးစီးႏိုင္သည့္အတြက္ ႏိုဝင္ဘာလလယ္အထိ အခ်ိန္ထပ္တိုးေပးရန္ေတာင္းခံထားသည္။
ရခိုင္ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားကေတာ့ ပိုမိုအစီအစဥ္တက် ေနသားတက် ရွိပါသည္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာစခန္းမ်ားမွာလို တုိးေဝွ႔ တက္နင္းမိသည့္ အ ျဖစ္မ်ဳိး မရွိပါ။ စခန္း တခုစီတြင္ လူ ၇၀၀ မွ ၁,ဝဝဝ ခန္႔သာ ရွိသည္။ သစ္ျဖင့္ ေဆာက္ထားကာ သြပ္မိုးထားသည့္ စခန္းထဲတြင္ သင္ျဖဴး ဖ်ာမ်ားျဖင့္ ေနထိုင္ၾကသည္။ စခန္းတခုစီတြင္ အိမ္သာမ်ားလည္း တန္းစီေဆာက္ထားေပးသည္။
ဇြန္လ အတြင္းက အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္သြားၿပီး နာဇီစခန္းထဲ ေရာက္ေနသူ ဦးခ်စ္ေမာင္က သူ႔ရပ္ကြက္ကို မူဆလင္ လူအုပ္ၾကီးက မီးရိႈ႔ခဲ့ ေၾကာင္း ေျပာျပသည္။
“ဘာလို႔ မီးရိႈ႔ၾကတယ္ဆိုတာ ေျပာရခက္ပါတယ္ဗ်ာ။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဘာေတြလုပ္မယ္ဆိုတဲ့ ေရ ရွည္စီမံကိန္း သူတို႔မွာ ရွိတာေတာ့ က်ေနာ္ သိတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။
သူ႔ဘိုးဘြားမ်ား အာသံျပည္နယ္မွ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းသို႔ လာေရာက္ အေျခစိုက္ခဲ့သည္ ဆိုေသာ ေက်ာ္သာဘာရူးဝါးကမူဤစီမံကိန္းသည္ “သူ တုိ႔က က်ေနာ္တို႔ အားလုံးကို အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ပစ္လိုက္ၿပီး ရ ခိုင္ကို သိမ္းယူဘို႔ပဲ။ က်ေနာ္တို႔က ဗုဒၶဘာ သာ ေတြ၊ ဒါမ်ဳိးကို ခြင့္ျပဳမွာမဟုတ္ဘူး” ဟု ေျပာသည္။
ဒုကၡသည္ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ေနၾကေသာ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ “အစၥလာမ္ႏုိင္ငံမ်ား” မွ ေငြမ်ားယူၿပီး လုပ္ေနၾကေၾကာင္း ထို႔ေၾကာင့္ “ဘဂၤါ လီစခန္းမ်ား” သို႔သာ ဘက္လိုက္ ေဆာင္ရြက္ေနၾကေၾကာင္း အျခားတဦးကလည္း စြပ္စြဲေျပာၾကားသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ လက ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားက ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားကိုစစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ကန္႔ကြက္ဆႏၵျပခဲ့ၾက သည္။ သို႔ေသာ္ ကုလသမဂၢႏွင့္ ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာ အစီအစဥ္အဖြဲ႔မွလြဲ၍ က်န္အဖြ႔ဲမ်ားျဖစ္ေသာ နယ္စည္းမျခား ဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႔ႏွင့္ ငတ္မြတ္မႈ တိုက္ ဖ်က္ေရးအဖြဲ႔ (Action Against Hunger) မ်ားကမူအစိုးရ လံုျခံဳေရး အကူအညီျဖင့္ ေရႊ႔ေျပာင္းဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ကယ္ဆယ္ ေရး အကူအညီမ်ား ဆက္လက္ေပးေနၾကသည္။ ရန္ကုန္ရွိ ကုလသမဂၢ ခုိလႈံသူမ်ားႏွင့္ လူသားခ်င္းစာနာသည့္ အကူအညီ ေပးေရးအဖြဲ႔ (United Nations Resident Humanitarian) ညွိႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္ေရးမႉး အရႈပ္နီဂမ္းက ယခုအပတ္အတြင္း ဟိႏၵဴသတင္း စာ (The Hindu) သို႔ ေျပာ ရာတြင္မူ ဇြန္လအတြင္း ျဖစ္ပြါးခဲ့ေသာ အေရးအခင္းမ်ားေၾကာင့္ အိုးအိမ္ စြန္႔ခြါလာရသည့္ ဒုကၡသည္မ်ားကို ကုလသမဂၢႏွင့္ အစိုးရ ပူး ေပါင္း ေဆာင္လုပ္သည့္ ေဂဟာမ်ား၌ ေနရာခ်ထားေပးခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
အလားတူ ေဂဟာမ်ားကို ဇြန္လအေရးအခင္းေၾကာင့္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြါထြက္ေျပးလာရသူ မူဆလင္မ်ားအတြက္လည္း စစ္ေတြတြင္ လတ္တ ေလာ အစိုးရႏွင့္ ကုလသမဂၢ ပူးေပါင္း ေဆာက္လုပ္ေနသည္ဟု သူက ေျပာသည္။ေအာက္တိုဘာလတြင္ ျဖစ္ပြါးခဲ့ေသာ အေရးအခင္း မ်ားေၾကာင့္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြါထြက္ေျပးလာရသူ အမ်ားစုမွာမူ အစိုးရ စာရင္းမ်ားအရ မူဆလင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
“ဒီလူေတြ အားလံုးဟာ က်ေနာ္တို႔ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးရမယ့္ လူေတြခ်ည္းပဲ။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ မူဆလင္ရယ္၊ဗုဒၶဘာသာဝင္ရယ္မခြဲျခား ပါဘူး။ အကူအညီ လိုအပ္ေနသူတိုင္းအတြက္ အကူအညီေပးေနတယ္။ သူတို႔အတြက္ ကူညီ ေဆာင္ရြက္ေပးေနပါတယ္”
႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ေရာ၊ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာဝင္ စခန္းမ်ားတြင္ပါ အားလံုး စိတ္ဝင္စား ေနၾကသည့္ တူညီသည့္ အေၾကာင္း အရာ တရပ္မွာ ၾသဂုတ္လအတြင္း အာသံျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြါးခဲ့ေသာ အဓိက႐ုဏ္းမ်ားျဖစ္သည္။
“မူဆလင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္သြားရတယ္၊ ထြက္ေျပးသြားရတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ၾကားတယ္ အဲဒါ ဟုတ္သလား” ဟု ႐ိုဟင္ ဂ်ာ စခန္းမ်ားမွ လူမ်ားက ေမးၾကသည္။ “ဘို႐ိုေတြ အမ်ားၾကီး အသတ္ခံရတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ၾကားတယ္။ အဲဒါ ဟုတ္သလား” ဟု ရခိုင္ဗုဒၶ ဘာသာ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားမွ လူမ်ားက ေမးၾကသည္။
ႏွစ္ဘက္လံုးက သူတို႔ၾကံဳခဲ့ရေသာ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ အာသံတြင္ မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ပြါးခဲ့ေသာ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈမ်ားကို မ်ဥ္းၿပိဳင္ဆြဲယူ ထပ္ တူျပဳလိုေနၾကသည္။ ။
အစိုးတပ္ႏွင့္ SSPP တို႔ တိုက္ပြဲ ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပြားေန
ဟသၤာနီ (မြန္ေျမ)အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ေရးထိုးထားၿပီး ျဖစ္သည့္ ႐ွမ္းျပည္ တိုးတက္ေရးပါတီတပ္မေတာ္SSPP ႏွင့္အစိုးရစစ္ေၾကာင္းမ်ားအ ၾကား တြင္ ႏိုဝင္ဘာလလပိုင္း၌ တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္တိုက္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ ဟု အမည္မေဖာ္ လိုသည့္ SSPP မွ ဗိုလ္မႉးၾကီး တဦးက ေျပာ သည္။
အင္အား ၃ဝဝ ခန္႔႐ွိသည့္ SSPP တပ္မဟာ (၆၁၂) စစ္ေၾကာင္းအား အစိုးရ စစ္ေၾကာင္းမ်ားမွ အျပင္းအထန္ စစ္ဆင္ခဲ့သည္ဟုလည္း ၎က ဆိုသည္။
“သူတို႔ဘက္က ေျပာတာတမ်ိဳး လုပ္တာတမ်ိဳး အခုလို လုပ္တာေတာ့ မေကာင္းဘူး။ အခု တိုက္ ပြဲေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ေနရာကလည္း ေမၿမိဳ႕ကေန မူဆယ္ အထိ ခ်ထားတဲ့ ဂက္စ္ ပိုက္လိုင္း တေလွ်ာက္ ျဖစ္ေနတယ္။ ဂက္စ္ ပိုက္လိုင္းက က်ေနာ္တို႔ ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမမွာ ႐ွိေနတယ္။ သူတို႔ ဘက္က ဒီပိုက္လိုင္းကို လံုျခံဳေရး ခ်ခ်င္တဲ့ သေဘာ ႐ွိတယ္။ ဒီတိုက္ပြဲ ကိစၥကိုလည္း ဦးေအာင္မင္း နဲ႔ UNFC နဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အလြတ္သ ေဘာ ေတြ႔တုန္းက တင္ျပထားပါတယ္။ တရားဝင္ေတာ့ မေဆြးေႏြးရေသးဘူး” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။
ေနာက္ဆံုး ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ တိုက္ပြဲမွာ ႏိုဝင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔က ေက်ာက္မဲခ႐ိုင္၊ မိုးမိတ္ မုိင္းေငါ့ အၾကား႐ွိ ခူးခမ္းခူးမိန္ ေတာင္ကုန္းေဒ သ၌ ျဖစ္ၿပီး နံနက္ ၈ နာရီ မြန္းလြဲ ၁ နာရီအထိ ၅ နာရီၾကာ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
အစိုးရတပ္ ခမရ (၅ဝ၁)၊ (၅ဝ၂)၊ (၅ဝ၃)၊ ခလရ (၂၃)၊ တပ္ရင္း (၇၁) ေအာင္လံႏွင့္ တပ္ရင္း (၉ ၅) မႏၲေလးတို႔မွတပ္မ်ားအသံုးျပဳ၍ပူးေပါင္း စစ္ေၾကာင္းမ်ားျဖင့္ SSPP တပ္မဟာ (၆၁၂) စစ္ေၾကာင္းအား တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္ဟု SSPP ဘက္က ဆိုသည္။ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ ႏွစ္ဖက္လံုး ထိ ခိုက္မႈ ႐ွိခဲ့ၿပီး စာရင္း အတိအက် မသိ႐ွိ ရေသးေပ။
ထို႔ျပင္ မိုင္းေငါ့႐ွိ ျပည္သူလူထုမ်ားကိုလည္း အစိုးရစစ္ေၾကာင္းႏွင့္ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ SSPP တပ္၏ ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ အင္အား ပမာ ဏ ကို ၿခိမ္းေျခာက္ ေမးျမန္းခဲ့သည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။
ႏိုဝင္ဘာလ ၄ ရက္ေန႔ကလည္း ခလရ (၂၃) ဒု-ဗိုလ္မႉးၾကီး သန္းထြန္းေအာင္ ဦးေဆာင္သည့္ အင္အား ၉ဝ ႐ွိသည့္ စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ SSPP ၏ တပ္မဟာ ၆၁၂ စစ္ေၾကာင္းတို႔ မိုင္းေငါ့နယ္႐ွိ ကြန္ဖလမ္း ပန္ေလာ့၌ ႏွစ္နာရီခြဲၾကာ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသးသည္။
ထို႔ျပင္ ႏိုဝင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔ကလည္း SSPP ၏ တပ္မဟာ (၆၁၂) စစ္ေၾကာင္းႏွင့္ အစိုးရ တပ္တို႔ မိုးမိတ္ႏွင့္ မိုင္းေငါ့ နယ္ၾကား႐ွိ က်င္က်ိ၌ နာရီဝက္ခန္႔ၾကာ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ အစိုးရ စစ္ေၾကာင္းမွ SSPP တပ္မဟာ (၆၁၂) စစ္ ေၾကာင္းအား သုံးေနရာ ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ ၿပီး အစိုးရတပ္မွ ဗိုလ္မႉးတဦး ဒဏ္ရာရကာ ေက်ာက္မဲ၌ ဆံုးသြားခဲ့ သည္ဟု ၎က ဆိုသည္။
ေအာက္တိုဘာလ ၃၁ ရက္ေနကလည္း ရဲႏိုင္ဦး (တာဝန္ မသိ႐ွိရ) ဦးစီးသည့္ ခမရ ၅ဝ၃ စစ္ေၾကာင္း အင္အား ၁ဝဝ ခန္႔ျဖင့္ SSPP တပ္ မ ဟာ စစ္ေၾကာင္း (၆၁၂)တို႔ မိုးမိတ္ဘက္႐ွိ ေက်ာက္လံုးၾကီး ေဒသ၌ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၈ ရက္ေန႔ကလည္း SSPP အဖြဲ႔ဝင္မ်ားက ကခ်င္ျပည္နယ္၊ မန္စီၿမိဳ႕နယ္၊ ကုန္းခမ္းေက်းရြာ အနီး၌ တပ္ သား သစ္မ်ားအား စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ သင္တန္း ေပးေနစဥ္ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း “အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးလက္မွတ္ထိုးတဲ့ဟာ က ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ သေဘာတူၿပီးမွ လက္မွတ္ ေရးထိုးတယ္။ တဖက္နဲ႔ တဖက္ လက္နက္ကိုင္ၿပီး သြားခ်င္လို႔႐ွိရင္ အေၾကာင္းၾကားရတယ္။ ဥပမာ သင္တန္းေက်ာင္းကို သြားဖမ္းတယ္ ဆိုတာက အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို သေဘာ တူညီခ်က္ကို မလိုက္နာဘူး။ အဲလို ႏိုင္ငံေရး အျမတ္ထုတ္ဖို႔ ၾကိဳးစားတာ မသင့္ေတာ္ဘူးလို႔ တင္ျပတယ္။ သူလည္း ေနာက္ ဒီလို မျဖစ္ရပါဘူး။ မျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးမယ္လို႔ ေျပာတယ္” ဟု ၎ဗိုလ္မႉး ၾကီး က ေျပာသည္။
SSPP ႏွင့္ ျမန္မာ အစိုးရတို႔သည္ ျပည္နယ္အဆင့္ႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး၊ ဆက္ဆံေရး ႐ံုးမ်ား ဖြင့္လွစ္ေရး၊ ႏွစ္ဖက္ ထိမ္းခ်ဳပ္ရာ နယ္ ေျမ ၌လက္နက္ ကိုင္ေဆာင္ၿပီး သြားလာပါက ၾကိဳတင္ အေၾကာင္းၾကားေရး အပါဝင္ သေဘာတူညီ ခ်က္ ၅ ခ်က္ျဖင့္ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါ ရီလ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ ေရးထိုးထားၾကသည္။
အပစ္အခတ္ ရပ္စဲ ၿပီးခ်ိန္မွ စ၍ ယေန႔အထိ SSPP ႏွင့္ ျမန္မာ အစိုးရ တပ္တို႔အၾကား တိုက္ပြဲေပါင္း အၾကိမ္ ၅ဝ ေက်ာ္ျဖစ္ပြားခဲ့ၾကၿပီး ျဖစ္ ေၾကာင္း SSPP ဘက္မွ ေျပာဆိုသည္။
ကမန္တိုင္းရင္းသား စစ္စစ္ သံုးေသာင္းသာရွိေသာ္လည္း ကမန္အမည္ျဖင့္ ႏိုင္ငံ သား စိစစ္ေရး ကဒ္ ရယူထားသူ ႏွစ္သိန္းေက်ာ္ရွိ
နိရဥၥရာ
ဘီဘီစီ၏ ႏို၀ဘၤာလ ၁၁ ရက္ေန႕က ထုတ္လႊင့္ေသာ ျမန္မာ့အေရး ကမၻာ့ အေရး ေဆြးေႏြးခန္းတြင္ ကမန္တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦး ျဖစ္ သူ ဦးတင္ေငြက ထိုသို႕ ထုတ္ေဖၚ ေျပာၾကားလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
” ဦးတင္ေငြ အဲတာ ေတာ္ေတာ္မ်ားလား။ ျပႆနာျဖစ္ေလာက္ေအာင္ ေျဖရွင္းေလာက္ေအာင္ အဲဒါ မသမာျပီးေတာ့တိုင္းရင္းသားလုပ္ထား တာ ရွိပါသလား” ဟု ဘီဘီစီမွ ေမးျမန္းရာ ဦးတင္ေငြက ယခုလို ေျဖၾကားသည္။
“ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ကမန္ လူဦးေရက ပ်ဴး၀ါး ( Pure) ၃၀၀၀၀ ၀န္းက်င္ေလာက္ ရွိမယ္လို႕ ထင္ပါ တယ္။ ကမန္ မဟုတ္ဘဲကမန္နာမည္နဲ႕ ႏိုင္ငံ သားလက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္ထားတာက ၂ သိန္းေက်ာ္ေလာက္ ရွိမယ္လို႕ ခန္႕မွန္းရပါ တယ္” ဟု ဦးတင္ေငြက ဆိုသည္။
၎ျပင္ ဦးတင္ေငြမွ “ ကြ်န္ေတာ္တို႕သိတာက ဒီ အျပင္က ၀င္လာတဲ့ လူေတြလည္းရွိပါတယ္။ ဒီ မွာ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈ မျဖစ္မႈ ဆိုတဲ့အပုိင္း မွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ကမန္တိုင္းရင္းသားေတြကို ႏိုင္ငံသား စီစစ္ေရးကဒ္ျပား ထုတ္ ေပးတဲ့အေပၚ မွာ ကမန္မဟုတ္တဲ့လူေတြကလည္း သက္ဆိုင္ ရာ လ၀ကေတြ နဲ႕ ပူးေပါင္းျပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႕ ဒီကဒ္ေတြ ကိုင္ထားတာေတြလည္း ေတြ႕ေနရပါတယ္” ဟု ဆို သည္။
ကမန္ တိုင္းရင္းသား နာမည္ျဖင့္ ကမန္မဟုတ္သူ ျပင္ပမွ ကဒ္ကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ား မွာ ျမန္မာႏိုင္ ငံ လူ၀င္မူ ၾကီးၾကပ္ေရးဌာန တာ၀န္ရွိ သူမ်ားကို ေငြေပးျပီး ကိုင္ေဆာင္ထား သူ ျဖစ္ၾကေၾကာင္း ေဒသအတြင္းက လာေသာ သတင္းမ်ားတြင္ ေဖၚျပသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ ကမန္ လူမ်ိဳးအား တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု တစ္ခု အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားျပီး ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရး ကဒ္ျပား မ်ား ထုတ္ေပးထားရာ တခ်ိဳ႕ ႏိုင္ငံသား ကဒ္ျပား ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ မရသူမ်ားမွ ကမန္တိုင္းရင္းသား အမည္ျဖင့္ ႏိုင္ငံသား စိစစ္ေရး ကဒ္ျပား မ်ား ရယူ ကိုင္ေဆာင္ေနၾကသည္ဟု ဆိုသည္။
သုိ႕ေသာ္ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ပါ၀င္သူ တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ၾက႕ံခိုင္ေရး ပါတီ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ မြတ္ဆလင္ အမတ္ ဦးေဌး၀င္း ကမူ ဦးတင္ေငြ ေျပာေသာ တိုင္းရင္းသား အမည္ခံျပီး ျပင္ပမွ လူေပါင္း (၂) သိန္းထိ ႏိုင္ငံသား ကဒ္ ျပဳလုပ္ထားသည္ဆိုေသာ ကိန္း ဂဏန္း အေပၚ သူအေနျဖင့္ မယံုၾကည္ေၾကာင္း ဘီဘီစီကို ျပန္လည္ ေျဖၾကား ေျပာဆိုသြားသည္။
ကားမိုင္းႏွင့္ ပူတာအိုလမ္း တိုက္ပြဲတြင္ ျမန္မာစစ္သား ၇ ဦးက်
KNG
ကခ်င္ျပည္နယ္
ကားမိုင္းျမိဳ႕နယ္ခြဲႏွင့္ ပူတာအို သြားလမ္း သီးျခားႏွစ္ေနရာတြင္ ယမန္ေန႔က
က ခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႔ KIA ႏွင့္ တိုက္ ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ရာ
ျမန္မာအစိုးရတပ္ဘက္မွ ၇ ဦး ေသဆံုးျပီး တခ်ိဳ႕ဒဏ္ရာရရွိေၾကာင္း ေရွ႕တန္း
KIA အရာရွိမ်ားမွသိရသည္။
တိုက္ပြဲမ်ားသည္ ႏို၀င္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔မွစတင္ျဖစ္ပြားေနျခင္းျဖစ္ျပီး ျမစ္ၾကီးနား-ပူတာအိုလမ္း တယန္ဇြပ္ (Tayang Zup) ႏွင့္ ဆြပ္ခါ (Sup Hka) ၾကားတြင္လည္း အစိုးရစစ္ကား တစ္စီးေမွာက္၍ စစ္သား ၄ ဦးေသဆံုးကာ တခ်ိဳ႕ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ေၾကာင္း ေရွ႕တန္း KIA အရာ ရွိ တစ္ဦးေျပာသည္။
ယခု ပစ္ခတ္မႈသည္ မၾကာေသးခင္က ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ႕မွ စစ္ကား ၃၆ စီးျဖင့္ ပူတာအိုသို႔ ခ်ီတက္လာေသာ အစိုးရတပ္ဖြဲ႔ ႏွင့္ KIA တပ္မ ဟာ (၁) တပ္ဖြဲ႔တို႔ျဖစ္သည္။
ဖားကန္႔ ေက်ာက္စိမ္းေမွာ္သြားလမ္းရွိ ကားမိုင္းအနီး KIA တပ္ရင္း (၆) တပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ အစုိးရတပ္ဖြဲ႔တို႔ တိုက္ပြဲတြင္ အစိုးရဘက္မွ ၃ ဦးေသ ဆံုးၿပီး တခ်ိဳ႕ဒဏ္ရာ ရရွိေၾကာင္း ေရွ႕တန္းသတင္းရပ္ကြက္မွေျပာသည္။
ျပီးခဲ့သည့္အပတ္တြင္း ေအာက္ျမန္မာျပည္မွ စစ္အင္အားသစ္ ေထာင္ခ်ီကို ရထား (၃) စီးျဖင့္ က ခ်င္ျပည္နယ္သို႔ သယ္ပို႔ခဲ့သည္။ ၎စစ္ကူ မ်ား ႏို၀င္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ျမစ္ၾကီးနား ေျမာက္ပိုင္းတိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ (မပခ) သို႔ ေရာက္ရွိ လာၿပီး ထိုမွ ကခ်င္ျပည္နယ္ အေရွ႕ဘက္၊ အ ေနာက္ဘက္ႏွင့္ ေျမာက္ဘက္ KIA တပ္စခန္းမ်ား ရိွရာသို႔ တဖန္ထြက္ခြာသြားသည္။
ျပီးခဲ့သည့္ပတ္အတြင္း KIO ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာမွ ၁၀ မိုင္အကြာရိွအစိုးရစစ္စခန္းမ်ားတြင္စစ္အင္အားသစ္ ၁၀၀၀ ခန္႔ေရာက္ရိွလာ ေၾကာင္း လိုင္ဇာမွ KIA အရာရိွတစ္ဦးဆိုသည္။
ဤကဲ့သုိ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္သို႔ အစိုးရစစ္အင္အား ထပ္မံတိုးခ်လာျခင္းသည္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ႏွစ္ဖက္ ကိုယ္ စားလွယ္မ်ား ေအာက္တိုဘာ ၃၀ ရက္ေန႔ တရုတ္ႏိုင္ငံ ေရႊလီျမိဳ႕ မေအာင္ျမင္ေသာ ေတြ႔ဆံုပြဲအျပီးႏွင့္ အေမရိကန္သမၼတအို ဘားမားျမန္မာ ႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ရန္ ဆယ္ရက္အလို ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။
No comments:
တိုက္ပြဲမ်ားသည္ ႏို၀င္ဘာလ ၁၁ ရက္ေန႔မွစတင္ျဖစ္ပြားေနျခင္းျဖစ္ျပီး ျမစ္ၾကီးနား-ပူတာအိုလမ္း တယန္ဇြပ္ (Tayang Zup) ႏွင့္ ဆြပ္ခါ (Sup Hka) ၾကားတြင္လည္း အစိုးရစစ္ကား တစ္စီးေမွာက္၍ စစ္သား ၄ ဦးေသဆံုးကာ တခ်ိဳ႕ဒဏ္ရာရရွိခဲ့ေၾကာင္း ေရွ႕တန္း KIA အရာ ရွိ တစ္ဦးေျပာသည္။
ယခု ပစ္ခတ္မႈသည္ မၾကာေသးခင္က ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ႕မွ စစ္ကား ၃၆ စီးျဖင့္ ပူတာအိုသို႔ ခ်ီတက္လာေသာ အစိုးရတပ္ဖြဲ႔ ႏွင့္ KIA တပ္မ ဟာ (၁) တပ္ဖြဲ႔တို႔ျဖစ္သည္။
ဖားကန္႔ ေက်ာက္စိမ္းေမွာ္သြားလမ္းရွိ ကားမိုင္းအနီး KIA တပ္ရင္း (၆) တပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ အစုိးရတပ္ဖြဲ႔တို႔ တိုက္ပြဲတြင္ အစိုးရဘက္မွ ၃ ဦးေသ ဆံုးၿပီး တခ်ိဳ႕ဒဏ္ရာ ရရွိေၾကာင္း ေရွ႕တန္းသတင္းရပ္ကြက္မွေျပာသည္။
ျပီးခဲ့သည့္အပတ္တြင္း ေအာက္ျမန္မာျပည္မွ စစ္အင္အားသစ္ ေထာင္ခ်ီကို ရထား (၃) စီးျဖင့္ က ခ်င္ျပည္နယ္သို႔ သယ္ပို႔ခဲ့သည္။ ၎စစ္ကူ မ်ား ႏို၀င္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ျမစ္ၾကီးနား ေျမာက္ပိုင္းတိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ (မပခ) သို႔ ေရာက္ရွိ လာၿပီး ထိုမွ ကခ်င္ျပည္နယ္ အေရွ႕ဘက္၊ အ ေနာက္ဘက္ႏွင့္ ေျမာက္ဘက္ KIA တပ္စခန္းမ်ား ရိွရာသို႔ တဖန္ထြက္ခြာသြားသည္။
ျပီးခဲ့သည့္ပတ္အတြင္း KIO ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာမွ ၁၀ မိုင္အကြာရိွအစိုးရစစ္စခန္းမ်ားတြင္စစ္အင္အားသစ္ ၁၀၀၀ ခန္႔ေရာက္ရိွလာ ေၾကာင္း လိုင္ဇာမွ KIA အရာရိွတစ္ဦးဆိုသည္။
ဤကဲ့သုိ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္သို႔ အစိုးရစစ္အင္အား ထပ္မံတိုးခ်လာျခင္းသည္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ (KIO) ႏွစ္ဖက္ ကိုယ္ စားလွယ္မ်ား ေအာက္တိုဘာ ၃၀ ရက္ေန႔ တရုတ္ႏိုင္ငံ ေရႊလီျမိဳ႕ မေအာင္ျမင္ေသာ ေတြ႔ဆံုပြဲအျပီးႏွင့္ အေမရိကန္သမၼတအို ဘားမားျမန္မာ ႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ရန္ ဆယ္ရက္အလို ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။
ဆြမ္းခံသံဃာေတာ္ ၇ ပါးအား ရဲစခန္းပိုင္သုံးဘီးယာဥ္ဝင္ တိုက္ - အေရးယူမွုမရွိ
သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္
“ဒီလ ၅ ရက္ မနက္ ၈ နာရီကေပါ့။ ၿမိဳ႕လယ္ကန္မိန္းေက်ာင္းတိုက္က သံဃာေတာ္ေတြ ဆြမ္းခံႂကြ ၿပီး အျပန္ ရပ္ကြက္ ၁၂ က ေအာင္ညီညီ ထြန္းဆိုတဲ့သူက သုံးဘီးကားနဲ႔ ဆြမ္းခံသံဃာတန္းကို ဝင္တိုက္တာ။ သံဃာ ၇ ပါး ေဆး႐ုံတင္ ရတယ္။ ၃ ပါး က ဒဏ္ရာျပင္းထန္တယ္။ သံ ဃာေတာ္ေတြ ဒီေန႔ထိ ေဆး႐ုံက မဆင္းရေသးဘူး။ ယာဥ္ေမာင္းကိုလည္း ဒီေန႔အထိ အ ေရး မယူေသးဘူး ” - ဟု လားရွိုးၿမိဳ႕ခံ တဦးက သၽွမ္းသံေတာ္ဆင့္အား ေျပာျပသည္။
ဆြမ္းခံႂကြ၍အၿပီး ေက်ာင္းသို႔ျပန္ခ်ိန္ ဆြမ္းခံ သံဃာေတာ္ ၁၅ ပါးအား အမွတ္ ၂ ရဲစခန္းပိုင္သုံးဘီးယာဥ္အမွတ္ ဟ/ ၇၂၅၂ ကဝင္ တိုက္ ရာ ၇ ပါးမွာ ယေန႔တိုင္ေဆး႐ုံ၌ ေဆးကုသမွုခံေနရေၾကာင္း၊ အခင္းျဖစ္ပြါးရာေနရာမွာ လားရွိုးအထက ၃ ေက်ာင္းေရွ႕၌ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယာဥ္ေမာင္း ေအာင္ညီညီထြန္း အသက္ ၁၉ ႏွစ္ မွာ ရပ္ကြက္ ၁၂ ေန ရဲေဘာ္ေဟာင္း ဦးစိန္လြင္ဆိုသူ ဗမာအမ်ိဳးသား၏သားျဖစ္ ေၾကာင္း၊ အဆိုပါယာဥ္ ေမာင္းအား ယေန႔တိုင္ အေရးယူျခင္း မရွိေၾကာင္း ကန္မိန္းေက်ာင္းတိုက္၏ ဒါယိကာတဦးကေျပာသည္။
“ရဲစခန္းပိုင္ သုံးဘီးယဥ္ေလ။ ေမာင္းတဲ့ေကာင္က မနက္ေစာေစာစီးစီး အရက္က မူးေနၿပီ။ လူကို တိုက္လို႔ ေလ်ာ္ ေၾကးမေပးရင္ေတာင္မွဘာ မွမေျပာဘူး။ သံဃာေတာ္ကိုတိုက္မိၿပီးေတာ့ ေလ်ာ္ေၾကး မေျပာနဲ႔ ေဆးကုသခေလး ေတာင္ မကူညီဘူးဗ်ာ။ တိုက္မိ ၿပီးတာနဲ႔ ေမာင္းေျပးတာ။ အဲဒီနားကလူေတြက သူ႔ကိုလိုက္ဖမ္းမွ ရဲစခန္းအသိုင္း အဝိုင္းကမွန္းသိတာ။ သက္ ေသ ရွိတာ ေတာင္မွ အာဏာပိုင္ေတြက ဒီျပႆနာကို မ ေျဖရွင္းေပးဘူး။ သံဃာ ေတာ္ဆိုတာ ဘုရားရဲ့သားေတာ္ေတြဘဲ။ ဒါ ဗုဒၶဘာ သာကို မေလးစားတာဘဲ။ တဖက္ကလည္း ဒါလူမ်ိဳးေရး ျပႆ နာ ျဖစ္ေစတဲ့မီးစတခုျဖစ္လာနိုင္တယ္။” ဟု အဆိုပါ ဒါယိကာ ကေျပာပါသည္။
ျမန္မာနိုင္ငံအစိုးရ ဒုတိယသမၼတေနထိုင္ေသာၿမိဳ႕၌ ယခုကဲ့သို႔ ျဖစ္ပြါးေသာျပႆနာကိုအာဏာပိုင္မ်ားလ်စ္လ်ဴရွုသည္မွာမျဖစ္သင့္ ေၾကာင္း၊ ဗုဒၶဘာသာ သံဃာေတာ္မ်ားအေပၚ အေလးမထားသည့္ အဆိုပါယာဥ္ေမာင္း မိသားစုအေပၚလည္း ၿမိဳ႕ခံမ်ားက မေက်မနပ္ျဖစ္ ေနၾက ေၾကာင္း လားရွိုးၿမိဳ႕ခံနန္းႏု ကေျပာပါသည္။
“တိုင္းရင္းသားေတြ အတူတကြ ေနႏိုင္တဲ့ ဥပေဒတရပ္ လိုပါတယ္”
ဧရာ၀တီ
ေမး။ ။ ေရႊလီ ေဆြးေႏြးပြဲကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြန္ေမာ္ ကိုယ္တုိင္ ဘာေၾကာင့္ မတက္ခဲ့တာလဲဆိုတဲ့ ေမး ခြန္းနဲ႔ စေမးခ်င္ပါတယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲ မတိုင္ခင္ အစိုးရဘက္က ဘယ္သူေတြ လာမယ္ဆိုတဲ့ လူစာရင္း ႀကိဳရထားတာရွိပါသလား။
ေျဖ။ ။ ေဆြးေႏြးပြဲ ဘာလို႔ မတက္သလဲဆိုေတာ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြက KIO ဘက္က ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔နဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရဘက္က ကိုယ္စား လွယ္ အဖြဲ႔ေတြ႔တာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီကိုယ္စားလွယ္ေတြရဲ႕ ေဆြးေႏြးပြဲ အေျခအေနေတြနဲ႔ လိုအပ္ခ်က္အေပၚမွာ အေျခခံ ၿပီးေတာ့ က် ေနာ္တို႔ KIO ကေန လိုအပ္တဲ့ သူေတြကို ျပန္ၿပီးတက္ဖို႔ အစီအစဥ္ပါ။ ေဆြးေႏြးမယ့္ နာမည္စာရင္းေတြ ႀကိဳမရဘူး။ ဘာ ေတြေဆြးေႏြးမယ္ ဆိုတာ ႀကိဳၿပီး အေၾကာင္းၾကားတာ မရွိဘူး။ ဟိုကေန အေၾကာင္းၾကားတာကေတာ့ ေအာက္တိုဘာ ၂၅ ရက္ေန႔ရက္ စြဲနဲ႔အေၾကာင္းၾကားတာ က ဦးေအာင္မင္း ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ေတြ လာမယ္လို႔ အေၾကာင္းၾကားတဲ့ စာပဲရတယ္။ ဒီစာကို အေျခ ခံၿပီးေတာ့ ဒီကေန လည္း ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ေတြ သြားၾကတာ။ ဒါေပမယ့္ တကယ္လို႔ ဟုိမွာ လိုအပ္တဲ့ အေျခအေနအရ KIO ကေန ကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ထဲမွာ မပါေပမယ့္ လိုအပ္ရင္ သြားဖို႔က အဆင္သင့္ရွိပါတယ္။ သြားမယ္ဆိုရင္လည္း ဒီကေန သံုးနာရီခြဲ ေလာက္ပဲ ၾကာပါတယ္။
ေမး။ ။ ေဆြးေႏြးပြဲရက္ကိုေရာ KIO က ေရြးခဲ့တာလား။
ေျဖ။ ။ ရက္က ေအာက္တိုဘာလ မကုန္ခင္မွာ လုပ္ရေအာင္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပဲ က်ေနာ္တို႔က ၃၀ ကေနစရင္ေကာင္းမယ္ထင္ တယ္ လို႔ ျပန္အေၾကာင္းၾကားလိုက္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ ဆိုေတာ့ ၃၁ လို႔ ေျပာလိုက္ရင္လည္း က်ေနာ္တို႔က ဒီလရဲ႕ ေနာက္ဆံုး ရက္ကို သြားေရြးသလို ျဖစ္ေနမယ္။ ၂၈ ကေတာ့ တနဂၤေႏြ ျဖစ္ေနေတာ့ ၂၉ ကို မမီႏိုင္ဘူးဆိုေတာ့ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ စလုပ္ႏိုင္ဖို႔ဆိုၿပီး အေၾကာင္း ျပန္လိုက္တာ။ သူတို႔ဘက္ကေန ၃၀ ရက္ေန႔ လုပ္ဖုိ႔ သေဘာတူတယ္လို႔ ျပန္အေၾကာင္း ၾကားလာတယ္။
ေမး။ ။ အခု ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ဦးေအာင္မင္းက ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ ျဖစ္လာေစရမယ္လို႔ ေျပာ သြားတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအခ်က္ အေပၚမွာေရာ KIO ရဲ႕ သေဘာထားက ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ KIO ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲလုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့တာ အရင္ကတည္းကပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္လို ပံုစံလဲဆိုတာေတာ့ ျပန္ ညွိရမယ္။ ဥပမာ အခု ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရကေန ေျပာေနတဲ့ Road Map အတုိင္းပဲ ေဆြးေႏြးမလား၊ အဲဒီလို မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ႀကိဳတင္ ကန္႔သတ္ခ်က္မရွိဘဲနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အမ်ားေတြ႔ႏိုင္တဲ့ အေနအထား ရွိမလားဆိုတာ ျပန္ညွိရမယ္။
ေမး။ ။ ဦးေအာင္မင္းကေတာ့ ႏို၀င္ဘာမွာ ထပ္ေတြ႔ခ်င္တယ္လို႔ ေျပာသြားပါတယ္။ KIO ဘက္ က ႏို၀င္ဘာမွာ ေတြ႔ႏိုင္ပါသလား။
ေျဖ။ ။ အဓိကကေတာ့ ခုနကေျပာသလို ဘယ္လို ပံုစံ ေဆြးေႏြးၾကမလဲ ဆိုတာကို သေဘာတူၾကရင္ အခ်ိန္မေရြး ေတြ႔လုိ႔ရပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ဘက္ကေန ေျပာထားတာကေတာ့ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ ေအာက္ကို ၀င္ပါ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ပါလို႔ ႀကိဳတင္ ကန္႔သတ္ခ်က္နဲ႔ လုပ္ထားရင္ ေရွ႕ကို ဆက္ၿပီးေဆြးေႏြးရတာ အခက္အခဲ ရွိႏိုင္တယ္။ အဲဒီလို ႀကိဳတင္ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ မထားဘဲနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြး ၾကမယ္၊ ေဆြးေႏြးတဲ့ အခါက်မွ ဘယ္လို ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ ေဆြးေႏြးမလဲ၊ ဒါကို အဲဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ ညွိႏႈိင္းခ်င္တယ္။
ေမး။ ။ ဒါဆိုရင္ အပစ္မရပ္ဘူး၊ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမယ္၊ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးေနတဲ့ အေတာအ တြင္းမွာ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ေပးပါလို႔ ဆိုလိုခ်င္တာပါလား။
ေျဖ။ ။ အေျခခံဥပေဒဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံတခုရဲ႕ အေရးႀကီးတဲ့ ေက်ာ႐ိုးျဖစ္တာကိုး။ KIO ရဲ႕ အျမင္ကေတာ့ ၂၀၀၈ ဥပေဒက ျပည့္စံု မႈမရွိ ဘူး။ အေျခခံဥပေဒထဲမွာ တိုင္းရင္းသားမ်ား အခြင့္အေရးကို အာမခံခ်က္ ေပးမထားဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီလို အာမခံခ်က္မ်ိဳးကို ေပးထားႏိုင္ တဲ့ အေျခခံဥပေဒမ်ိဳး ျဖစ္ရမယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြ အတူတကြ ေနႏိုင္တဲ့ ဥပေဒတရပ္လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒ ကိုေျပာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥဘယ္လို လုပ္ၾကမလဲ ဆိုတာကေတာ့ ေဆြးေႏြးရမွာေပါ့။ ႀကိဳတင္ ကန္႔သတ္ခ်က္မထားတဲ့ ေဆြးေႏြး ပြဲမ်ိဳး ေတြ႔ခ်င္တယ္လို႔ ဒါေၾကာင့္ ေျပာေနရတာပါ။
ေမး။ ။ အစိုးရ ၿငိမ္းေကာ္မတီနဲ႔ တရား၀င္ေရာ အလြတ္သေဘာပါ ေတြ႔ခဲ့ၾကတာ အခုေရႊလီ ေဆြးေႏြးပြဲဟာ ၁၀ ႀကိမ္ေျမာက္ ရွိၿပီလို႔ သိရပါ တယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီေလာက္ၾကန္႔ၾကာေနတာပါလဲ။ တကယ္လို႔ ၿငိမ္းေကာ္မတီမွာ ဦး ေအာင္မင္း အစား ေဒၚေအာာင္ဆန္းစုၾကည္ ဆိုရင္ေရာ KIO အေနနဲ႔ ဘယ္လို သေဘာထားမလဲ။
ေျဖ။ ။ အဓိက အခ်က္ကေတာ့ မူပါပဲ။ တကယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္လာၿပီးေတာ့ KIO ကို ၂၀၀၈ ထဲကို လာပါလုိ႔ ေျပာရင္ ေတာ့ ဒါအဆင္ေျပႏိုင္မယ္ မထင္ဘူး။ တကယ္လို႔ ဘယ္သူပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ၂၀၀၈ ထဲကို ၀င္လာပါဆိုတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ညွိ ႏိႈင္းၾကမယ္ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္သူပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အဆင္ေျပႏိုင္ပါတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ KIO အ ေနနဲ႔ကေတာ့ ဘယ္သူဘယ္၀ါလာမွ ဆိုတာမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရကေန တာ၀န္ေပးလိုက္တဲ့ ဘယ္သူနဲ႔ မဆို ေဆြးေႏြး မယ္ဆိုတာကို ႀကိဳၿပီး ေျပာထားၿပီးသားပဲ။ KIO ရဲ႕ ခံယူခ်က္က ဒီျပည္တြင္းစစ္ဟာ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ စစ္ျဖစ္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္မို႔လုိ႔ႏိုင္ငံေရးနည္းနဲ႔ေျဖရွင္း ခ်င္တယ္။ အခု အပစ္အခတ္ရပ္ဆိုင္းေရး တပ္ဆုတ္တာတို႔၊ ခံစစ္၊ ထိုးစစ္တို႔ တပ္ေတြကို ခြာရမယ္လို႔ ေျပာ တဲ့ဟာေတြ အကုန္လံုးက ဒါစစ္ ေရးနည္းလမ္းျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ စစ္ေရးနည္းနဲ႔ ေျဖရွင္းတယ္ဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို အၿပီး သတ္ မေျဖရွင္းႏိုင္ဘူးလို႔ KIO က ယံုၾကည္တယ္။
ေမး။ ။ ခု ေနာက္ဆံုး ေရႊလီေဆြးေႏြးပြဲကိုေရာ စိတ္ေက်နပ္မႈ ရခဲ့ပါသလား။
ေျဖ။ ။ ၃၀ ရက္ေန႔ အစည္းအေ၀းတုန္းက KIO ဘက္က ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဆြန္လြတ္ဂမ္က ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြကို အခု အစည္း အေ၀း ကေနစၿပီး လုပ္သြားဖို႔ ေတာင္းဆိုလိုက္တာ၊ ႀကိဳတင္ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား မပါရွိေသာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို ဒီအခ်ိန္ကေန စတင္ဖို႔ ဆိုၿပီး ေတာင္းဆိုလိုက္တာ။ အဲလို ေတာင္းဆိုလိုက္တာနဲ႔ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္က ေနာက္ အစည္းအေ၀းကို ဘယ္မွာ လုပ္မလဲလို႔ ေမးလိုက္ျခင္းဟာ ဒီအစည္းအေ၀းမွာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲကို မစႏိုင္ဘူးလို႔ ဆိုလိုတယ္လို႔ KIO က ယူဆတယ္။
ေမး။ ။ ေအာက္တိုဘာ ၃၀ ေရႊလီ ေဆြးေႏြးပြဲ ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ အစိုးရတပ္နဲ႔ တိုက္ပြဲျဖစ္တာ ရွိလား။
ေျဖ။ ။ တိုက္ပြဲက ေတာက္ေလွ်ာက္ျဖစ္ေနတယ္။ ေအာက္တိုဘာ၂၈ ေလာက္ကတည္းက ရွမ္းျပည္နယ္ တပ္မဟာ ၄ ေဒသဘက္မွာ အဓိက ထိုးစစ္ေတြ လုပ္လာတယ္။ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ တပ္ရင္း ၃ ေဒသ၊ ဆဒံုးေဒသမွာ ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္က အင္အားျဖည့္တယ္။ ၃၀ ရက္ေန႔ ေနာက္ ပိုင္းမွာလည္း တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတုန္းပါပဲ။
ေမး။ ။ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ (ေျမာက္ပိုင္း) နဲ႔လည္း အပစ္ရပ္ၿပီးတဲ့ ေနာက္တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြလည္း ရွိတယ္။ KIA ကိုလည္း ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးေနရင္း တဘက္က ထုိးစစ္ဆင္ေနတယ္၊ တပ္မေတာ္ ဘက္ကလည္း တပ္ေတြ ပိတ္ဆို႔ခံထားရတယ္လို႔ ဆို တယ္။ ဆိုေတာ့ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အစိုးရေရာ လက္နက္ကိုင္ တိုင္း ရင္း သားေတြေရာ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ ဘာေတြ ညွိႏိႈင္းဖို႔ လိုေန တာပါလဲ။
ေျဖ။ ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလို႔ ေျပာရတာခက္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲတယ္ဆိုတာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မဟုတ္ဘူး။ ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္း ခ်မ္း ေရးဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရကို အဓိပၸာယ္ဖြင့္တာလည္း သိပ္မရွင္းဘူး။ အပစ္အခတ္ ရပ္ထားတာကို ယာယီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလို႔ ေျပာတယ္။ ျပည္သူ႔စစ္ ျဖစ္သြားတာက ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလို႔ ေျပာတယ္။ အဲလို အဓိပၸာယ္ ဖြင့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ KIO အပါအ၀င္တျခားတိုင္းရင္း သားအဖြဲ႔ေတြ လည္း လက္ခံမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အခု အပစ္ရပ္ထားတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ ဘာမွ မေျပာေသးဘူးဆိုတာလည္း အဲဒီအဆင့္ကို မ ေရာက္ေသးလုိ႔ပါ။ အဲဒီအဆင့္ကို ေရာက္သြားလို႔ရွိရင္ ျပန္ၿပီး ျပႆနာ ျဖစ္လာႏုိင္တယ္။ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္လာရင္ေတာ့ စစ္ေရး ေရာ တျခားကိစၥေတြပါ အကုန္ ေျပလည္သြားမယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္ေလ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆိုေတာ့ တိုက္ပြဲေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ ႏိုင္ငံေရး စနစ္ေၾကာင့္ ျဖစ္လာ တာ။ ဒီႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို ညွိႏိႈင္းၿပီး ျပဳျပင္လိုက္ၿပီဆိုရင္ ဒီအစြယ္အပြားျဖစ္တဲ့ ျပႆနာေတြအကုန္လံုး ေျပ လည္သြားမယ္လုိ႔ KIO က ဒီလိုပဲ ယံုၾကည္တယ္။
ေမး။ ။ ၿငိမ္းေကာ္မတီ ဒုဥကၠဌ ဦးေအာင္မင္းက ေရႊလီမွာ KIO ကို အခ်က္ေလးခ်က္ ေတာင္းဆို သြားပါတယ္။အဲဒီအခ်က္ေတြကိုလိုက္ေလ်ာ ေပးဖို႔ ရွိမရွိ သိခ်င္ပါတယ္။
ေျဖ။ ။ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ စဥ္းစားေနတုန္းပါပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ လက္ေတြ႔က်ဖို႔ လိုပါတယ္။ ပူတာအို လမ္းေတြ ဆိုတာ က က်ေနာ္တို႔ တပ္မဟာ ၁ ေဒသဘက္ကို ျဖတ္ေနရတဲ့ လမ္းေတြ၊ အဲဒီေတာ့ တစံုတရာ သေဘာတူညီခ်က္ေတြေသခ်ာအခိုင္ အမာလုပ္ၿပီး မွပဲ က်ေနာ္တို႔က ႏွစ္ဘက္ အျပန္အလွန္ ကတိေပးရမယ့္ ကိစၥျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ လက္ေတြ႔က်ဖို႔ လိုပါတယ္။ လက္ေတြ႔မွာ တကယ္ ျဖစ္ႏိုင္လား မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလား ဆိုတာကို အဓိက က်ေနာ္တို႔က အေျခအေနၾကည့္ရဦးမွာပါ။
ေမး။ ။ အစိုးရ ၿငိမ္းေကာ္မတီက ဒီႏွစ္ မကုန္ခင္မွာ UNFC (ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ) နဲ႔ ေတြ႔ျဖစ္ေအာင္ ေတြ႔မယ္လို႔လည္း ေျပာထားျပန္တယ္။ တကယ္လို႔ UNFC နဲ႔ ၿငိမ္းေကာ္မတီ ေတြ႔တဲ့အခါ KIO ကေရာ ပါ၀င္ဖို႔ ရွိလား။
ေျဖ။ ။ KIO ကေတာ့ UNFC ရဲ႕ အဖြဲ႔၀င္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ UNFC ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အေျခခံၿပီးေတာ့ ပါသင့္ရင္ ပါမယ္။ UNFC ကေန ၿပီးေတာ့ ပါစရာမလိုဘူးလို႔ ေျပာရင္ KIO က ပါဖို႔ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ ဒါကေတာ့ UNFC ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚမွာပဲ မူတည္မွာ ပါ။ ။
ရာမူး ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမွ ေပ်ာက္ဆံုး ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ ၃ ဆူ ဒုကၡသည္စခန္းမွ ဖမ္းမိ
ေမာင္ေအး
အျမင့္ ၁၂လကၼ၊ ၉ လကၼ ႏွင့္ ၅ ဒႆမ ၈ လကၼရွိ အသီးသီးရွိ ရုပ္ပြားေတာ္ ၃ ဆူကို ယမန္ေန႕ ဗုဒၵဟူးေန႕ ညေနက ေကာ့စ္ဘဇား ခရိုင္ အိုကီးယားျမိဳ႕နယ္ ကူတို႕ပေလာင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ စခန္း အတြင္းရွိ ေဇာ္ေဖါ့ အေလာင္ ဆိုင္ မွ ဖမ္းဆီး ရမိသည္ဟု ဆိုသည္။
အမွတ္ (၇) Rapid Action Battalion (RAB) တပ္ဖြဲ႕မွ အဆိုပါ ဆိုင္အား ၀င္ေရာက္ စစ္ေဆးစဥ္ အဆိုပါ ဗုဒၶ ရုပ္ပြားေတာ္မ်ားကို ဖမ္း ဆီးရ မိ ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း 24 bdnews က ေရးသားသည္။
ရုပ္ပြားေတာ္မ်ား ဖမ္းဆီးရရွိျပီးေနာက္ ဆက္ႏြယ္ပတ္သက္သူ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ မြတ္ဆလင္ ဒုကၡသည္ ေဇာ္ေဖၚ အာေလာင္ (၃၅ ႏွစ္) ႏွင့္ အီမာန္ ဟူစိန္ (၃၂ ႏွစ္)တို႕အား ဖမ္းဆီးလိုက္ျပီး ယေန႕တြင္ အမူဖြင့္ တရားစြဲဆိုလိုက္သည္ဟု ဆို သည္။
RAB တပ္ဖြဲ႕မွ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ ရွိသူ ဗိုလ္မွဴး ေဆာ္ရ၀ါ အေလာင္မွ ဖမ္းဆီးရမိေသာ ရုပ္ထု ေတာ္မ်ားကို ေၾကးျဖင့္ သြန္းလုပ္ထားျခင္း ျဖစ္ျပီး အၾကီးဆံုး ရုပ္ထုေတာ္မွာ အေလးခ်ိန္ ၄၅၇ ဂရမ္ ရွိျပီး၊ ဒုတိယ ရုပ္ပြားေတာ္မွာ ၂၃၄ ဂရမ္ရွိကာ ေနာက္တစ္ဆူမွာ ၁၀၃ ဂရမ္ ရွိသည္ဟု ဆို သည္။
ဗုဒၶရုပ္ထုေတာ္မ်ားမွာ စက္တဘၤာလ ၂၉ ႏွင့္ ၃၀ ရက္မ်ားက ရာမူး ရွိ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမ်ားကို မီးရွိဳ႕ တိုက္ခိုက္စဥ္ ယူေဆာင္သြား ခဲ့ ေသာ ရုပ္ထုေတာ္မ်ား ျဖစ္သည္ဟု ေျပာသည္။
ယခုအခါ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမ်ားမွ လုယူသြားေသာ ဗုဒၶ ရုပ္ပြားေတာ္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာက လိုက္လံရွာေဖြေနျပီးတခ်ိဳ႕ကိုျပန္လည္ ဖမ္း ဆီးရမိသည္ဟု ဆိုသည္။
မီးရွိဳ႕ဖ်က္ဆီး ခံလိုက္ရေသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္း (၁၉) ကို ယခုအခါ တာကာေငြ သန္း (၁၂၀) အကုန္အက်ခံျပီးနဂိုမူလပံုစံအတိုင္း ဘဂၤ လာေဒခ်္႕ စစ္တပ္မွ တာ၀န္ယူ တည္ေဆာက္ေပးေနျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
သုိ႕ေသာ္ လည္း ပ်က္စီး ဆံုးရွံဳးသြားေသာ ဗုဒၶဘာသာ စာေပ က်မ္းဂံမ်ား အပါအ၀င္ ေရွးေဟာင္း အႏုပညာ လက္ရာ ဗုဒၶ ရုပ္ပြားေတာ္ မ်ား၏ တန္ဖိုးမွာ ခန္႕မွန္း၍ မရေအာင္ထိ မ်ားျပားေၾကာင္း ေဒသအတြင္းက ဆရာေတာ္မ်ားက မိန္႕ၾကားသည္။
ဘဂၤလာေဒခ်္႕ႏိုင္ငံ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ယခင္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ခါလစ္ဒါဇီယာသည္ စေနေန႕ ( ေအာက္တုိဘာ ၁၀ ရက္ေန႕) တြင္ ရာမူးသုိ႕ သြားေရာက္ျပီး ဖ်က္ဆီးခံလိုက္ရေသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမ်ားကို သြားေရာက္ ၾကည့္ရွဳ႕ စစ္ေဆးမည္ ျဖစ္သည္။
ေပါက္ေတာၿမိဳ႕တြင္ သားအဖႏွစ္ေယာက္ ယမ္းေထာင့္ေသနတ္ ပစ္ခံရ၍ ဒဏ္ရာရ
မင္းသြီးႏိုဝင္ဘာလ(၈)ရက္ေန႔၊ ညေန(၅)နာရီအခ်ိန္တြင္ ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္၊ ေစာမဲက်ီေက်းရြာမွ သားအဖ ႏွစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဦးလျပည့္ဦး(ဘ)ဦး သာ တူးေအာင္၊ အသက္(၄၄)ႏွစ္ႏွင့္ သားျဖစ္သူေမာင္၀င္း၀င္းေခ် အသက္(၉)ႏွစ္တို႔အား ဘဂၤလီ သေဘၤာတစ္စီးက ယမ္းေထာင့္ေသ နတ္ျဖင့္ လာၿပီးပစ္ခတ္သျဖင့္ ဒဏ္ရာရရွိသြားေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
၄င္းတို႔ သားအဖႏွစ္ဦးသည္ ဆံေတာ္ရွင္ကြ်န္းအနီးတြင္ ငါးဖမ္းေနစဥ္ ဘဂၤလီသေဘၤာတစ္စီးကယမ္းေထာင့္ေသနတ္ျဖင့္လာၿပီးပစ္ခတ္ ေသာ ေၾကာင့္ ဦးသာတူးေအာင္မွာ ဒူး၊ လက္ေမာင္း၊ ရင္ဘတ္ႏွင့္ ေပါင္မ်ားတြင္ က်ည္ထိဒဏ္ရာ ျပင္းထန္စြာရရွိသြားၿပီး သားျဖစ္သူ ဦး လျပည့္ဦး မွာ မ်က္ႏွာတြင္ က်ည္ထိဒဏ္ရာ ရရွိသြား၍ သားအဖႏွစ္ဦးအား ေစာမဲက်ီေက်းရြာဖက္ကို သယ္ယူသြားေၾကာင္း သိရသည္။
ဒဏ္ရာျပင္းထန္ေသာေၾကာင့္ စစ္ေတြေဆး႐ံုသို႔ ေဆးကုသရန္ ေရာက္ရွိလာပုံကို စစ္ေတြမွ ေဒသခံတစ္ဦးမွ " ဒီေန႔ ညေန (၁၀)နာရီ ေလာက္ မွာ ေဆး႐ံုကုိ သတိေမ့ၿပီး ေရာက္လာပါတယ္။ ဦးသာတူးေအာင္က ဒူး၊ လက္ေမာင္း၊ ရင္ ဘတ္ႏွင့္ ေပါင္မွာ က်ည္ထိဒဏ္ရာက ျပင္းထန္တာမို႔လို႔ စစ္ေတြေဆး႐ံုကို ယူလာပါတယ္။ သူ႔သားကေတာ့ မ်က္ႏွာမွာပဲ က်ည္ထိတာ ဆုိေတာ့ ရြာမွာေဆးကုဖို႔ က်န္ခဲ့ပါတယ္။ အသက္အႏၱရာယ္ က စိုးရိမ္စရာ ေတာ့ မရွိေတာ့ပါဘူး။ " ဟု ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဒုတိယအႀကိမ္ တစ္ေက်ာ့ျပန္ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးေနာက္ရခိုင္ျပည္သူမ်ားသည္သူတုိ႔၏အသက္အႏၲရာယ္အ တြက္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္းသိရသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက လုံၿခံဳေရးမ်ား တင္းၾကပ္စြာခ်ထားၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ပြားႏိုင္တဲ့ လက္နက္ ေတြကို သုံးရက္အတြင္း ျပန္အပ္ရမည္ဟု ႏိုဝင္ဘာလ(၂)ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ထားေသာ္လည္း ယခု အသက္အႏၱရာယ္ကို ထိခုိက္ေစႏုိင္ ေသာ အၾကမ္း ဖက္မႈကို ျပန္လည္ျဖစ္ပြားႏိုင္ေသာ လက္နက္မ်ိဳးျဖင့္ တုိက္ခိုက္ခံရျပန္သျဖင့္ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရအေနနဲ႔ ရခိုင္ျပည္သူ မ်ား၏ လုံၿခံဳေရးကို ဦးစားေပး စဥ္းစားသင့္ေၾကာင္း ေဝဖန္ေျပာဆုိေနၾကသည္။
တပ္သား (၃) ဦး လႊတ္ေျမာက္ေရး အေပးအယူလုပ္မည့္ ကမ္းလွမ္းခ်က္ ျမန္မာဘက္က ပယ္ခ်
နိရဥၥရာ
“ အဲဒီ တပ္မေတာ္သား (၃) ဦးက အခုအခ်ိန္ထိ အသက္ရွင္ ရွိေနေသးတယ္။ ဒီကေန႕ ေနာက္ဆံုး သတင္းရတာက ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္ ခံသြားရတဲ့ တပ္္သား (၃) ဦးကို အေပးအယူ လုပ္ျပီး ျပန္လႊတ္ေပးမယ္လို႕ အဲဒီ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕က ကမ္းလွမ္းတယ္။ ဒါကို ျမန္မာ ဘက္က ပယ္ခ်လိုက္ပါတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။
လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ကို အာရ္အက္စ္အို အဖြဲ႕ဟု အမ်ားက သံသယ ျဖစ္ေနေသာ္လည္း အဖြဲ႕၏ အမည္ကို ထုတ္ေဖၚ ေျပာဆိုရန္ သူက ျငင္းဆိုသည္။
ျမန္မာဘက္က ဖမ္းဆီး ေခၚေဆာင္သြားေသာ တပ္သား (၃) ကို ခၽြင္းခ်က္ မရွိ ျပန္လည္ လႊတ္ေပးရန္ႏွင့္ မလႊတ္ေပးပါကဘဂၤလာေဒခ်္႕ စစ္တပ္၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ စခန္းမ်ားကို ၀င္ေရာက္ တိုက္ခိုက္သြားမည္ဟု တုန္႕ျပန္ ေျပာဆိုထားေၾကာင္း သိရ သည္။
ျမန္မာ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ဘဂၤလာေဒခ်္႕ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာတာ၀န္ရွိသူမ်ား နယ္စပ္တြင္ ျမန္မာ စစ္သား (၃) ဦး ျပန္ လည္ ရရွိေရး အတြက္ ေဆြးေႏြးမူမ်ား ျပဳလုပ္ေနၾကသည္ဟု နယ္စပ္ကလာေသာသတင္းမ်ားက ဆိုသည္။
ႏို၀ဘၤာလ ၆ ရက္ေန႕ ညေနပိုင္းက ျမန္မာ စစ္တပ္ ေဆာက္လုပ္ေရး အင္ဂ်င္နီယာတပ္ GE မွ တပ္သား ၄ ဦး အလုပ္ခြင္မွ ေမာ္ေတာ္ ဆိုင္ကယ္ (၂) စီးျဖင့္ ျပန္လာစဥ္ အမည္မသိ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕တစ္ခုမွ ေသနတ္ျဖင့္ ၀င္ေရာက္ ပစ္ခတ္ခဲ့သည္။
အဆိုပါ ပစ္ခတ္မူေၾကာင့္ GE တပ္ဖြဲ႕မွ စက္ျပင္ဆရာ ေက်ာ္ေက်ာ္ေ၀မွာ ပြဲခ်င္းပီး ေသဆံုးသြားခဲ့ျပီး တပ္ၾကပ္ၾကီး ခင္မိုးေအာင္ႏွင့္ ေနာက္ ထပ္ တပ္သား ၂ ဦးတို႕ ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရသည္။
ပစ္ခတ္ခဲ့သည္ ေနရာမွ ေအေက က်ည္ခြံ (၃) ခုႏွင့္ က်ည္ဆံ တစ္ေတာင့္ သိမ္းဆည္းရမိသျဖင့္ ျမန္မာ အာဏာပိုင္မ်ားမွ တဘက္ႏိုင္ငံ တြင္ ခိုေအာင္းေနေသာ မြတ္ဆလင္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခု အေပၚ သံသယ ျဖစ္ေနသည္ဟု ဆိုသည္။
ယခုအခါ ပစ္ခတ္မူ ျဖစ္ပြားရာ နယ္စပ္ တေလွ်ာက္တြင္ ႏွစ္ဘက္ႏိုင္ငံမွ တပ္မ်ားကို တိုးခ်ကာ လံုျခံဳေရးကို တိုးျမွင့္ထားသည္ဟု သ တင္း ရရွိသည္။
နယ္ေက်ာ္ မြတ္စလင္ ၇၈ ဦးကို ရခုိင္ျပည္နယ္ ျပန္ပို
စေနလင္း
အဆိုပါ မြတ္စလင္မ်ားသည္ ဇြန္လက စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡႏွင့္ ပတ္သက္ ျခင္း မရွိေၾကာင္း၊ ယခုႏွစ္ မတ္လႏွင့္ ဧၿပီလ တို႔တြင္ ၿမိတ္ၿမိဳ႕နယ္ ေက်ာက္ဆူးအရပ္၌ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့ၿပီး ဧၿပီလ ၂၆ ရက္ေန႔က လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒအရ ျပစ္ဒဏ္ က်ခံခဲ့ ရ သူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခုလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ျပစ္ဒဏ္မွ လြတ္ေျမာက္ လာေသာေၾကာင့္ ေန ရပ္ရင္းသို႔ ျပန္ပို႔ရန္ စီစဥ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၿမိတ္ၿမိဳ႕နယ္ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဌာနႏွင့္ နီးစပ္သူတဦးက ေျပာသည္။
၎ ၇၈ ဦးသည္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေျမာက္ဦးႏွင့္ စစ္ေတြေဒသတုိ႔မွ ထြက္ေျပးလာၾကသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ရန္ကုန္အေျခစိုက္ ရခုိင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ ကူညီေနသည့္ အစၥလမ္ ဘာသာေရး အဖြဲ႕မွ ကိုေက်ာ္ႏုိင္က ဆုိသည္။ အဆိုပါ အဖြဲ႕သည္ သေဘၤာျဖင့္ ပါလာ သည့္ ၇၈ ဦးကို စားေရးေသာက္ေရးႏွင့္ အဝတ္အထည္မ်ား သြားေရာက္ကူညီလ်က္ ရွိသည္။
ရခုိင္ျပည္နယ္မွ ထြက္ေျပးလာသည့္ မြတ္စလင္ ၇၈ ဦးကို ျပည္ၿမိဳ႕သို႔ အရင္ဦးစြာ ေခၚေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး ထုိမွတဆင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕သို႔ လႊဲေျပာင္းေပးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါကိစၥကို တာ၀န္ယူ ေဆာင္ရြက္ေနေသာ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႔ ညႊန္ ၾကားေရးမႉး တဦးက ေျပာသည္။
“က်ေနာ္တို႔တာ၀န္က ဒီကေန ျပည္အထိပဲ တာ၀န္ယူေပးရမွာ။ ျပည္ကေန ရခိုင္ျပည္နယ္ဘက္ကို ျပန္ပို႔ေပးဖို႔ကေတာ့ ဟိုဘက္အပိုင္းက ဆက္ တာ၀န္ယူသြားပါ့မယ္။ ယခုလက္ရွိ အခ်ိန္အထိေတာ့ သူတုိ႔ ဘယ္လို ေကာ့ေသာင္းကေန ပါလာတာလဲ ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ မေျပာ ႏိုင္ပါဘူး။ ဟိုဘက္မွာ ဘယ္လို ဆက္လုပ္မယ္ ဆိုတာလည္း မသိေသးပါဘူး” ဟု သူက ဆုိသည္။
ၾကယ္ငါးပြင့္ဆိပ္ကမ္းသို႔ ဆုိက္ေရာက္လာသည့္ ၇၈ ဦးသည္ သေဘာၤေပၚတြင္ ၃ ရက္ခန္႔ ေနခဲ့ေၾကာင္း၊ ၎တို႔အတြက္ အစားအ ေသာက္ ႏွင့္ အဝတ္အထည္ က်ပ္ ၁၅ သိန္း တန္ဖိုးခန္႔ အစၥလမ္ ဘာသာေရးအဖြဲ႕က ကူညီေပးေနေၾကာင္း သိရသည္။
“က်ေနာ္တို႔ဆီကို လွမ္းေျပာလို႔ က်ေနာ္တုိ႔က သူတို႔ရဲ႕ စားေရးေသာက္ေရး အတြက္ စိုးရိမ္လို႔ အကူ အညီလာေပး တာပါ။ ဘာမွေတာ့ တိတိက်က် မသိရေသးဘူး” ဟု ကိုေက်ာ္ႏုိင္က ေျပာသည္။
မြတ္စလင္ ၇၈ ဦးကို ရန္ကုန္မွတဆင့္ ျပည္ၿမိဳ႕ရွိ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီး လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး အဖြဲ႕ရံုး သို႔ Asia Express အေ၀းေျပးယာဥ္ျဖင့္ တိုက္ရိုက္ ပို႔ေဆာင္မည္ျဖစ္ၿပီး ၎အုပ္စုတြင္ အသက္ ၅၀ ၀န္းက်င္ရွိ အမ်ိဳးသမီးတဦးႏွင့္ အသက္ ၃၀ ၀န္းက်င္ရွိ အမ်ိဳးသမီးတဦး ပါ၀င္ေၾကာင္း၊ က်န္ရွိေသာ အမ်ိဳးသာ ၇၆ ဦးသည္ လူလတ္ပိုင္းမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားႏွင့္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႕က ၎တို႔ လံုၿခံဳေရးအျဖစ္ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ သြားမည္ျဖစ္ၿပီး ယေန႔ နံနက္ ပိုင္းတြင္လည္း သာေကတ ၾကယ္ငါးပြင့္ သေဘာၤဆိပ္ကမ္းတြင္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္ အင္အား ၃၀ ေက်ာ္ႏွင့္ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႕၀င္ အင္ အား ၂၀ တို႔က ေစာင့္ၾကပ္လ်က္ရွိေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။
ဆံေတာ္ရွင္မွ ဘုရားဖူး၍ အျပန္ ရခိုင္ သားအဖႏွစ္ဦး တူမီးေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ခံရ
ထြန္းထြန္း
တူမီးေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ခံရသူတို႔မွာ ေပါက္ေတာျမိဳ႕နယ္ ဆံေတာ္ရွင္ကၽြန္း ေစာမဲက်ီ ေက်းရြာမွ ဦးလျပည့္ ဦး (၄၀ေက်ာ္) သားအဖ ႏွစ္ ဦးျဖစ္သည္။
ျဖစ္ပ်က္ပံုႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ေပါက္ေတာျမိဳ႕ရွိ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တုိးတက္ေရးပါတီရံုးမွ တာ၀န္ ရွိသူတဦးက နိရဥၥ ရာသို႔ ယခုလို ေျပာ သည္။
“မေန႔က ဆံေတာ္ရွင္ ဘုရာဖူးလို႔အျပန္ အဲဒီသားအဖႏွစ္ဦးက ေစာမဲက်ီရြာနီးက ရျမိဳင္က်ိဳင္ဆိုတဲ့ ေနရာ မွာ နားေနၾကစဥ္ ည ၅နာရီ ၁၅မိနစ္မွာ ဘဂၤလီမြတ္ဆလင္ ဘုတ္တစီးက အနီးကပ္လာျပီး တူမီးေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခတ္ခဲ့တာပါ။ ေသနတ္ သံၾကားတာနဲ႔ ရြာသားေတြလိုက္ သြားေတာ့ အဲဒီ ဘဂၤလီ ဘုတ္ထြက္ေျပး သြားတာကို ျမင္ရပါတယ္” ဟုေျပာသည္။
ဦးလျပည့္ဦးမွာ ရင္ဘက္၊ ဆီးအံုႏွင့္ တခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားတြင္ က်ည္မွန္ျပီး ဒဏ္ရာျပင္း၍ ယမန္ေန႔က စစ္ေတြေဆးရံုၾကီးသို႔ ခ်က္ခ်င္းယူ ေဆာင္ သြားသည္ဟုဆိုသည္။ သားျဖစ္သူမွာ က်ည္မွန္ေသာ္ လည္း ဒဏ္ရာမ ျပင္းထန္သျဖင့္ ေဒသေဆးရံုတြင္ ေဆးကုသမႈခံ ေနရ သည္ဟု ဆိုသည္။
ႏို၀င္ဘာ ၃ရက္ေန႔တြင္ ယမ္းေထာင္း (တူမီး)၊ တုတ္၊ဓါး၊ ဂ်င္ကလိ၊ ေလးဂြ၊ ျမွားအစရွိသည္တို႔ကို သက္ ဆိုင္ရသို႔ အပ္ႏွံရ မည္ ဟု အစုိး ရက တရား၀င္ေၾကျငာထားျပီး ရခိုင္ရြာမ်ားမွာ လက္နက္မ်ား ကို သိမ္းယူ ေနေသာ္လည္း ဘဂၤလီေက်း ရြာမ်ားမွ သိမ္းယူမႈ မရွိေသး ေၾကာင္း၊ ယခုအခ်ိန္အထိ ဘဂၤလီမ်ားက ရခိုင္ အမ်ိဳးသားမ်ားကို ရန္ျပဳ တိုက္ခိုက္ေနဆဲျဖစ္ ေၾကာင္း သူကေျပာသည္။
ယခုအခ်ိန္အထိ ရခိုင္တိုင္း ရင္းသားမ်ားတို႔၏ အသက္အိုးအိမ္ မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ လံုျခံဳေရး တပ္မ်ားမွကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား မျပဳလုပ္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ားအေပၚ ဘဂၤလီမ်ားမွ ယခုလို ဆက္တိုက္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနမည္ဆို လွ်င္ျပႆနာ ျပန္လည္ ျဖစ္လာႏိုင္ဖြယ္ ရွိသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။
ရခိုင္အေရးသည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အတြက္ နိမိတ္ဆိုး
ေအာင္ေဇာ္
ဒါေပမယ့္ ျပည္တြင္းက လူပုဂၢိဳလ္၊ အဖြဲ႔အစည္းတခ်ိဳ႕ ယူဆေနသလိုမ်ိဳး လက္ရွိပဋိပကၡကို ႏိုင္ငံေရးအသိုင္းအဝိုင္းမွာ ရွိတဲ့ သေဘာထား တင္း မာသူေတြက တကယ္တမ္း တြန္းပို႔ေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ မၾကာေသးခင္က ႏိုင္ငံေရးလမ္းစ ပြင့္လာတာေတြ ေနာက္ျပန္ဆုတ္သြား မယ့္အေပၚ က်ေနာ္တို႔ မအံ့ၾသသင့္ပါဘူး။
ရခုိင္ျပည္နယ္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း ကုလသမဂၢက ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾကာသပေတးေန႔မွာေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ပါ တယ္။ “လူ တစုက အျခားလူတစုအေပၚ ကိုယ့္သေဘာကိုယ္ေဆာင္ တိုက္ခိုက္ေနမႈေတြ၊ ပစ္မွတ္ထား ၿခိမ္းေျခာက္ေနမႈေတြနဲ႔ အစြန္း ေရာက္ထုတ္ ေဖာ္ေျပာဆိုမႈေတြကို ရပ္တန္းက ရပ္ရပါလိမ့္မယ္္” လို႔ ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းရဲ႕ ေျပာခြင့္ ရပုဂၢိဳလ္က ဆို ပါတယ္။
“ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ေရာ၊ ဒီကိစၥအေပၚ အေလးထားသူ အားလံုးအေနနဲ႔ေရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ထပ္မျဖစ္ေအာင္ တားဆီးဖို႔နဲ႔ လူစုႀကီး ႏွစ္ စုၾကားက တင္းမာမႈေတြ ဒီ့ထက္ ပိုမဆိုးသြားေအာင္ ထိန္းဖို႔ အရမ္းအေရးႀကီးပါတယ္” လို႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တာနာက ၾကာ သာ ပေတးေန႔ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံကို အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ေျပာပါတယ္။
အာဆီယံ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဆူရင္ ပစ္ဆူဝမ္န္ကလည္း စိုးရိမ္မႈကို ထုတ္ေဖာ္ခဲ့ပါတယ္။ “အေျခအေနက ပိုဆိုးလာေနတဲ့အျပင္ အခုဆိုရင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို အျမစ္ကလွန္မယ့္ အႏၲရာယ္ရွိေနတယ္။ ဒီအေနအ ထားက ဘယ္သူ႔အတြက္မွ ေကာင္းမွာမဟုတ္ဘူး” လို႔ သူက ဘန္ေကာက္ပို႔စ္ သတင္းစာကို ေျပာပါတယ္။
“ဒီပဋိပကၡက အစၥလာမ္ဘာသာနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ကိစၥလို႔ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ေျပာေနၾကတယ္။ ဒါက ႏိုင္ငံေရး၊ ဒီမိုကေရစီေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ကိစၥျဖစ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈနဲ႔ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြအေပၚ တိုက္႐ိုက္ ဂယက္႐ိုက္မႈရွိတယ္” လို႔လည္း ေျပာပါ တယ္။
ဒါ့အျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္က အၾကမ္းမႈေၾကာင့္ အာဆီယံေဒသထဲ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔တဲ့ ေသနဂၤဗ်ဴဟာနဲ႔ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ဂယက္႐ိုက္မႈေတြ ရွိ သြား လိမ့္မယ္လို႔လည္း သူက သတိေပးပါေသးတယ္။
သူသတိေပးတာ မွန္ပါတယ္။ ဒီဆူပူအံုႂကြမႈေတြေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ေတြ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ထြက္ေျပးၾကမွာမို႔ စိုးရိမ္ရတဲ့ လူသားခ်င္း ဆိုင္ ရာနဲ႔ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ဂယက္႐ိုက္မႈေတြ အနာဂတ္မွာ ျဖစ္လာမွာပါ။
ဆူရင္ ပစ္ဆူဝမ္န္က ၾသဂုတ္လမွာ အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေတြဆီ စာတေစာင္ ပို႔ခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔အစၥ လမ္ဘာသာဝင္ေတြအၾကား အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ႐ိုဟင္ဂ်ာကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြး အေျဖရွာၾကဖို႔ တိုက္ တြန္းထားတဲ့ စာပါ။
အာဆီယံ လက္ရွိဥကၠဌ ကေမာၻဒီယား ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေဟာနမ္ဟံု (Hor Nam Hong) က ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးအစည္းအေဝး ေခၚ ခဲ့ပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ အေျခအေနကို ထိန္းႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး ျမန္မာအစိုးရဘက္က အစည္းအေဝးတက္ဖို႔ ျငင္းဆန္ခဲ့ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ လာမယ့္ အာဆီယံအစည္းအေဝးမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္ကိစၥကို ေဆြးေႏြးၾကပါေစလို႔ပဲ ေမွ်ာ္လင့္ရပါေတာ့တယ္။
တကယ္ျဖစ္ေနတာကို အစိုးရက ဘယ္လိုပဲ ျငင္းပယ္ေနေန သိသာတာကေတာ့ ေအာက္ေျခမွာ အေျခအေနေတြ ပိုဆိုးလာေနတာပါပဲ။ အဲ့ဒါ ေၾကာင့္လည္း အစိုးရက ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲကို လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြ ထပ္ၿပီး ေစလႊတ္ခဲ့တာပါ။
အၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ပစ္မွတ္ထားတဲ့ တိုက္ခိုက္မႈေတြက ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ေနထိုင္ၾကၿပီး ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံ သားဥပေဒက အသိအမွတ္မျပဳတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၈ သိန္းေလာက္ကိုခ်ည္း သက္သက္ မဟုတ္ဘူးလို႔ သိရပါတယ္။
“ဒီကိစၥက ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကိုခ်ည္း အၾကမ္းဖက္တဲ့ကိစၥ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ မြတ္ဆလင္ ဆန္႔က်င္တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္သြားၿပီ” လို႔ ႐ုိဟင္ဂ်ာအ ေရး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ရခိုင္စီမံကိန္းအဖြဲ႔ (Arakan Project) ဒါ႐ိုက္တာ ခရစ္ လဲဝါး (Chris Lewa) က ၿပီးခဲ့တဲ့ စေန၊ တနဂၤေႏြမွာ ႐ိုက္တာ သတင္းဌာနကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕မွာ အဓိက ေနထိုင္တဲ့ ကမန္ (Kaman) မြတ္ဆလင္ေတြလည္း အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ေဝးရာကို ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရတာကိုး။
ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲမွာ ျပန္ျဖစ္လာတဲ့ တိုက္ခိုက္မႈေတြဟာ အိုးအိမ္ေတြကေန စြန္႔ေျပးရတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို အကူအညီေပးဖို႔ အစၥလာမ္ပူး ေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး အဖြဲ႔ (Organization of Islamic Cooperation – OIC) က ျမန္မာျပည္မွာ ႐ံုးဖြင့္မယ့္ကိစၥကို အစိုးရက ပိတ္ပင္ လိုက္ၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာ ျဖစ္လာတာပါ။
ေသခ်ာတာကေတာ့ ဒီပဋိပကၡနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရရဲ႕ တုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ေႏွးေနတာပါပဲ။ တခ်ိန္တည္းမွာ လည္း ဒီကိစၥအေပၚ ဘယ္ လို ကိုင္တြယ္သြားမယ္ဆိုတာကို သမၼတ႐ံုးက ျပည္တြင္းမွာေရာ ႏိုင္ငံတကာမိသားစုကိုပါ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မေျပာခဲ့ပါဘူး။
OIC ရံုးဖြင့္မယ့္ကိစၥကို အမ်ားအားျဖင့္ သံဃာေတာ္ေတြနဲ႔ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကတာပါ။ ေနာက္ဆံုး အ ၾကမ္းဖက္မႈေတြ မတိုင္ခင္ကဆိုရင္ OIC ဆန္႔က်င္တဲ့ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ဆႏၵျပပြဲေတြ ႏိုင္ငံတဝွမ္းက ၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့ပါေသး တယ္။
OIC ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြကို ခြင့္ျပဳလိုက္မယ္ဆိုရင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ အစြန္းေရာက္ေတြ ျဖစ္လာေစမယ့္အျပင္ႏိုင္ငံထဲမွာအစၥလာမ္ ဘာ သာျပန္႔ပြားဖို႔ပဲ အေထာက္အကူျဖစ္ေစလိမ့္မယ္လို႔ သံဃာေတာ္ေတြနဲ႔ သာမန္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အေတာ္မ်ားမ်ားက ယံုၾကည္ထားၾက တာပါ။ ဒီလို စိုးရိမ္မႈမ်ိဳးေတြရဲ႕အားကို ေပါ့ေပါ့တန္တန္ မစဥ္းစားသင့္ပါဘူး။
“အစိုးရအေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေတြအတြက္ တာဝန္ယူသြားမယ္၊ ဒါေပမယ့္ တိုင္းရင္းသား မဟုတ္တဲ့ တရားမဝင္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ဝင္ေရာက္လာသူ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔ေတာ့ လံုးဝ မျဖစ္ႏိုင္ပါ ဘူး” လို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး အန္တိုနီယို ဂူးတားရက္စ္ (Antonio Guterres) ကို ဇူလိုင္လမွာ ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။ ၾသဂုတ္လမွာေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ပညာေရးအဆင့္အတန္း တိုးတက္ျမင့္မားလာေအာင္ သူ႔ အစိုးရက ေက်ာင္းေတြ ဖြင့္ေပးသြားမယ္လို႔ ဦးသိန္းစိန္က ဗီအိုေအ သတင္းဌာနကုိ ေျပာပါတယ္။
ေဝဖန္သူေတြကေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ စတင္ျဖစ္လာခ်ိန္ကစလို႔ ဒုကၡေရာက္ရသူေတြရဲ႕ ကံၾကမၼာနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈ ကို တို႔မီး႐ိႈ႕မီးလုပ္သူေတြအေပၚ လုပ္ငန္းပိုင္းအရ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈ အခုထိ ဘာမွမရွိေသးဘူးလို႔ ေထာက္ျပ ၾကပါတယ္။
အေျခအေနကို ဂဃနဏသိသူေတြကလည္း အစိုးရထဲမွာရွိတဲ့ သေဘာထား တင္းမာသူဂိုဏ္းတဂိုဏ္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡရဲ႕ ေနာက္ ကြယ္မွာ ရွိေနတယ္၊ အခုလို လနဲ႔ခ်ီၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ေနတာလည္း သူတို႔ ဆြေပးတာျဖစ္မယ္လို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုၾက ပါေသးတယ္။
အဲဒီလိုသာ မွန္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ တိုင္းျပည္ တကယ္ ထိခိုက္နစ္နာေစေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ရာမွာ သူတို႔ေတြ ေအာင္ျမင္မႈရခဲ့တယ္လို႔ ေျပာ ရမွာပါ။
စိတ္ပ်က္စရာ ေကာင္းတာကေတာ့ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တျခားထင္ရွားသူေတြ အပါအဝင္ ျမန္မာအတိုက္ အခံ အင္အားစုက ဒီအေျခအေနအေပၚ ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္တာျဖစ္ေစ၊ တည္ၿငိမ္သြားေအာင္ လုပ္တာမ်ိဳး ျဖစ္ေစ မလုပ္ၾကတာပါပဲ။ ဒီ မိုကေရ စီလႈပ္ရွားမႈကို ကိုယ္စားျပဳတယ္ဆိုတဲ့ အဲ့ဒီလူေတြ ဘာမွထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္ၾကတဲ့အေပၚ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာအ သိုင္း အဝုိင္း နဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔အစည္းဝင္ အေတာ္မ်ားမ်ားက စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ျဖစ္ၾကရပါတယ္။
တဖက္မွာလည္း စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းတာ ရွိပါေသးတယ္။ အဲ့ဒါကေတာ့ အၾကမ္းဖက္မႈ လႈံ႔ေဆာ္သူေတြကို အေရး ယူမယ္လို႔ အစိုးရ အရာ ရွိေတြက ကတိထပ္ေပးတာပါပဲ။ အစိုးရအေနနဲ႔ အဲ့ဒီအၾကမ္းဖက္မႈေတြမွာ တာဝန္ရွိသူေတြကို တရားစြဲဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္လို႔လည္း သမၼတ ႐ံုး ေျပာခြင့္ရသူက ဆိုပါေသးတယ္။
အဲ့ဒီလိုဆိုရင္ အၾကမ္းဖက္မႈမွာ တာဝန္ရွိသူေတြက ဘယ္မွာလဲ၊ သူတို႔က ဘယ္သူေတြလဲ ေမးစရာ ျဖစ္လာပါၿပီ။
“အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြကို ဖိတ္ေခၚႏိုင္ဖို႔နဲ႔ ျပည္သူလူထုအတြက္ အလုပ္အကိုင္ ေတြ ဖန္တီးေပးႏိုင္ဖို႔ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြလုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အခုလိုမ်ိဳး မတည္မၿငိမ္ျဖစ္မႈကႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းအား ထုတ္ မႈေတြ အေပၚ အမွန္တကယ္ ထိခိုက္ ေစပါလိမ့္မယ္” လို႔ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီး ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးကေတာ့ သတိ ေပး ေျပာဆိုပါတယ္။
တကယ္တမ္း ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ရခုိင္ပဋိပကၡနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သီအိုရီ အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိၾကတာပါ။ သီအိုရီတခုက ဘယ္လိုလဲ ဆိုရင္ သမၼတရဲ႕ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္ကို အားနည္းသြားေစဖို႔အတြက္ အာဏာရ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳေရးပါတီထဲမွာရွိတဲ့ သေဘာ ထားတင္း မာသူေတြက အၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္လာေအာင္ တြန္းပို႔ၾကတာပါတဲ့။
ဒုတိယ သီအိုေတြကေတာ့ ဒီပဋိပကၡဟာ တပ္မေတာ္ အာဏာျပန္ရလာေအာင္ ရည္ရြယ္ၿပီး လုပ္ခဲ့တာပါတဲ့။ အတိတ္မွာတုန္းကလည္း ႐ိုဟင္ ဂ်ာေတြကို ပစ္မွတ္ထားတဲ့ စစ္ဆင္ေရးတခ်ိဳ႕ စစ္အစိုးရက ေဆာင္ရြက္ခဲ့ဖူးၿပီး စစ္ဆင္ေရးတိုင္းမွာ ျမန္မာျပည္သူေတြ စစ္တပ္ ေနာက္က ေန ရပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ျမန္မာဘုရင္ေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာကို ကာကြယ္ရာမွာ အၿမဲတမ္း အဓိက အခန္းက႑ကေန ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း လူထု ေထာက္ ခံမႈရဖို႔အတြက္ လက္ရွိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြက မြတ္ဆလင္ ဒါမွမဟုတ္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဖဲခ်ပ္ကို အၿမဲတမ္း ထုတ္ကစားေလ့ရွိတာပါ။
ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ရခိုင္အေရးကို စဥ္းစားတဲ့ေနရာမွာ တျခား အေရးႀကီးသူေတြကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ေတြက ေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ စာနာသူေတြပါပဲ။ အဲ့ဒီလူေတြထဲမွာ ကိစၥရပ္ေတြကို ေအာက္ေျခကစၿပီး ေျပာင္းခ်င္တဲ့ ျပည္တြင္းျပည္ပက ပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ ဘယ္သူမွားတယ္ မွန္တယ္ဆိုတာကို ႐ိုး႐ိုးေလး အျဖဴအမည္း ခြဲခ်င္တဲ့ ကန္ပိန္းအဖြဲ႔ေတြလည္း ပါဝင္ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ ဓမၼဓိဌာန္က်ရပါလိမ့္မယ္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ အသံကို နားေထာင္ဖို႔လို သလို ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြရဲ႕ အသံကိုလည္း နားေထာင္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒီလူစုႀကီး ႏွစ္စုအေနနဲ႔လည္း ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ အတူလက္တြဲေနႏိုင္ေအာင္ ေလ့လာ သင္ယူ ရပါ လိမ့္မယ္။
ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အေနာက္ဖက္နယ္စပ္ဟာ ၿပိဳက်ေနၿပီလို႔ သာမန္ ရခိုင္ေတြ၊ ျမန္မာေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္သားေတြက ယူဆခဲ့တာ ၾကာၿပီမို႔ လက္ရွိ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာျဖစ္ေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ အ့ံၾသစရာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြက မြတ္ဆလင္ေတြ အ လံုးအရင္းနဲ႔ မ ဝင္လာႏိုင္ေအာင္ သူတို႔ရဲ႕ အမိေျမကို သူတို႔ အၿမဲတမ္း ကာကြယ္ခဲ့တယ္လို႔ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား အေတာ္မ်ားမ်ားက ဆို ၾကတာကိုး။
ျမန္မာျပည္မွာ စစ္မွန္တဲ့ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးကို အလိုရွိတယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ လူနည္းစုေတြကို အသိအမွတ္ျပဳၿပီး သူတို႔ေတြအားလံုး က်ေနာ္တို႔ လူအဖြဲ႔အစည္းမွာ တန္းတူမႈရွိရွိနဲ႔ အျပည့္အဝပါဝင္လာေရးကို လိုလိုလားလားလက္ခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ရ ခိုင္တိုင္းရင္း သားေတြ အပါအဝင္ ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ လူမ်ိဳးစုေတြ အားလုံးဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ အစိုးရေတြလက္ထက္မွာေရာ အခုအစိုးရလက္ ထက္မွာပါဆိုး ဆိုး ဝါးဝါး ျပဳမူဆက္ဆံခံၾကရတာပါ။
အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံကေန တရားမဝင္ ခိုးဝင္လာတဲ့ ဘဂၤ ါလီေတြလို႔ ျမန္မာေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ယူဆထား ၾကတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ကိစၥ ကို စဥ္းစားတဲ့ေနရာမွာလည္း ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အျမင္ကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာ့အေရး ကၽြမ္းက်င္သူ ပါေမာကၡ ေဒးဗစ္ စတိန္းဘာ့ဂ္ (David Steinberg) က သူရဲ႕ စာအုပ္ “ဗမာ/ျမန္မာျပည္ – လူတိုင္းသိဖို႔လို သည္ မ်ား (Burma/Myanmar – What Everyone Needs to Know)” ထဲမွာ အခုလို ေရးခဲ့ဖူးပါ တယ္။ “ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အႏၱရာယ္အရွိဆံုး နယ္ စပ္ေဒသက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံနဲ႔ နယ္နမိတ္ျခင္း ထိစပ္ေနတဲ့ ေဒသလို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉး ႀကီး သန္းေရႊက ယူဆပါတယ္” တဲ့။
အမ်ားထင္ခဲ့ၾကသလို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ထိစပ္တဲ့ ေဒသမဟုတ္ပါဘူး။ သူက အဲ့ဒီလိုယူဆခဲ့တယ္ဆိုရင္သူ႔ေနာက္ကထိပ္တန္းစစ္ေခါင္း ေဆာင္ ေတြ (ဦးသိန္းစိန္လည္း ပါေကာင္းပါႏိုင္) လည္း အဲဒီလိုယူဆခဲ့ၾကမွာ အေသအခ်ာပါပဲ။
ရခုိင္ျပည္နယ္က အၾကမ္းဖက္မႈေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ ဘယ္သူပဲရွိရွိ ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းတာကေတာ့ အခုအခ်ိန္မွာသာမန္ျမန္မာ ျပည္သူ အေတာ္မ်ားမ်ားလည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ ယူဆခဲ့တဲ့အတိုင္း လုိက္ယူဆေနၾကတာပါပဲ။
(Aung Zaw ၏ Fresh Arakan Strife Bad Omen for Reform ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆို သည္)
အစိုးရတပ္မ်ား KIA တပ္မဟာ ၅ နယ္ေျမသုိ႔ စစ္လက္နက္မ်ားႏွင့္ အင္အား တိုးခ်
KNG
ယမန္ေန႔ ႏို၀င္ဘာလ ၅ ရက္ ည ၁၀ နာရီခ်ိန္တြင္ စစ္အင္အား ၈၀ ေက်ာ္အား ခလရ ၁၀၅ တပ္ အေျခစိုက္သည့္ ဂန္ေဒါင္ယန္ (Gangdau Yang) စခန္းသို႔ အင္အားျဖည့္ခဲ့သည္ဟု ေဒသခံမ်ားဆိုသည္။
ႏို၀င္ဘာ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာအစိုးရတပ္ ခလရ (၃၇) ႏွင့္ ခမရ (၃၈၉) တပ္ေပါင္းစု စစ္ေၾကာင္းသည္ ျမစ္ၾကီးနားမွကားျဖင့္ ေလတပ္သို႔ ေရာက္ရွိလာျပီး စက္ေလွျဖင့္တစ္ဘက္ကမ္း တာေလာၾကီးစခန္းသို႔ ေရာက္ရွိလာေၾကာင္းသိရသည္။
“အင္အား ၁၅၀ ေက်ာ္တယ္။ တာေလာၾကီးစခန္းဖက္ကို ျပန္ျဖည့္တယ္ထင္တယ္။ မေန႔ညက ဂန္ေဒါင္ယန္ဘက္သို႔ ျပန္ျဖည့္လာတယ္။” ဟု ေရွ႕တန္းမွ KIA အရာရွိတဦး KNG ကခ်င္သတင္းဌာန သို႔ုေျပာသည္။
ထို႔ေနာက္ ျမစ္ၾကီးနားမွ တပ္ရင္းအမည္မသိေသာ ျမန္မာအစိုးရစစ္ေၾကာင္းသည္လည္း ႏို၀င္ဘာ ၁ ရက္ ၾကာသပေတးေန႔တြင္ ကား ၈ စီး ျဖင့္ တာေလာၾကီး စခန္းသို႔ လက္နက္က်ည္ဆံမ်ားႏွင့္ စစ္အင္အားမ်ား ျဖည့္ခဲ့သည္။
“ကား ၁ စီးမွာ ၁၀ ေယာက္ပါတယ္။ အဲဒီည ခ်က္ခ်င္း ၂ စီး ျမစ္ၾကီးနားသို႔ ျပန္ေခါက္သြားတယ္။” ဟု KIA အရာရိွက KNG ကခ်င္သတင္းဌာ န ဆက္ဆိုသည္။
မန္ေမာ္ (ဗန္းေမာ္) ခ႐ိုင္ အင္ေမာက္ (မိုးေမာက္) ျမိဳ႕နယ္ တာေခၚခ (တာပိန္) ေရအားလွ်ပ္စစ္ ျခံဳလံုေရးယူထားသည့္ ျမန္အစိုးရတပ္ အင္ အား ၁၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ KIA တပ္မဟာ (၅) ေအာက္ တပ္ရင္း (၂၅) တို႔သည္ ႏို၀င္ဘာ ၂ ရက္ေန႔ ၆ နရီခြဲခ်ိန္တြင္ ပစ္ခတ္မႈျဖစ္ပြားခဲ့ ေၾကာင္း သိရသည္။
“ျမစ္ရဲ့ ဟိုဘက္ဒီဘက္ကေန ပစ္ၾကတာ။ ၃ မိနစ္ေလာက္ပစ္ျပီး ကြ်န္ေတာ္တို႔ဘက္က ၆၀ မမ နဲ႔႔ ျပန္ပစ္လိုက္တဲ့ခ်ိန္ သူတို႔ဘက္က ျငိမ္သြား တယ္။” ဟု ေရွ႕တန္းမွဆိုသည္။
၎အစိုးရတပ္သည္ ဂါးရာယန္ (Ga Ra Yang) အစိုးရေက်ာင္းတြင္ အင္အား ၅၀ နီးပါးလႈပ္ရွားေနျပီး ယခုခ်ိန္ ဂ်ာပူ (Ja Pu)၊ မလီ (Mali) ဘက္သို႔ ေျခလ်ွင္ျဖင့္ေရာက္ရွိေနေၾကာင္းသိရသည္။
ျမန္မာအစိုးရသည္ တဖက္တြင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးရန္ကမ္းလွမ္းကာ တစ္ဖက္တြင္ KIA နယ္ေျမမ်ားသို႔ စစ္အင္အားႏွင့္ လက္နက္မ်ား တိုး ခ်ဲ႕ေနျခင္းျဖစ္သည္။
ေျမာက္ဦးတြင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡ ေနာက္ဆံုးအေျခအေန
မင္းသြီး
ယိုင္သည္ရြာ ပဋိပကၡတြင္ ပက္သက္မႈရွိသည္ဟု စြပ္စြဲခ်က္ျဖင့္ သံရွင္ျပင္မွ(၈)ဦး၊ ေမ်ာက္ေခ်ာင္းမွ (၃)ဦးႏွင့္ ယိုင္သည္အုပ္ခ်ဴပ္ေရးမွဴး တစ္ဦး အား လံုးစုစုေပါင္း (၁၂)ဦးအား မေန႔က စစ္ေတြရဲစခန္းသို႔ ေခၚေဆာင္သြား ေၾကာင္း ရခုိင္လူငယ္ကြန္ယက္(ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕)က ေျပာ သည္။
"က်ေနာ္တို႔စံုစမ္းၾကည့္ေတာ့ သူတို႔ကို ဖမ္းသြားတာမဟုတ္ဘူးလို႔ေျပာ တယ္။ ဒီျဖစ္ခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြ နဲ႔ ပက္သက္ၿပီးေတာ့ ေခၚယူစစ္ေဆး စရာ ေတြရွိလို႔ ေခၚယူသြားတာလို႔ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘဂၤလီေတြကိုက် ေတာ့ အခုျဖစ္တဲ့ ပဋိပ ကၡနဲ႔ပက္သက္လို႔ ေခၚယူစစ္ေဆးတာတို႔၊ ဖမ္းဆီး တာတို႔ အခုထိ က်ေနာ္တို႔မၾကားမိေသးပါဘူးခင္ဗ်ား"ဟု ရခိုင္လူငယ္ ကြန္ ယက္(ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕)မွ ကိုဓညထြန္းက ေျပာသည္။
ေအာက္တိုဘာလ (၂၂)ရက္ေန႔မွ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕တြင္ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡအတြင္း ေပ်ာက္ဆံုးေနသူ (၉)ဦးထဲတြင္ (၃)ေလာင္း သာ ျပန္ လည္ရရွိေသးၿပီး က်န္ (၆)ေလာင္းကို သၿဂႋဳလ္ရန္ ယခုခ်ိန္ထိ ဘဂၤလီမ်ားထံမွ ျပန္လည္ေတာင္းယူ၍ မရရွိေသးေၾကာင္း သိရွိရ သည္။
"ေအာက္တိုဘာလ(၂၂)ရက္နဲ႔ (၂၃)ရက္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡအတြင္းမွာ ေပ်ာက္ဆံုးေနတာ အားလံုးစုစု ေပါင္း (၉)ဦးပါ။ ႏို၀င္ဘာလ (၃)ရက္ ေန႔ ေန႔လည္ဘက္ (၂)ေလာင္းနဲ႔ ညေနဘက္မွာ (၁)ေလာင္းျပန္ေတြ႔ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ (၆)ေလာင္းက်န္ေနေသးတယ္။ အဲဒါ က်န္ရစ္ တဲ့မိ သားစုေတြက သၿဂႋဳလ္ခ်င္တဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔က သက္ဆိုင္ရာ အရာရွိေတြကိုသြားၿပီး ေတာ့ အကူညီေတာင္းတယ္။ သူတို႔က ေတာင္းေပး မယ္လို႔ အာမခံၿပီးေတာ့ အခုခ်ိန္ထိ ေတာင္းလို႔မရေသးဘူး။ စစ္တပ္က လံုၿခံဳေရးယူ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လယ္ကြင္းေတြမွာ လိုက္ရွာတာ လည္းႏွံ႔ေနၿပီ ဒါေပမယ့္ ေနရာအတိအက်မသိေတာ့ ဘယ္နားမွာတူးၿပီးေတာ့ရွာမ လဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဘဂၤလီေတြကို ေမးေပးဖို႔ စစ္တပ္တာ၀န္ရွိ သူေတြကိုပါ က်ေနာ္တို႔ အကူအညီေတာင္းထားပါတယ္"ဟု ေျမာက္ ဦးနာ ေရးကူညီမႈအသင္းမွ အဖြဲ႔၀င္တစ္ဦးက ေျပာ သည္။
ေပ်ာက္ဆံုးေနသူမ်ားမွာ
၁) အတို(ေခၚ) ဦးေက်ာ္စိန္း၀င္း အသက္-၁၇ႏွစ္၊ ဘ-ဦးစံေက်ာ္၊ မိ-ေဒၚအ၀င္းၾကည္ ၀ါေစ်းရပ္၊ လက္ေကာက္ေစ်းရပ္ကြက္၊ ေအာက္တို ဘာ လ(၂၂)ရက္ေန႔တြင္ ေပ်ာက္ဆံုး။
၂) ေမာင္ေဌး၀င္း အသက္(၂၁)ႏွစ္၊ ဘ-ဦးထြန္းသာဦး၊ မိ-ေဒၚမက်န္၊ ပန္းေျမာင္းေက်းရြာ၊ မင္းျပာၿမိဳ႕နယ္၊ ေအာက္တိုဘာလ (၂၂)ရက္ ေန႔တြင္ ေပ်ာက္ဆံုး။
၃) ဦးလွထြန္း အသက္(၃၂)ႏွစ္၊ ဘ- ဦးေမာင္ေဂါက္ရ၊ မိ- ေဒၚသန္းယဥ္ဦး၊ ဆက္ခ်ဆိပ္ရြာသစ္ လက္ေကာက္ေစ်းရပ္ကြက္၊ (၂၃)ရက္ေန႔ယိုင္ သည္ရြာတြင္ ေပ်ာက္ဆံုး။
၄) ဦးေက်ာ္သာျဖဴ အသက္(၅၄)ႏွစ္၊ ဘ-ဦးေက်ာ္လွေအာင္၊ ေအာင္တပ္ရပ္ကြက္၊ (၂၃)ရက္ေန႔ ယိုင္သည္ရြာတြင္ ေပ်ာက္ဆံုး။
က်န္(၂)ဦး၏ မိသားစုႏွင့္ ေနရပ္မ်ားကို စံုစမ္းမသိရွိရေသးေပ။
ယခုေပ်ာက္ဆံုးေနေသာ အေလာင္းမ်ား ျပန္လည္ရရွိရန္ ဘဂၤလီ ဗလီဆရာမ်ားအား ေမးျမန္းရာ ဦးေက်ာ္စိန္၀င္းႏွင့္ ေမာင္ေဌး၀င္းဆိုသူ ႏွစ္ ဦးကို ေခ်ာင္းထဲသို႔ ပစ္ခ်လိုက္ေၾကာင္း ၀န္ခံထားၿပီး က်န္(၄)ဦးကိုမူ မသိရွိဟု ျငင္းဆန္ထားေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ေျမာက္ဦးတြင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ဘဂၤလီမ်ားရန္ကိုေၾကာက္၍ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ထဲသို႔ တိမ္းေရွာင္လာခဲ့ေသာ ဒုကၡသည္ေပါင္း (၇၀၀)ေက်ာ္ခန္႔ ရွိေနေသးၿပီး ယင္းဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အေႏြးအထည္ႏွင့္ ေစာင္မ်ားလိုအပ္လွ်က္ရွိေၾကာင္းႏွင့္ အလုိေတာ္ျပည့္ဘုန္း ေတာ္ႀကီး ေက်ာင္း၊ ရခိုင္လူငယ္ကြန္ယက္ႏွင့္ ၿမိဳ႕မိ၊ ၿမိဳ႕ဘမ်ားမွ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနၾကာင္း သိရွိရသည္။
"ေျမာက္ဦးမွာ အခု ေဆာင္းရာသီေရာက္ၿပီဆိုေတာ့ ေအးလာၿပီေလ။ ဒုကၡသည္ေတြမွာကေစာင္ေတြ၊ အေႏြးထည္ေတြ အျပည့္အစံုမပါ တဲ့သူ ေတြကမ်ားပါတယ္။ အဲဒါ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးလုပ္တဲ့ အဖြဲ႔(၃)ဖြဲ႔က ကူညီေဆာင္ရြက္ေနၾကပါ တယ္။ စားနပ္ရိကၡာေတာ့ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဴပ္ေရး တာ၀န္ရွိသူေတြက ေပးတာေတြလည္းရွိတယ္။ ေနာက္ပုဂၢလိက အလွဴရွင္ ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ကူညီကယ္ဆယ္ေရး အဖြဲ႔ေတြက လည္း ေပးတာေတြရွိပါတယ္။ အဓိကလိုအပ္ေနတာေတာ့ အေႏြးအထည္ေတြနဲ႔ ေစာင္ ေတြပါ"ဟု ကိုဓညထြန္းက ေျပာသည္။
ဤဒုကၡသည္မ်ားသည္ ဘဂၤလီရြာမ်ားႏွင့္ ကပ္လွ်က္ရွိေသာ ရြာမ်ားမွ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာၾကသူမ်ားျဖစ္ၿပီး၊ ယင္းဘဂၤလီရြားႏွင့္ အ တူ ယွဥ္တြဲမေနထိုင္လိုေၾကာင္း၊ မိမိတို႔အား ယင္းဘဂၤလီေက်းရြာမ်ားႏွင့္ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ခိုင္းမည္ဆိုပါကေနရပ္သို႔မျပန္ေတာ့ ေၾကာင္း ဒုကၡ သည္မ်ားေျပာဆိုေနၾကေၾကာင္းလည္း သိရွိရသည္။
ရွမ္းညီလာခံတြင္ ဒု-သမၼတႏွင့္ ဝန္ႀကီးႏွစ္ဦးကို ဖိတ္ၾကားမည္
ကြန္းခ်မ္းႏိုဝင္ဘာ လကုန္ပိုင္းတြင္ က်င္းပမည့္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ညီလာခံသို႔ ဒုတိယ သမၼတေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္း အပါအဝင္ သမၼတ႐ုံး ဝန္ ၾကီးမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဦးေအာင္မင္းႏွင့္ ဦးစိုးသိန္း တို႔လည္း တက္ေရာက္ဖြယ္ ရွိေၾကာင္း ဦးေဆာင္က်င္းပသည့္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမို ကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဴပ္ (SNLD) က ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလိုက္သည္။
“ဒု-သမၼတကိုေတာ့ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဟု SNLD ေျပာခြင့္ရ စိုင္းလိတ္ က ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ႏိုဝင္ဘာလ ၂၆၊ ၂၇၊ ၂၈ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ က်င္းပမည့္ အဆိုပါ ညီလာခံသို႔ ရွမ္းလက္နက္ကိုင္ ၄ ဖြဲ႔၊ ရွမ္းႏိုင္ငံေရးပါတီ ၃ ခု၊ ရွမ္း စာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ေကာ္မတီ၊ ရွမ္းလူမႈ အဖြဲ႔အစည္း စုစုေပါင္း ၁၂ ဖြဲ႔တို႔ တက္ေရာက္ ရန္ စာရင္းေပးသြင္းထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း သိရ သည္။
အစိုးရႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားၾကား ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ႏုိင္ငံေရး ရႈေထာင့္အျမင္ႏွင့္၊ မူး ယစ္ေဆးဝါး တိုက္ဖ်က္ေရး၊ လူထုအေျချပဳအဖြဲ႔မ်ား၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ားမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ ပါဝင္ႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို ညီလာ ခံတြင္ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာသြားမည္ဟု စိုင္းလိတ္ က ေျပာသည္။
ရွမ္းလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္း ၄ ဖြဲ႔တြင္ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ ေျမာက္ပိုင္း (SSA/SSPP)၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ေတာင္ပိုင္း (SSA/RCSS)၊ မိုင္း လား (NDAA-ESS) ႏွင့္ စိန္ေက်ာ့ ျပည္သူ႔စစ္ အဖြဲ႔မ်ား ပါဝင္ကာ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ၃ ခုတြင္ SNLD အျပင္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုက ရက္ တစ္ပါတီ (SNDP) ႏွင့္ တိုင္းလိုင္ (ရွမ္းနီ) အမ်ိဳးသားမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီ (TNDP) တို႔ ပါဝင္မည္ ျဖစ္သည္။
ညီလာခံတြင္ ေဆြးေႏြးမည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ စစ္ကိုင္းတိုင္းႏွင့္ မႏၲေလးတိုင္း တို႔ရွိ ႐ွမ္းလူမ်ိဳး အ မ်ားစု ေနထိုင္သည့္ ေဒသမ်ားသို႔ အဖြဲ႔ ၄ ဖြဲ႔ ခြဲကာ ကြင္းဆင္းေလ့လ်က္ရွိၿပီး ႏိုဝင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔အၿပီး သေဘာထား ေကာက္ယူ သြားမည္ ဟုလည္း စိုင္းလိတ္ က ေျပာသည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းအေပၚမွာ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ရွမ္းျပည္သူလူထု ရဲ့ ဆႏၵသေဘာ ထား ဘယ္လိုရွိလဲ။ သူတို႔ရဲ့ ဘုံသေဘာတူညီမႈတရပ္ ထြက္လာေအာင္ က်ေနာ္တို႔ ဆန္းစစ္မယ္။ ထြက္လာမယ့္ ဘုံသ ေဘာတူညီခ်က္ကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ေနတဲ့ Peace Myanmar ဆိုတဲ့ဟာလိုမ်ိဳး၊ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရရဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ဌာနေတြကို ေပးပို႔သြားမွာပါ” ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာ သည္။
ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဦးတည္သည့္ အဆိုပါညီလာခံတြင္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ လိုအင္ဆႏၵ ျဖစ္သည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ကိစၥ မ်ား ကိုလည္း ေဆြးေႏြးသြားမည္ဟု SNLD ဥကၠ႒ ခြန္ထြန္းဦး က ေျပာသည္။
လက္ရွိ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ားၾကား ယုံၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ရာတြင္ အဓိကအခ်က္ ျဖစ္သည့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ ေဆာက္ ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၈ ျပည္နယ္၊ ၁၄ ျပည္နယ္ ကိစၥကို SNLD အေနႏွင့္ မွတ္ခ်က္ မျပဳေသာ္လည္း သက္ဆိုင္ရာ တိုင္းရင္းသား ျပည္နယ္ မ်ား၏ အမည္နာမ ဖ်က္သိမ္းမည့္ သေဘာထားမ်ား ရွိေနသည္ကိုလည္း လက္မခံေၾကာင္း SNLD က ဆိုသည္။
“ႏွစ္ေပါင္းရာခ်ီ တည္ရွိေနခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသား လကၡဏာျဖစ္သည့္အမည္နာမအေခၚအေဝၚမ်ားအား ဖ်က္သိမ္းၿပီးေဒသအေပၚအေျခခံ သည့္ အမည္သစ္မ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းမည့္ ျပည္ေထာင္စု ပုံသ႑ာန္ကို ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုက ေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အေနႏွင့္ လက္မခံ၊ တိက်ျပတ္ သား စြာ ဆန္႔က်င္ပါသည္” ဟု ေအာက္တိုဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔ တြင္ က်ေရာက္ သည့္ ပါတီ ၂၄ ႏွစ္ျပည့္တြင္ SNLD က သေဘာထား ထုတ္ျပန ္ခဲ့ ဖူးသည္။
အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုပါတီ (NDF) ၏ ေအာက္တိုဘာ ၁၁ ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္ေသာ သေဘာထားေၾကညာခ်က္တြင္ “တိုင္းေဒသ ၾကီး ၇ ခု၊ ျပည္နယ္ ၇ ခုတို႔အား လက္ရွိ နယ္နိမိတ္ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအတိုင္းေဒသအေပၚ အေျခ ခံေသာ အမည္သစ္မ်ားျဖင့္ တန္းတူရည္တူ၊ အခြင့္အလမ္းတူ တိုင္း ၁၄ တိုင္း (သို႔) ျပည္နယ္ ၁၄ ျပည္နယ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္ ရန္ အမ်ားသေဘာတူမႈျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေစေရး၊ ဤသို႔ျဖင့္ လူမ်ိဳးေရး အေျခခံ မဟုတ္ေသာ ျပည္ေထာင္စုသ႑ာန္ျဖင့္ တမ်ိဳးသားလုံး စည္းလုံးညီၫြတ္မႈ ရရွိေရးကို ရည္ရြယ္သည္” ဟု ပါရွိသည္ကို ရည္ညႊန္း တုန္႔ျပန္လိုက္ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။
ဇူလိုင္လ ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ က ခြန္ထြန္းဦး အား ေခၚယူေတြ႔ဆုံခဲ့ၿပီး ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေရရွည္ တည္တံ့ရန္ႏွင့္ ဒီ မို ကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ တဦးအေနႏွင့္ ဝိုင္းဝန္း လုပ္ေဆာင္ပါရန္ တိုက္တြန္းခဲ့ရာမွ ယခုကဲ့သို႔ ညီလာခံ က်င္းပရန္ စီစဥ္ရျခင္း ျဖစ္သည္ဟုလည္း SNLD က ဆိုသည္။
ထိုညီလာခံၿပီးေနာက္တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ အတြင္းရွိ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု အဖြဲ႔အစည္းအားလုံး ပါဝင္သည့္ ညီလာခံတရပ္ကိုလည္းဆက္ လက္ က်င္းပသြားရန္ ရည္ရြယ္ထားေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ႏွစ္ပါတီ ယွဥ္တြဲတင္ထားသည့္ ဆုိင္းဘုတ္ AMDP က ျပန္ျဖဳတ္
လြတ္လပ္ေသာ မြန္သတင္းေအဂ်င္စီ
AMDP ဆိုင္းဘုတ္အား ကမာဝက္တိုက္နယ္ရွိ ယင္းပါတီဝင္အခ်ိဳ႕မွ ယမန္ေန႔ညပိုင္းက လာေရာက္ျဖဳတ္ခ် လိုက္ သည္ကို အိမ္ရွင္ေျပာ ျပ သျဖင့္သိခဲ့ေၾကာင္း မြန္ဒီမိုကေရစီပါတီမွ တြဲဖက္အတြင္းေရးမွဴး (၁) ေဒါက္တာမင္းၾကည္ဝင္းက ေျပာသည္။
၎က “ ႏွစ္ပါတီစလုံးဆိုင္းဘုတ္အတူတင္ၾကဖို႔ ကမာဝက္တိုက္နယ္အဆင့္ ႏွစ္ဖက္ပါတီဝင္တို႔ကသေဘာ တူထားၾကတယ္၊ အခုတစ္စုံတစ္ ရာ ဘာမေျပာပဲနဲ႔ ဘာလို႔ သူတို႔ဆိုင္းဘုတ္ကို ျဖဳတ္ခ်လိုက္တာကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔လဲ နား မလည္ဘူး” ဟု ေျပာသည္။
ကမာဝက္ေက်းရြာ၊ ရြာလယ္ပိုင္း ဓါတ္ေတာ္ေက်ာင္းအနီး မူလကဖြင့္လွစ္ထားရွိေသာ မြန္ေဒသလုံးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီ ေနအိမ္အ ေဆာက္ အအုံေနရာ၌ ၿပီးခဲ့ေသာ နိုဝင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ႏွစ္ပါတီဆိုင္းဘုတ္ႏွင့္ အလံယွဥ္တြဲတင္ၾကကာ ပါတီတစ္႐ုံးတည္း၌ တစ္ ပတ္ၾကာအတူဖြင့္လွစ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
မြန္ႏွစ္ပါတီတစ္႐ုံးတည္း အတူဖြင့္လွစ္ထားျခင္းကို AMDP ပါတီ ဗဟိုကခြင့္မျပဳသျဖင့္ မုဒုံၿမိဳ႕နယ္႐ုံးမွ ကမာ၀က္ၿမိဳ႕နယ္ တာ၀န္ရွိသူမ်ား ထံ အမိန႔္ေပးခဲ့ေၾကာင္း AMDP ပါတီ ကမာဝက္တိုက္နယ္ဥကၠဌ နိုင္ဗညားခ်မ္းက ေျပာသည္။
နိုင္ဗညားခ်မ္းက“ ၿမိဳ႕နယ္႐ုံးတာဝန္ရွိသူေတြေျပာတာက တစ္႐ုံးထဲမွာ ပါတီႏွစ္ခုဆိုင္းဘုတ္ေထာင္ အလံတင္တဲ့အစဥ္အလာမရွိၾကဘူးဆိုပဲ၊ ဒါေပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ရဲ့နည္းပေဒေတြမွာ ႏွစ္ပါတီဆိုင္းဘုတ္အတူ မထားရွိရဘူးဆို တဲ့ တားျမစ္ခ်က္ေတြကိုလည္း မေတြ႕မိပါ ဘူး” ဟု ေျပာသည္။
မြန္ေဒသလုံးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီ AMDPႏွင့္ မြန္ဒီမိုကေရစီပါတီ MDP ႏွစ္ပါတီတို႔ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလေနာက္ဆုံးထား၍ တစ္ပါ တီ အမည္သစ္တစ္ခုတည္းျဖင့္ ေပါင္းစည္းသြားၾကမည္ဟု ႏွစ္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွ လြန္ခဲ့သည့္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔က ပူး တြဲ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္
ရေသ့ေတာင္တြင္ တုတ္ဓါးလက္နက္မ်ား သိမ္းယူ
ေမာင္ရမၼာ
လက္နက္မ်ား သိမ္းယူေနျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ရခိုင္ တိုင္းရင္းသား မ်ားတိုး တက္ေရးပါတီ ရေသ့ေတာင္ျမိဳ႕နယ္ ျပည္နယ္ လြတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦး လွေမာင္သိန္းက နိရဥၥရာသို႕ ေျပာ သည္။
“ ေက်းရြာေတြမွာ ရွိတဲ့ လက္နက္ေတြကို အာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းေတြက သိမ္း ယူသြားပါတယ္။ ရ ေသ့ေတာင္ျမိဳ႕နယ္မွာ အုပ္စု ၉၁ ခု ရွိပါတယ္။ အဲဒီရြာ ေတြ အမ်ားစုကေန သိမ္းယူသြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
အာဏာပိုင္မ်ား သိမ္းယူသြားေသာ လက္နက္ အမ်ိဳးအစားမ်ားမွာ တခ်က္ေပါက္ (တူမီး) ယမ္းေထာင္းမ်ား၊ လွံစြပ္၊ ဓားလြယ္၊ ဓားေျမွာင္၊ လွံ၊ ေလးႏွင့္ျမား၊ ဂ်င္ဂလိ၊ ႏွင့္ ဓါး လွံမ်ားျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
ယခုကဲ့သို႕ သိမ္းယူရာတြင္ ထင္းခုတ္ဓါးမ်ားက အစ သိမ္းယူသြားေၾကာင္း သိရသည္။
လက္နက္ သိမ္းယူခံရျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ေလာင္းေခ်ာင္းေက်းရြာသား တဦးက နိရဥၥရာသို႕ ယခုလို ေျပာသည္။
“ ရဲသားေတြနဲ႕ စစ္သားေတြ ရြာကိုလာျပီးေတာ့ မင္းတို႕႔မွာ ရွိတဲ့ လက္နက္ေတြကို လာအပ္ရမယ္။ မအပ္ရင္ ငါတို႕ ကိုယ္တိုင္ ၀င္ရွာရလိမ့္ မယ္ဆိုျပီး ျခိမ္းေျခာက္ပါတယ္။ ရြာသားေတြကေတာ့ အိမ္မွာရွိတဲ့ ငါးသင္၊ ထင္းခုတ္ဖို႕ထားတဲ့ ဓါးေတြဘဲ ရွိတယ္။ ဒါကိုလဲ သိမ္းရမယ္ ဆိုျပီး အတင္းအဓမၼ ယူသြားၾကတယ္။ တခုခု အေရးၾကံဳ လာရင္ ပါးစပ္နဲ႕ ကိုက္ရဖို႕နည္းလမ္းဘဲ က်န္ေတာ့တယ္” ဟု ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ တစ္၀န္းတြင္ (၃) ရက္အတြင္း ဓါး၊ လွံ၊ လက္နက္မ်ားကို နီးစပ္ရာ သက္ဆိုင္ရာ လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားသို႕အပ္ႏွံရန္ ေအာက္ တိုဘာလ ၃၁ ရက္ေန႕ ေန႕စြဲျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာက ေၾကညာျပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အစိုးရ အာဏာပိုင္မ်ားက လက္နက္မ်ားကို လိုက္လံ သိမ္း ဆည္းျခင္း ျဖစ္သည္။
အာဏာပိုင္မ်ား သိမ္းယူသြားေသာ လက္နက္စာရင္းမ်ားကို ယခုအခါ ေကာက္ယူေနသည္ဟု ဦးလွေမာင္သိန္းက ေျပာသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႕ ရေသ့ေတာင္ျမိဳ႕နယ္က ေက်းရြာေတြမွာ လက္နက္ေတြ ရွိတယ္ဆိုျပီး သက္ ဆိုင္ရာ က အတင္းအဓမၼ ေကာက္ယူသြားတယ္။ ေက်းရြာသားေတြမွာ ထင္း ခုတ္၊ ၀ါးခုတ္ဖို႕ ဓါး ေတြ ကိုေတာင္ မက်န္ဘူး။ ေက်းရြာသားေတြ က မေက်နပ္လို႕ ကၽြန္ေတာ္တို႕ကို လာတိုင္ၾက ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အာဏာပိုင္ေတြ သိမ္းယူသြားတဲ့ လက္နက္စာရင္းေတြကို လိုက္လံ ေကာက္ယူေနတာ ျဖစ္တယ္ ” ဟု ေျပာသည္။
ယခု လက္နက္မ်ား သိမ္းရာတြင္ ေက်းရြာ တခ်ိဳ႕ အသိမ္းခံရသလို တခ်ိဳ႕ ေက်းရြာမ်ားလည္း အသိမ္းမခံရေသးၾကာင္း သိရသည္။
အေနာက္ႏိုင္ငံ သံတမန္မ်ားႏွင့္ ရခိုင္ ႏိုင္ငံေရး ပါတီမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား စစ္ေတြတြင္ ေတြ႕ဆံု
နိရဥၥရာ
“ နံနက္ ၇ နာရီ ၁၅ ခန္႔တြင္ အေမရိကန္သံအမတ္ရဲ႕ ကိုယ္ေရးအရာရွိ ေဒၚနန္းခင္ေလးငယ္က ဖုန္း ဆက္ၿပီး လြတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦး ေအာင္ျမေက်ာ္နဲ႕ ႏိုင္ငံေရး ပါတီေတြမွ ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕ကို သံအမတ္ႀကီး Derrek Michall တို႔မွ ေတြ႔လိုပါတယ္လို႕ အေၾကာင္းၾကားလာ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နံနက္ ၁၁ နာရီမွာ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကပါတယ္” ဟု ေတြ႕ဆံုပြဲသုိ႕ တက္ေရာက္ခဲ့သူ ဦးေအာင္ျမေက်ာ္က ေျပာ သည္။
ထိုသို႔ ေတြ႔ဆံုရာတြင္ အေမရိကန္ သံအမတ္ ေဒရစ္မဲခ်ယ္ႏွင့္ အတူ ျဗိတိန္သံအမတ္ႀကီး Andrew Heyn ႏွင့္ ၾသစေတလီးယား သံအ မတ္ Ms Bronte Moules တို႔ ပါ၀င္ၿပီး တျခား USAIM ႏွင့္ တာ၀န္ရွိသူ စုစုေပါင္း ၈ဦး တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။
“ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ဘက္ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ အပါအ၀င္ RNDP မွ ၃ ဦး၊ USDP မွ ေဒါက္တာစန္းေရႊ နဲ႕ ALD ၊ NLD တို႔မွတစ္ဦးက်စီပါ၀င္ၿပီး စစ္ ေတြ ေဟာ္တယ္မွာ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကပါတယ္။ စတင္ေဆြးေႏြးတဲ့ အခ်ိန္မွာဘဲ ကၽြန္ေတာ္က ေမး ခြန္းတစ္ခုေမးၿပီး အစည္းအေ၀းကို စတင္လိုက္ ပါတယ္” ဟု အစည္းအေ၀းႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ဦးေအာင္ျမေက်ာ္က ေျပာျပသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္္ ပတ္သက္ျပီး ဦးေအာင္ျမေက်ာ္က ယခုလို ရွင္းျပသည္။
“ ယခု ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ေတြ႔ဆံုရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကဘာလဲ၊ ဘယ္အေၾကာင္း အရာေတြကို သိလိုတဲ့ အတြက္ ေခၚေတြ႔ရျခင္း ျဖစ္သလဲ ဆို တာကို သိရွိလိုပါတယ္လို႕ ကၽြန္ေတာ္က စေမးျမန္း ေျပာဆိုပါတယ္။ သို႔မွသာ ဦးတည္ခ်က္ ေရာက္ၿပီး အခ်ိန္ကုန္ သက္သာပါမယ္လို႕ဆုိ ေတာ့အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီးက ယခုလို ေတြ႔ဆံုရျခင္းဟာ ၾကြေရာက္ လာၾကသူေတြရဲ႕ အသံနဲ႕ ယခု လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ျပႆနာအ ေပၚဘယ္လို သံုးသပ္မိၾကသလဲ ဆိုတာကို သိလိုတဲ့ အတြက္ ေခၚယူေတြ႕ဆံုရျခင္း ျဖစ္ တယိလို႕ ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ျပႆနာရဲ႕အရင္း အျမစ္က ဘယ္ကစျပီး ျဖစ္လာသလဲ။ ဆက္လက္ၿပီး တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေအာင္ ဘယ္လို လုပ္ေဆာင္ၾကမလဲစတဲ့ အေၾကာင္းအရာ ေတြကို သိလိုတဲ့ အတြက္ ေတြ႕ဆံုရတာ ျဖစ္တယ္လို႕ ျပန္လည္ ေျဖၾကား ေျပာဆိုပါ တယ္။”
ဦးေအာင္ျမေက်ာ္မွ ယခု ျပႆနာသည္ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရး ေၾကာင့္ျဖစ္ ေသာျပႆနာ မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ ယခုျပႆနာသည္ သ မိုင္း ေၾကာင္းႏွင့္ ခ်ီၿပီးျဖစ္လာေသာ ျပသနာျဖစ္ေၾကာင္း ယခုလို ရွင္းျပသည္ဟု ဆိုသည္။
“ ကၽြန္ေတာ္ကစတင္ၿပီး ယခု ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ျပႆနာဟာ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရး ေၾကာင့္ျဖစ္လာတဲ့ ျပႆနာ မဟုတ္ပါေၾကာင္း၊ ယခုျပႆ နာဟာ သမိုင္းေၾကာင္းႏွင့္ ခ်ီၿပီးျဖစ္လာတဲ့ ျပႆနာျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း၊ အတို ခ်ဳပ္ၿပီး ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ ယခုျပႆနာဟာ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္တုန္း ကဘဂၤလီကုလားမ်ားကေန ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြကို လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္ျပီး အစၥလာမ္ ႏိုင္ငံ ထူေထာင္ေရး ႀကိဳးစားရာမွ စတင္ခဲ့တဲ့ အ ေၾကာင္း၊ ထိုအခ်ိန္က ဘူးသီးေတာင္၊ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မွာ ရခိုင္ေက်းရြာေပါင္း၃၀၀ ေက်ာ္ရွိခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း၊ ယခုအခါ ရခိုင္ရြာေပါင္း ၃၀ ခန္႔သာ က်န္ရွိေတာ့တဲ့ အေၾကာင္း၊ အဲဒီ အခ်ိန္က အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ အဂၤလိပ္အစိုးရ မွာ တာ၀န္မကင္း ေၾကာင္းနဲ႕ ပထမအႀကိမ္တြင္ ယင္းေဒသမွ ရခိုင္မ်ားကို လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္ၿပီး ထိုေဒသတြင္ မေနႏိုင္ေအာင္ ႏွင္ ထုတ္တဲ့ အစီအစဥ္ကို စတင္လုပ္ေဆာင္ ခဲ့ပါေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ေနာက္ ေမာင္ေတာခရိုင္ကို ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ၏ ျပည္နယ္တစ္ခုျဖစ္ေအာင္ သြတ္သြင္းရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါေၾကာင္း၊ ပါကစၥ တန္မွ လက္မခံေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မူဂ်ာဟစ္ အမည္ ခံ အၾကမ္းဘက္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ တစ္ခုတည္ေထာင္ၿပီး အၾကမ္းဘက္ မူမ်ား ကိုဆက္တိုက္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါေၾကာင္း” စသ ျဖင့္ ေျပာၾကားသည္ဟု ဆိုုသည္။
၎ျပင္ ဦးေအာင္ျမေက်ာ္က ယခုလို ရွင္းျပသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။
“ ကၽြန္ေတာ္က ဆက္ျပီး ဘယ္လို ရွင္းျပသလဲ ဆိုရင္ မူဂ်ာဟစ္သူပုန္အေနျဖင့္ မေအာင္ျမင္တဲ့ အခါ အာရ္အက္ဆို အမည္ခံၿပီး ပါကစၥတန္မွ ေအလ္ကိုင္းတား အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔ေတြနဲ႕ ပူးေပါင္းၿပီးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာႀကိဳးပမ္းလာၾကပါေၾကာင္း၊ ထိုေမာင္ေတာခရိုင္အား ထပ္မံ၍ ဘဂၤလား ေဒရွ္႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းရန္ ထပ္မံ ႀကိဳးပမ္းလာပါေၾကာင္း၊ ဘဂၤလားေဒရွ္႔ႏိုင္ငံျဖစ္လာ သည့္အခါ သူတို႔ျဖစ္ေစခ်င္ေသာ ေမာင္ေတာခရိုင္ကို သီးျခား အစၥလာမ္ႏိုင္ငံတစ္ခု ျဖစ္လိုမူ မေအာင္ျမင္ေသာအခါ ရိုဟင္ဂ်ာ ဟူေသာ နာမည္သစ္ တစ္ခုအား စတန္႔ထြင္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုင္းရင္း သား ျဖစ္ေလဟန္ နာမည္သစ္ တစ္ခု လိမ္လည္ဖန္တီးၿပီး ထိုေမာင္ေတာခရို္င္အား ထပ္မံ၍ အစၥလာမ္မစ္ ျပည္နယ္ တစ္ခုျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးလာပါ ေၾကာင္းႏွင့္ ထိုသို႔ အေျခအေနတြင္ ထပ္မံ၍ ယခုအေရးအခင္းကဲ့သို႔ ၁၉၈၈ တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယားပ်က္ျပားေနခ်ိန္တြင္ ေမာင္ေတာခရိုင္ မွ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားကို လူမ်ဳိးတုန္း သတ္ျဖတ္ၿပီးထိုခရိုင္ အားအစၥလာမ္ႏိုင္ငံျဖစ္ေအာင္ဖန္တီးမူအားဒုတိယအၾကိမ္ျပဳလုပ္ခဲ့ပါေၾကာင္း ႏွင့္ ယခုျဖစ္ရသည့္ အေၾကာင္းအရင္း သည္လဲ ေရွ႔တြင္ ေျပာခဲ့သည့္အေၾကာင္းအရင္းအတိုင္း ထိုဘဂၤလီမ်ားျဖစ္ခ်င္ေသာအစၥလာမ္မစ္ ႏိုင္ ငံျဖစ္လိုေသာ ဆႏၵေၾကာင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕တြင္တတိ ယအႀကိမ္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔တြင္သူတို႕လုပ္ေနက်အလုပ္ျဖစ္ေသာ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားမ်ားကိုလူမ်ဳိးတုန္းသတ္ျဖတ္လိုေသာ ဆႏၵေၾကာင့္ ေမာင္ေတာခရိုင္မွ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသား ေက်းရြာမ်ား အားလံုးအား တၿပိဳင္ နက္တည္း တေန႔တည္း၊တခ်ိန္တည္းတြင္ အျပတ္ ရွင္းရန္သူတို႔၏ ေမာ္လဗီေခါင္းေဆာင္ မ်ားက အျပင္မွ အၾကမ္းဘက္အဖြဲ႔ အာရက္စ္အို၏ အေထာက္အပံ့ကို အျပည့္အ၀ ရယူၿပီး လုပ္ ေဆာင္ခဲ့ၾက သည္ကို သိရွိၿပီး ျဖစ္မည္ဟုထင္ပါေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ယခုအျဖစ္အပ်က္သည္ ဘာ သာေရး၊ လူမ်ဳိးေရး ျပသနာမဟုတ္ဘဲ ဘဂၤလီကုလားမ်ား ၏ နယ္ေျမပိုင္ဆိုင္လိုမူအား ေဒသခံ တိုင္းရင္း သားမ်ားက မိမိေဒသကို ခုခံကာ ကြယ္ယင္း ျဖစ္ေပၚလာရေသာ ျပသနာျဖစ္ပါေၾကာင္း ယခုလဲ ဘဂၤလီ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားတြင္ အထက္မွႀကိဳးကိုင္ေသာ ႏိုင္ငံတကာမွ အၾကမ္း ဘက္အဖြဲ႔၏ ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံ ရရွိထားေသာ အာရ္အက္ဆို အဖြဲ႔၏ ညြန္ၾကားမူ အတိုင္း မိမိတို႔ အိမ္မ်ားအား မီးရွိဳ႕ျပီး ရခိုင္တိုင္းရင္း သားမ်ားရွိဳ႕သည္ဟု ႏိုင္ငံ တကာမွ အျမင္ျဖစ္ရန္ အခ်က္က်က် ညြန္ၾကားထားခ်က္မ်ားကိုလဲ ယခုေလ့လာခဲ့ေသာ ေနရာမ်ား တြင္ေတြ႔ရွိခဲ့ ရမည္ဟု ထင္ျမင္ပါ ေၾကာင္း၊ ေနာက္ဆံုး အေနျဖင့္ ေျပာလိုသည္မွာ ယခုအခ်ိန္တြင္ အတူ ယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ေရး ဆိုေသာ မူသည္ စကားလံုး အရ လွပေသာ္ လည္း ယခု ပူပူေႏြးေႏြးျဖစ္ၿပီးစ အေျခအေနတြင္ တစ္ဘက္ႏွင့္တဘက္ ယံုၾကည္မူ မရၾက ေသးသည့္အခ်ိန္တြင္ မည္သို႔မွ မျဖစ္ႏိုင္ပါ ေၾကာင္းႏွင့္ လက္ရွိတည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းလိုလ်င္ အုပ္စုႏွစ္ခုအား သီးျခားစီထားျခင္းျဖင့္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမူ ကိုတည္ ေဆာက္ရမည္ ျဖစ္ပါ ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္″ ဟု ဆိုသည္။
သံအမတ္ႀကီးမ်ားက ယခုကဲ့သို႔ သမိုင္းႏွင့္ခ်ီၿပီးျဖစ္လာေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားအား လံုး၀မၾကားဘူးခဲ့ပါေၾကာင္းႏွင့္ ယခုကဲ့သို႔ သမိုင္း ေၾကာင္း မ်ားကို ၾကားသိရေသာေၾကာင့္ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနေသာ ျပသနာ၏ အတိမ္အနက္ကို သံုးသပ္မိပါေၾကာင္း ယခုကဲ့သို႔ ေျပာျပ ေသာ ေၾကာင္း အလြန္ပင္ေက်းဇူးတင္ပါေၾကာင္း ေျပာၾကားၾကပါသည္ဟု ဆိုသည္။
တျခား တက္ေရာက္လာသူ ပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ားမွလည္း အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္၍ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္းႏွင့္ တရား ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ျပတ္ ျပတ္ သားသား အစိုးရမွ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းသင့္ပါေၾကာင္း ေျပာၾကားၾကသည္ဟု သိရသည္။ ေတြ႔ဆံုပြဲကို ၁၁ နာရီ ၃၀ တြင္ စတင္ခဲ့ရာ ၁၂ နာရီ ၄၅ မိနစ္တြင္ ၿပီးဆံုးသြားပါသည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွ အမ်ိဳးသမီးမ်ား လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ ခံရမွု အေျဖရွာရန္ ေဆြးေႏြး
ရဲမြန္
ေဆြးေႏြးပြဲကို Asia Indigenous Peoples Pact (AIPP) ေခၚ အာရွဌာေနတိုင္း ရင္းသား သေဘာတူညီခ်က္ စာခ်ဳပ္အဖြဲ႕ႏွင့္ ကုလသမ ဂၢဆိုင္ရာအမ်ိဳးသမီး အဖြဲ႕ (UN Women) တို႔ ကမကထလုပ္ကာ က်င္းပျခင္း ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံ အပါအဝင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ၁၁ နိုင္ ငံမွ ကိုယ္စားလွယ္ ၅၀ ေက်ာ္ တက္ ေရာက္ခဲ့သည္။
“အေရွ႕ေတာင္အာရွ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမွု အခက္ အခဲျပႆနာေတြကို ဘယ္လိုဝိုင္းဝန္းေျဖရွင္းၾကမယ္ ဆို တာကို ေဆြးေႏြးတယ္။ အဓိကကေတာ့ ေဒသခံေတြရဲ့ အခက္အခဲ့ေပါ့” ဟု ျမန္မာ နိုင္ငံ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ တက္ေရာက္ခဲ့သူ ေဒၚ ေဘာက္ဂ်ာက ေျပာသည္။
ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုပါတီ (NDF) မွ ေဒၚေဘာက္ဂ်ာႏွင့္အတူ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္ တစ္ ပါတီ (SNDP) မွ အမ်ိဳးသမီးတဦးလည္း တက္ေရာက္ခဲ့သည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွနိုင္ငံမ်ား၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမွုမ်ားမွာ အသြင္သ႑ာန္ တူညီေသာ္လည္း ျမန္မာနိုင္ငံ အေနႏွင့္အဆိုး ဆုံး အ ေျခအေန ရွိေၾကာင္း ေဒၚေဘာက္ဂ်ာက ေျပာသည္။
“ဒီအေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြ အားလုံးက ခပ္ဆင္ဆင္ပါပဲ။ အားလုံးနီးပါး ေလာက္တူၾကတယ္။ ဖြံ့ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္း ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတဲ့ လယ္ေျမသိမ္းခံရတဲ့ ျပႆနာေတြေပါ့။ ဒါေပမဲ့ တျခားနိုင္ငံေတြက က်မတို႔ ဗမာျပည္ကို မမီဘူး” ဟု သူမက ေျပာသည္။
သူမအေနႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန႔္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားလ်က္ ရွိသည့္ ေျမယာသိမ္းဆည္းမွု ျပႆနာမ်ား၊ လက္ရွိ အစိုးရစစ္တပ္၏ လူ႔အ ခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမွုမ်ားႏွင့္ ၎၏အက်ိဳးဆက္မ်ားကို ေထာက္ျပေဆြးေႏြးခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
“လယ္ယာေျမေတြ အသိမ္းခံလိုက္ရေတာ့ မိသားစု စားဝတ္ေနေရး ခက္ခဲလာတယ္။ ကေလးေတြ ပညာမသင္နိုင္ဘူး။ဒီကေလးေတြကမိသား စု စားဝတ္ေနေရးအတြက္ ျဖစ္ရာနည္းလမ္းေတြနဲ႔ ဝိုင္းကူေငြရွာရတယ္။ နည္းလမ္းလြဲတာေတြ ရွိလာတယ္။ ေရာင္းစားခံရတာေတြ ရွိလာ တယ္” ဟု သူမက ဆက္ေျပာသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲမွ ရရွိသည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ မိမိနိုင္ငံအလိုက္ ေျဖရွင္းၿပီး အာရွဌာေနတိုင္းရင္းသား သေဘာတူညီခ်က္ စာခ်ဳပ္ အ ဖြဲ႕သို႔ တင္ျပကာ ၎မွတဆင့္ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႕သို႔ တင္ျပမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အာရွ ဌာေနတိုင္းရင္းသားမ်ား သေဘာတူညီခ်က္ စာခ်ဳပ္အဖြဲ႕ (AIPP) သည္ ဌာေနတိုင္းရင္းသားမ်ားအေရးကို ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ အ မ်ိဳးသ မီးအဖြဲ႕ (UN Women) ႏွင့္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနသည့္အဖြဲ႕ ျဖစ္သည္။
ဖမ္းဆီး စစ္ေဆးမည္ဆိို၍ မင္းျပားတြင္ ရခိုင္မ်ား ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေန
နိရဥၥရာ
ေအာက္တိုဘာလ ၂၁ ရက္ေန႕က မင္းျပားတြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ မတည္ျငိမ္မူ ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး လူေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ကို ဖမ္းဆီးမည္ဟု ရဲမွဴး ဦးေက်ာ္ေအာင္မွ ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုထားေၾကာင္း မင္းျပားမွ လူမူေရး လွဳပ္ရွားေနသူတစ္ဦးကေျပာ သည္။
“ ဟုတ္ပါတယ္။ ရဲမွဴး ဦးေက်ာ္ေအာင္က မင္းျပား ဓမၼာရံုမွာဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ မင္း ျပား ျမိဳ႕နယ္ လူမူေရး ကူညီေရး အဖြဲ႕ အဖြဲ႕၀င္ေတြနဲ႕ တ ျခားသူေတြကို ဖမ္းဆီး စစ္ေဆးမယ္ဆိုျပီး ေျပာဆိုတဲ့ အတြက္ အခု လူေတြက ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ ေန ၾကပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
ရဲက ဖမ္းဆီးစစ္ေဆးမည္ဟု သတင္းထြက္ေပၚလာျပီးေနာက္ မင္းျပား ေဒသခံမ်ားသည္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕သို႕ ထြက္ခြာသြားသူမ်ား ရွိသလို တခ်ိဳ႕မွာ နီးစပ္ရာ ေနရာမ်ားတြင္ တိမ္းေရွာင္ ပုန္းေအာင္းေနၾကသည္ဟု ဆိုသည္။
“ အခုအခ်ိန္ထိ ဖမ္းဆီးတာေတြေတာ့ မရွွိေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း လူေတြက ဖမ္းဆီးခံရမွာကို စိုးရိမ္ တဲ့အတြက္ရန္ကုန္နဲ႕ဗမာျပည္ဘက္ ကုိ ထြက္ခြာသြားတဲ့ သူေတြရွိသလို တခ်ိဳ႕လည္း အဖမ္းခံရမွာကို စိုးရိမ္ျပီး တိမ္းေရွာင္ေနၾကပါ တယ္” ဟု သူက ဆက္ေျပာ သည္။
မင္းျပားျမိဳ႕ေပၚ ရပ္ကြက္မ်ားတြင္ စစ္တပ္က လံုျခံဳေရး ယူထား၍ အေျခအေနမွာ အနည္းငယ္ တည္ျငိမ္မူ ရွိေနေသာ္လည္း ဖမ္းဆီး မည္ဟု သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚလာေသာေၾကာင့္ ေဒသခံ ရခိုင္မ်ားအေနျဖင့္ စိုးရိမ္ေနၾကသည္ဟု ဆိုသည္။
မင္းျပားျမိဳ႕ေပၚတြင္ ယခုအခ်ိန္ထိ တုတ္ဓါး လက္နက္မ်ားကို သိမ္းယူျခင္း မရိွေသးေၾကာင္း သိရသည္။
နိရဥၥရာ
ယေန႕ နံနက္က ေနျပည္ေတာ္ ဇဗၺဴသီရိ ျမိဳ႕နယ္ ေအးျမေရႊျပည္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းတြင္ အစည္းအေ၀း ျပဳလုပ္ခဲ့ျပီး ၎အစည္းအေ၀းမွ အဆိုပါ အဖြဲ႕အစည္းကို ရခိုင္အမ်ိဳးသားမ်ား၏ အေရး ကိစၥကို ေဆာင္ရြက္ရန္ အတြက္ အမ်ားသေဘာတူ ဖြဲ႕စည္းလိုက္ျခင္း ျဖစ္ သည္ဟုအ သင္းဥကၠဌ ဦးသန္းညႊန္႕က နိရဥၥရာသို႕ ေျပာသည္။
“ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ကို အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႕ ေရာက္ေနၾကတဲ့ ရခိုင္အ မ်ိဳးသားေတြရဲ႕ သာေရး နာေရး လူမူေရး ကိစၥေတြကို လုပ္ႏိုင္ေအာင္- ၀ိုင္း၀န္း ပံ့ပိုးကူညီႏိုင္ေအာင္၊ ဒုတိယ တခ်က္ကေတာ့ ရခိုင္ျပည္ နယ္နဲ႕ ရခိုင္ေရးရာ ကိစၥေတြကို ျငိမ္းခ်မ္း တဲ့ အမ်ိဳးေရး အသြင္နဲ႕ ပူးေပါင္း ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေရးနဲ႕ တတိယ အခ်က္ကေတာ့ ရခိုင္ ရိုးရာ ယဥ္ေက်းမူ စာေပ အႏုပညာ ေတြကို ကၽြန္ ေတာ္တို႕ ထိန္းသိမ္းေရး- ေဖၚထုတ္ေရး အတြက္ ဖြဲ႕စည္းတာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။
အသင္း၏ ဥကၠဌ အျဖစ္ ဦးသန္းညႊန္႔ (မင္းျပား) ကို ေရႊးေကာက္ တင္ေျမွာက္ခဲ့ျပီး ဒုဥကၠဌ အျဖစ္ စိုင္းေက်ာ္ျမွင့္ (ေျမာက္ဦး) ႏွင့္အတြင္း ေရး မွဴး အျဖစ္ ကိုထြန္းေမာင္ (ေက်ာက္ေတာ္) ႏွင့္ အမူေဆာင္ေကာ္မီတီ အမ်ားအျပားကို ေရႊးေကာက္တင္ေျမာက္ခဲ့ၾကသည္ဟု သိရ သည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႕ အဖြဲ႕အေနနဲက ဘယ္အတိုင္းအတာထိ အေထာက္အကူ ျပဳႏိုင္မလဲ ဆိုရင္ အခုလက္ ရွိ ေနျပည္ေတာ္မွာ အတိုင္းအတာနဲ႕ရ ခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြက ပံုစံေပါင္းစံုနဲ႕ ရွိေနပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္မွာ တခ်ိဳ႕က အစုိးရ ၀န္ထမ္း၊ ကုမၸဏီ ၀န္ထမ္း၊ ေဒသခံရခိုင္ တိုင္းရင္း သားေတြ ပါ၀င္သလို ျမိဳ႕နယ္ ေပါင္းစံုက ေနထိုင္တဲ့ လူေတြ ပါ၀င္ေနတဲ့ အတြက္ အင္အား ေတြကို ရႏိုင္သေလာက္ စုစည္းျပီး ေရာက္ တဲ့ ေနရာက တတ္ႏိုင္သေလာက္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႕ေအာင္ တတ္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းအား ေဆာင္ရြက္ သြား ဖို႕ ရည္ရြယ္ထားပါတယ္” ဟု အ သင္း ဥကၠဌ ဦးသန္းညႊန္႕ က ေျပာသည္။
ယခုဖြဲ႕စည္းလိုက္ေသာ အသင္းတြင္ ဆပ္ေကာ္မီတီ အဖြဲ႕ငယ္မ်ားကို ဖြဲ႕စည္းထားျပီး ရိုးရာ ယဥ္ေက်းမူ စာေပမ်ားကိုလည္း ေဖၚထုတ္ သြား မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။ ရိုးရာ ယဥ္ေက်းမူ အကအဖြဲ႕မ်ားကို ဖြဲ႕စည္းျပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ေန႕၊ သၾကၤန္၊ ျပည္ေထာင္စုေန႕ စ သည့္ ေန ထူး ေန႕ရက္မ်ားတြင္ ရခိုင္ရိုးရာမ်ားကို ကျပ ေဖၚထုတ္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။
ျမန္မာအစိုးရတပ္ ပစ္ခတ္ေသာ လက္နက္ၾကီးေၾကာင့္ ဖားကန္႔ ျပည္သူ ၃ ဦး ဒဏ္ ရာရ
KNG
အင္ဘားလခ ေက်းရြာသို႔ အေျမာက္ဆံ ၂ ခု က်ေရာက္ေပါက္ကြဲျပီး ကခ်င္အမ်ိဳးသား ညီအစ္ကို ၂ ဦးႏွင့္ ရွမ္းအမ်ိဳးသား ၁ ဦး တို႔ ထိ ခိုက္ ဒဏ္ရာရရွိကာ ဖားကန္႔ျပည္သူ႔ေဆးရုံတြင္ ကုသမႈခံယူေနေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာအစိုးရတပ္သည္ ဖားကန္႔ဗ်ဴဟာကုန္းႏွင့္ ေျမာက္ျဖဴေမွာ္ ၂ ေနရာမွ အေျမာက္မ်ားျဖင့္ ၅ ၾကိမ္ ထက္မနည္း ပစ္ခတ္ခဲ့ေၾကာင္း KIA အ ရာ ရွိတစ္ဦး KNG ကခ်င္သတင္းဌာနသုိ႔ ေျပာသည္။
“ဗ်ဴဟာကုန္းကေန ၂ ခု ၂ ခု ပစ္တယ္။ ေျမာက္ျဖဴ ၂ ေနရာကပစ္တာ ဗ်ဴဟာကုန္းက လက္နက္ၾကီး ၂ ခုနဲ႔ ပစ္တယ္။ ၄ ခု စီ နဲ႔ပစ္တာ ဟို ဘက္ပစ္လိုက္ ဒီဘက္ပစ္လိုက္လုပ္ေနတယ္။” ဟု ေရွ႕တန္းမွ KIA အရာရွိတဦး KNG ကခ်င္သတင္းဌာနသို႔ေျပာသည္။
ေျမာက္ျဖဴတြင္ရွိေသာ ျမန္မာအစိုးရေျခလ်င္တပ္ရင္းသည္ ဆိုင္းဂ်ာဘြမ္ (Seng Ja Bum)ႏွင့္ လေမာင္ေကာင္ (Lamawng Kawng) ေတာင္ မ်ားသို႔ပစ္ခတ္ျပီး ဖားကန္႔ဗ်ဴဟာကုန္းတြင္ရွိေသာ အေျမာက္တပ္သည္ ေမွာ္ေမာ္ဘြမ္ (Mawmau Bum) ကုန္းသို႔ပစ္ခတ္ရာတြင္ ေမွာ္ေမာ္လ ယန္ (Mawmau Layang) အထက္ရွိ အင္ဘားလခ (Nba La Hka) ေက်းရြာသို႔ က်ေရာက္ေပါက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ျမန္မာအစိုးရတပ္သည္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႔ (KIA) မ်ားရွိသည့္ လေမာင္ေကာင္ (Lamawng Kawng)၊ ဆိုင္းဂ်ာဘြမ္ (Seng Ja Bum)ႏွင့္ ေမွာ္ေမာ္ဘြမ္ (Mawmau Bum) ေက်းရြာမ်ားသို႔ ၂ ေနရာမွ အေျမာက္ ၁၀၅ ႏွင့္ ၁၂၀ မမ ျဖင့္ ပစ္ခတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါျမန္မာအစိုးရအေျမာက္တပ္သည္ ၾသဂုတ္ ၂၉ ေဝေအာင္ကမာၻကုမၸဏီ ေပါက္ကြဲခဲ့ျပီးခ်ိန္မွ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္သည္။ အစိုးရ တပ္ ဖက္မွအေျမာက္ၾကီးမ်ားျဖင့္ ပစ္ခတ္ခဲ့ေသာ္လည္း ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႔ (KIA)မွ ျပန္လည္ပစ္ခတ္ျခင္း မရွိေၾကာင္းေျပာ သည္။
ျမန္မာအစိုးရတပ္သည္ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဖြဲ႕ (KIA) နယ္ေျမ ေက်ာက္စိမ္းေကာင္းထြက္ရွိသည့္ ဆိုင္းဂ်ာဘြမ္ (Seng Ja Bum)ႏွင့္ လေမာင္ေကာင္ (Lamawng Kawng) နယ္ေျမမ်ားကို သိမ္းပိုက္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ျခင္းျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားသုံး သပ္ ေန ပါသည္။
ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ အဓိက႐ုဏ္းအတြင္း ေသဆံုးသူ(၁၀)ဦးေပ်ာက္ဆံုးေနၿပီး (၂)ဦးျပန္လည္ေတြ႔ရွိ
ခိုင္ခိုင္
ေပ်ာက္ဆုံးေနေသာ အေလာင္းမ်ားမွာ ဘဂၤလီေက်းရြာမ်ားတြင္ ျမဳပ္ႏွံ ထားေၾကာင္း သိရွိေသာ္လည္း ဘဂၤလီမ်ားက မရွိဟု ျငင္းဆန္ေန ျခင္း ေၾကာင့္ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဖမ်ားႏွင့္ ရြာသူရြာသားမ်ားက အေလာင္းမ်ားကို ျပန္ ရ ရန္အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး လုပ္ေဆာင္ေန ေၾကာင္း သိရသည္။
"ပရိန္အဓိက႐ုဏ္းမွာ ေပ်ာက္ဆံုးေနတာ အားလံုး (၉)ေလာင္းရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ၿမိဳ႕မိ၊ ၿမိဳ႕ဘ ေတြနဲ႔ စစ္တပ္က သြားၿပီးေတာ့ အေလာင္းေတြ ကို ျပန္ေပးဖို႔ ဘဂၤလီရြာမွာ သြားၿပီးေတာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္သူတို႔ကမရွိဘူးဆိုၿပီးေတာ့ ငိုျပေနၾကတယ္၊ ဒီေန႔ စစ္တပ္လံုၿခံဳေရးယူၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လိုက္ရွာတာ အေလာင္း(၂)ေလာင္းေတြ႔တယ္။ အဲဒီအေလာင္းေတြရဲ႕ ေျခ၊လက္ေလးဘက္လံုးကို ျဖတ္ထားၿပီးေတာ့ အ႐ုပ္လည္း ေတာ္ေတာ္လည္းကို ပ်က္ေနၿပီ၊ ဘယ္သူဘယ္၀ါဆိုတာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔မသိရေသးဘူး"ဟု နာေရးကူညီမႈ အသင္း၀င္တစ္ဦးမွ ေျပာ သည္။
ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ အဓိက႐ုဏ္းအတြင္း ေပ်ာက္ဆံုးေနသူမ်ား
(၁) ဦးေက်ာ္သာျဖဴ၊ ေအာင္တပ္ရပ္ကြက္၊ အသက္(၅၄)ႏွစ္
(၂) ဦးထြန္းဘု၊ လက္ခုပ္ပင္ရင္းရပ္ကြက္၊ အသက္(၄၉)ႏွစ္
(၃) ဦးေမာင္ဘုေခ်၊ ျမင္းခုံတန္းရပ္ကြက္၊ အသက္(၄၂)ႏွစ္
(၄) ဦးေမာင္ခင္၊ ၾကက္ေစ်းရပ္ကြက္၊ အသက္(၄၉)ႏွစ္
(၅) ဦးကိုေမာင္၊ ရတနာပုံရပ္ကြက္၊ အသက္(၃၈)ႏွစ္ (ေအာက္တိုဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔ ပုရိန္ အဓိက႐ုဏ္းတြင္ က်ဆုံး)
(၆) ေမာင္ေက်ာ္စိန္ဝင္း ၊ ဝါးေစ်းရပ္ကြက္၊ အသက္(၁၆)ႏွစ္
(၇) ေမာင္ေအာင္ျမင့္၊ ပန္းေျမာင္းေက်းရြာ၊ အသက္(၁၈)ႏွစ္
(၈) ဦးလွထြန္း၊ ဆင္ခ်ဆိပ္ရပ္ကြက္၊ အသက္(၃၅)ႏွစ္ (ေအာက္တုိဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔ ယုိင္သည္ အဓိက႐ုဏ္းတြင္ က်ဆုံး )
(၉) ေမာင္ဘုစိန္၊ ေက်ာင္းေတာင္ေက်းရြာ၊ အသက္(၂၂)ႏွစ္
(၁၀) ဦးေမာင္သန္းစိန္ လင္ဗန္းေျပာက္ရပ္ကြက္၊ အသက္(၆၅)ႏွစ္ တို႔ျဖစ္ၾကသည္။
အထက္ပါ ေသဆုံးသူ(၁၀)ဦးအနက္ (၉)ဦးမွာ ေသဆံုးေၾကာင္းအတည္ျပဳႏိုင္ၿပီး (၁)ဦးမွာ ေပ်ာက္ဆုံးျခင္းလား ေသဆုံးျခင္းလားဆိုသည္ မွာ မ ေသခ်ာေသးေၾကာင္း သိရသည္။
ေအာက္တိုဘာ(၂၂)ရက္ေန႔မွ (၂၄)ရက္ေန႔အထိ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အဓိက႐ုဏ္းတြင္ ေသဆုံးသူမွာ(၁၆)ဦးႏွင့္ ဒဏ္ရာရသူ(၄၀)ဦးရွိသည္။ ထုိ ေသဆုံးသူ(၁၆)ဦးထဲတြင္ (၆)ဦးကို သၿဂႋဳလ္ၿပီးစီးသြားၿပီျဖစ္ၿပီး၊ (၉)ဦးမွာ ေပ်ာက္ဆုံးေနေၾကာင္းႏွင့္ က်န္(၁)ဦးမွာ ေသဆံုး ေပ်ာက္ ဆံုးျခင္း ကို မသိရေသေပ။
ေရႊးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မွ ရခိုင္ပါတီႏွစ္ခုကို ေခၚယူ ေတြ႕ဆံု
ေမာင္ရမၼာ
ေတြ႕ဆံုပြဲတြင္ သမၼတ ရံုး ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ဖတ္ျပျပီး ရခိုင္ျပည္နယ္္ တည္ျငိမ္ေရး အတြက္ အစိုးရႏွင့္ လက္တြဲ လုပ္ေဆာင္ရန္ေျပာ ၾကားခဲ့ သည္ဟု ေျမပံုျမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းက နိရဥၥရာသို႕ ေျပာသည္။
“ ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ဦးတင္ေအးနဲ႕ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕၀င္ ၄ ဦးက သမတရံုးက ထုတ္ျပန္တဲ့ ထုတ္ ျပန္ခ်က္ကို ဖတ္ ျပတယ္။ အခုျဖစ္ပြား ေနတဲ့ အေရးအခင္းမွာ ရခုိင္ ပါတီေတြအေနနဲ႕ ၀င္မပါဖို႕၊ ဒီအေရးအခင္းမွာ ေကာ္မရွင္မွာ လဲ တာ၀န္ရွိတယ္၊ ရခိုင္ပါတီေတြမွာလည္း တာ၀န္ရွိ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ပါတီေတြအေနနဲ႕ ႏိိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ နဲ႕ ပူးေပါင္းျပီး ျပႆနာ ေအး ျငိမ္းသြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္သြားဖို႕ ေျပာဆို သြား ပါတယ္။”
ေခၚယူေျပာၾကားရာတြင္ ကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္ခဲ့သူ ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ALD ပါတီအတြင္းေရးမွဴး ဦးမ်ိဳးေက်ာ္က ယခု ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ျပ ႆ နာမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္ေသာ ပါတီ၊ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကို အေရးယူသြားမည္ဟုလည္း ေျပာဆို ေၾကာင္း နိရဥၥရာသို႕ ေျပာသည္။
“ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္နဲ႕ RNDP ပါတီက တာ၀န္ရွိသူေတြကို ေကာ္မရွင္က ေခၚ ျပီးေျပာတာကေတာ့ အခုေနာက္ ဆက္ တြဲ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ အေရးအခင္းနဲ႔ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ပါတီေတြ အေနနဲ႕ မပါ၀င္ဖို႕၊ တကယ္လို႕ပါ၀င္ပတ္သက္လို႕ ရွိရင္ေကာ္မရွင္ရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းအ ရအေရးယူသြားမယ္ ဆိုတာကို ေျပာပါတယ္။”
ယခုကဲ့သို႕ ေခၚယူရာတြင္ ရခိုင္ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ဒု ဥကၠဌ ဦးေက်ာ္ျမင့္၊ အတြင္းေရးမွဴး ဦးမ်ိဳးေက်ာ္၊ ဗဟို အလုက္အမႈေဆာင္ ဦးမ်ိဳး ေဆြ ႏွင့္ ရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီမွ ပါတီဥကၠဌ ေဒါက္တာ ေအး ေမာင္၊ ဦးဘရွိန္ႏွင့္ ဦးေဖသန္တို႕ တက္ေရာက္ခဲ့သည္ ဟုသိရ သည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရာတြင္ အခ်ိန္တိုအတြင္း ေျဖရွင္း၍ ရႏိုင္မည္မဟုတ္ ေၾကာင္း ဦးေဖသန္းကသူ႕အ ျမင္ ကို ယခုကဲ့သို႕ ေျပာသည္။
“ ဒီျပႆနာဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ရခိုင္ျပည္မွာ သမိုင္းနဲ႕ ခ်ီျပီး ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ျပႆနာပါ။ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ေနထိုင္လာၾကတဲ့ရခိုင္ျပည္ နယ္မွာ တဖက္ႏုိင္ငံက စိမ့္၀င္လာတဲ့ လူေတြက ငါ့တို႕ ျပည္ဆိုျပီး ၀င္ေရာက္လုယူ ဖို႕ ၾကိဳး စားလာတာက စျဖစ္လာတဲ့ ျပႆနာ ျဖစ္ တယ္။ အခုလို နယ္ေျမလုယူဖို႕ ၾကိဳးစားလာတာ မ်ားလာတဲ့အ တြက္ ဒီျပႆနာကို အခ်ိန္တို ေျဖရွင္းလို႕ ရႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။”
ယခု ျဖစ္ေပၚေနေသာ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရာတြင္ ျပည္သူမ်ား၏ သေဘာဆႏၵကို လိုက္ေလ်ာျပီး တည္ျငိမ္ေအး ခ်မ္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ သင့္ သည္ဟု ဦးေဖသန္းက ေျပာသည္။
“ အခု ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵက ဘဂၤလီေတြနဲ႕ ေရာေႏွာ မေနခ်င္တဲ့ ဆႏၵရိွပါတယ္။ ဘဂၤလီေတြ ကိုယ္တိုင္ကလဲ အတူတကြေနခ်င္တဲ့ဆႏၵမရွိ ၾကဘူး။ တဖက္နဲ႕တဖက္ လံုျခံဳမႈမရွိိလို႕ ခံစားေနၾကတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္မွာ လူမ်ိဳးစု ႏွစ္စု ဟာ အတူမထားဘဲ သီးသီးျခားျခားထားတာပို ေကာင္း ပါလိမ့္မယ္။”
ႏိုင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းရာတြင္ ဘဂၤလီေတြေနျဖင့္ ရသင့္ ရထိုက္တဲ့ အခြင့္အေရးမ်ားကို ေတာင္းဆို မႈမ်ား လုပ္ သင့္ေၾကာင္း၊ မသမာေသာ နည္းလမ္းျဖင့္ ရခုိင္ျပည္ကို သူတို႕နယ္ေျမအျဖစ္ အပိုင္ သိမ္းယူရန္ႏွင့္ လူမ်ိဳးေရး အရ ၀ါးမ်ိဳရန္ မလုပ္သင့္ေၾကာင္း၊ ရခုိင္လူမ်ိဳးမ်ားအေန ျဖင့္ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ မေပ်ာက္ပ်က္ရေအာင္၊ တိုင္းျပည္မေပ်ာက္ရေအာင္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ သင့္ေၾကာင္း ဦးေဖသန္းက ေျပာသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ေအာက္တုိဘာ (၂၁)ရက္ေန႔ မင္းျပားၿမိဳ႕ ကင္းဆိပ္ေက်းရြာမွာ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျပႆနာေၾကာင့္ေျမာက္ဦး၊ ေက်ာက္ ေတာ္၊ ေပါက္ေတာ၊ ရေသ့ေတာင္၊ ေျမပံု၊ ေက်ာက္ျဖဴႏွင္႔ ရမ္းျဗဲ ျမိဳ႕နယ္မ်ားသို႕ ကူးစက္သြားရာ ေအာက္တိုဘာလ(၂၁)ရက္ေန႕ မွ(၃၀)ရက္ ေန႕အထိ စာရင္းမ်ားအရ ေသဆံုးသူ(၈၉)ဦး၊ ဒဏ္ ရာရသူ(၁၃၆)ဦး၊ မီးေလာင္ပ်က္ဆီးသည့္ လူေနအိမ္ (၅၃၅၁)လံုးႏွင့္ အိုး မဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္သူ(၃၂၂၃၁)ဦးရွိခဲ႔ေၾကာင္း ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာမ်ားမွ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။
ဇြန္လအတြင္း ပထမအၾကိမ္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျပႆနာတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးႏွင့္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးအတြက္ ရ ခိုင္ပါ တီႏွစ္ခုျဖစ္သည့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားတိုးတက္ေရးပါတီ RNDP ႏွင့္ ရခိုင္ဒီမို ကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ALD ပါတီကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ၾကီးက ၾသ ဂတ္စ္လ ၈ ရက္ေန႕က ေခၚယူေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။
ဇြန္လအတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေမာင္ေတာ၊ စစ္ေတြ၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေျမာက္ဦး ျမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ အိမ္ေျခ ေပါင္း(၅၃၃၈) အိမ္၊ အေဆာက္အဦး (၁၃၄)လုံး၊ မီးေလာင္ပ်က္စီးခဲ့သည့္အတြက္ အိမ္ေထာင္စုေပါင္း (၁၂၂၄၂) စု၊ လူဦးေရ (၇၅၀၀၀)ခန္႔ အုိးမဲ့ အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ရေၾကာင္း သိရသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပရဲ႕ ေခတ္သစ္ သီတင္းကြ်တ္ည
ေမရီကို
တုိးတက္ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ဒီဘက္ေခတ္ႀကီးမွာ မုိဘုိင္းဖုန္းေတြကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကုိင္ႏုိင္ေနၾကပါၿပီ။ မိုဘုိင္းဖုန္း ကိုင္ေဆာင္သူေတြ တ ဦးနဲ႔တဦး ဆက္သြယ္ေျပာဆိုၾကတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြထဲမွာ လက္ရိွ ေရာက္ေနတဲ့ သီတင္းကၽြတ္ကာလနဲ႔ပတ္သတ္တဲ့ အေၾကာင္း အရာက နည္းေနပါေသးတယ္။
စီးပြားေရး၊ လူမႈဆက္ဆံေရး၊ ေနထုိင္ေရးနဲ႔ စားဝတ္ေနေရး ကိစၥရပ္ေတြကိုသာ ဦးစားေပး ေျပာဆိုေနၾကတဲ့ ၂၁ ရာစုရဲ႕ တုိးတက္မႈေတြ ထဲမွာ ႐ုိးရာဓေလ့ေတြကို အာ႐ံုမထားႏိုင္ေစတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြလည္း ပါဝင္ေနလာပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္တစုေက်ာ္က ၿမိဳ႕ျပရဲ႕ သစ္သားအိမ္တန္းေလးေတြမွာ ခ်ိတ္ဆဲြထားခဲ့တဲ့ ေရာင္စံုစကၠဴမီးပံုးေလးေတြကုိအခုဆုိရင္ရန္ ကုန္ ၿမိဳ႕ႀကီးေပၚက ေနအိမ္ေတြ၊ အထပ္ျမင့္တုိက္ေတြမွာ ခပ္က်ဲက်ဲသာ ေတြ႔ျမင္ရပါေတာ့တယ္။
လွပၿပီး ေစ်းခ်ိဳတဲ့ ေရာင္စံုစကၠဴမီးပံုးေလးေတြေနရာမွာ တဖိတ္ဖိတ္နဲ႔ အေရာင္တမ်ိဳးစီ ေျပာင္းေနတဲ့ ေရာင္စံု လွ်ပ္စစ္မီးသီးေတြက ေခတ္ ေရ စီးေၾကာင္းနဲ႔အလုိက္ ေျပာင္းလဲေနရာယူလာေနပါတယ္။
အိမ္တုိင္း၊ အိမ္တုိင္းရဲ႕ ဝရံတာေတြ၊ ေလွကားထစ္ေတြ၊ ေက်ာက္ျပင္ေတြ၊ ေရတုိင္ကီေတြ၊ ေရအုိးစင္ေတြ၊ ၿခံစည္း႐ုိးတုိင္ေတြ၊ သစ္ပင္ေျခ ရင္း ေတြနဲ႔ ေကြ႔ေကြ႔ေကာက္ေကာက္ လမ္းမတေလွ်ာက္၊ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ ျဖဴးျဖဴး လမ္းတဆံုးေတြမွာ ညီညီညာညာနဲ႔ အစဥ္အလာမျပတ္ ထြန္း ညိွထားၾကတဲ့ ဖေယာင္းတုိင္ ျဖဴျဖဴေလးေတြဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ေခတ္သစ္ေနထုိင္မႈ ပံုစံေတြအၾကား တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေမွးမွိန္လာေန ပါၿပီလို႔ အသက္ ၇၁ ႏွစ္ရိွၿပီ ျဖစ္တဲ့ အၿငိမ္းစား ေက်ာင္းဆရာမႀကီး ေဒၚေအးျမျဖဴက ေျပာပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာ ထံုးစံအရ ဗုဒၶဟာ နတ္ျပည္မွာ အဘိဓမၼာတရားေဟာၾကားၿပီး လူ႔ျပည္ကို ဆင္းအလာ ပူေဇာ္ၾကတဲ့ အထိမ္းအမွတ္အေနနဲ႔ အိမ္၊ ေက်ာင္း၊ ဘုရားတန္ေဆာင္းေတြမွာ ဆီမီးေတြ ထြန္ညွိပူေဇာ္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေရာင္စံု စကၠဴမီးပံုးေလးေတြကုိ ဖေယာင္းတုိင္ေလးေတြ စုိက္ထည့္ၿပီး အလွဆင္ခ်ိတ္ဆဲြကာ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔ရဲ႕ ျမတ္စြာဘုရားကို ဆီး ႀကိဳတဲ့ အေလ့အထ ျမင္ကြင္းေတြ ရွားပါးလာသလုိပဲ မီးခုိးေရာင္ မာက်ဴရီေတြကို ဖေယာင္းတုိင္မီးနဲ႔ မိညွိၿပီး ေျမႀကီးေပၚခ် ဖိနပ္နဲ႔ တဝုန္း ဝုန္း အသံ ထြက္ေအာင္႐ုိက္ၿပီး ေဆာ့ကစားၾကရတဲ့ အဲ့ဒီ မာက်ဴရီမီးပန္းေလးေတြ မရိွေတာ့သလုိ လက္နဲ႔မနားတမ္း ေဝွ႔ယမ္းေဆာ့က စားရတဲ့ မီးပန္း ေတြ၊ ကေလးေတြအႀကိဳက္ ေရာင္စုံ ပလတ္စတစ္အၾကည္သား အပါးနဲ႔ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ယုန္႐ုပ္ တြန္းလွည္းေလးေတြဆို တာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ယေန႔ေခတ္ သီတင္း ကၽြတ္ညေတြန႔ဲ မရင္းႏွီးသေယာင္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။
ယေန႔လို ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ သိပ္မရိွေသးတဲ့ အရင္သီတင္းကၽြတ္ညေတြမွာ ၿမိဳ႕ျပရဲ႕ေကာင္းကင္ယံထက္ အၿပိဳင္အဆုိင္ လြင့္တက္ေနၾကတဲ့ မီး ပံုးပ်ံႀကီးေတြဟာလည္း ဒီဘက္ေခတ္ရဲ႕ သီတင္းကၽြတ္ညေကာင္းကင္မွာ ေတြ႔ျမင္ရ နည္းပါးလာေနပါၿပီ။
“ႏုိင္ငံတကာမွဆိုရင္ ႐ုိးရာပဲြေတာ္ေတြကို အစဥ္မျပတ္ က်င္းပေနၾကတာပဲေလ၊ အခုခ်ိန္ထိေပါ့။ ခ ရစ္ယာန္ ဘာသာဝင္မ်ားရဲ႕ ခရစၥမတ္ပဲြ ေတာ္ေတြဆုိလည္း အစဥ္အလာ မျပတ္ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြရဲ႕ သတင္းကၽြတ္ပဲြ ေတာ္မွာ အရင္လုိ ႐ုိးရာေတြ မရိွလာေတာ့တာ ၊ နည္းပါးလာေတာ့တာ လူေတြေျပာင္းလဲလာၾကတယ္။ ကုိယ့္႐ုိးရာတခုကို ထိန္းသိမ္း တတ္ၾကဖို႔ လိုတယ္။ အရင္ေခတ္ကကေလးေတြလက္ ထဲ ေတြ႔ေနက် မာက်ဴရီမီးပန္းေတြ အခုအခ်ိန္ မေတြ႔ရတာေတာ့တာ က်ေနာ့္အ တြက္ေတာ့ ဝမ္းနည္းမႈကိုျဖစ္လာေစတယ္။ ခ်စ္စရာေကာင္း တဲ့ က်ဳပ္တို႔ေတြရဲ႕ ျမန္မာ့႐ုိးရာအစဥ္အလာတခု ေပ်ာက္ပ်က္သြားမွာ စုိးမိ တယ္ခင္ဗ်” ဟု အသက္ ၇၉ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ပင္စင္စား အစိုးရဝန္ ထမ္းႀကီးတဦးျဖစ္သူ ဦးလွဘြယ္က ေျပာပါတယ္။
ယခင္က သီတင္းကၽြတ္ပဲြေတာ္ အခ်ိန္ေတြမွာ ရပ္ကြက္အိမ္ဆုိင္ေလးေတြကေန ရာသီစာလို အၿပိဳင္အဆုိင္ ၿမိဳင္ၿမိဳင္ဆုိင္ဆိုင္ ေရာင္းခ်ခဲ့ ၾကတဲ့ ကန္ေတာ့ကိတ္မုန္႔ဆုိင္ေလးေတြဟာလည္း ၿမိဳ႕ျပရဲ႕ေျပာင္းလဲလာတဲ့ အထပ္ျမင့္ တုိက္ေတြၾကားမွာ ေပ်ာက္ကြယ္လုနီးပါးျဖစ္ လာေနၿပီး လူ ႀကီးေတြကို ကန္ေတာ့ဖို႔အတြက္ ကန္ေတာ့ ပစၥည္း ဝယ္ယူတဲ့ေျခလွမ္းေတြဟာလည္း ေခတ္သစ္စူပါမားကတ္ေတြဆီသုိ႔ ဦးတည္ေနပါၿပီ။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာ ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့တဲ့ သီတင္းကၽြတ္ပဲြေတာ္ကာလေတြမွာ ျပဳလုပ္က်င္းပေနက် ကာတြန္းဦးဘဂ်မ္း ျပပဲြဟာလည္း ဒီ ဘက္ေခတ္ရဲ႕လူငယ္ေတြနဲ႔ လံုးဝမရင္းႏွီးခဲ့တဲ့ ပဲြေတာ္တခုျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။
“က်မတို႔ငယ္ငယ္က သီတင္းကၽြတ္ကာလေတြကို အရမ္းသတိရမိတယ္။ လူေတြဟာ အဲ့ဒီ အခ်ိန္ ကာလေတြတုန္းက ရိွရိွ၊ မရိွရိွ ကုိယ့္ဗုဒၶဘာ သာဝင္ေတြရဲ႕ ပဲြေတာ္ႀကီးကို အေလးအျမတ္ထားၾကတယ္။ အားလံုးဟာ ပဲြေတာ္ခ်ိန္ေရာက္ ရင္ ေပ်ာ္ေနၾကတယ္။ ဒီႏွစ္ဆယ္ရာစုေနာက္ ပိုင္းမွာ အရင္လုိ ႐ုိးရာအစဥ္အလာေတြ မရိွေတာ့ဘူး။ ဒါက ယဥ္ေက်းမႈ ဆုတ္ယုတ္လာတဲ့ သေဘာတရားပဲလားလို႔ေတာင္ ထင္မိတယ္။မ ျဖစ္သင့္ဘူးလို႔ထင္တယ္” လို႔ အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္ရိွ ယဥ္ေက်းမႈတကၠသုိလ္ မွ ဝန္ထမ္းတဦးျဖစ္သူ မသႏာၱေမက သူျဖတ္ သန္းခဲ့ဖူးတဲ့ သီတင္းကၽြတ္ပဲြေတာ္ ကာလမ်ားနဲ႔ လက္ရိွ အေျခအေနကို ႏိႈင္းယွဥ္ေျပာျပပါ တယ္။
အဘုိးအဘြားမ်ား၊ လူႀကီးမိဘမ်ား၊ ဆရာသမားမ်ားနဲ႔ ေက်းဇူးရိွသူေတြကို လက္ေဆာင္ ပစၥည္းေလးေတြ ယူလာၿပီး ဗုဒၶဘာသာ မိ႐ုိးဖ လာ မပ်က္ ကန္ေတာ့တာေတြဟာလည္း ဒီဘက္ေခတ္မွာ အရင္ကနဲ႔မတူ ရွားပါးလာေနပါၿပီလို႔ အသက္ ၇၂ ႏွစ္အရြယ္ရိွ ပညာေရးဝန္ ႀကီး ဌာန အၿငိမ္းစား ညြန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးသန္းဝင္းက ေျပာပါတယ္။
အသက္ ၄၅ ႏွစ္ အရြယ္ရိွ အေျခခံပညာအထက္တန္းေက်ာင္းမွ အဂၤလိပ္စာျပ ဆရာမတဦးျဖစ္သူ ေဒၚပုလဲခင္ကလည္း “အရင္ေခတ္ ေတြ တုန္းက သီတင္းကၽြတ္ဆိုရင္ လူႀကီးမိဘေတြကို ကန္ေတာ့ဖို႔အတြက္ အၿပိဳင္အဆုိင္ ဝယ္ၾကျခမ္းၾကနဲ႔ ေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းတာေလးေတြ ရိွခဲ့တယ္။ အခုဒီဘက္ပုိင္းေရာက္ေတာ့ လူငယ္ေတြဟာ အလုပ္ေတြ မ်ားလာၾကတယ္။အခ်ိန္ေတြ မေလာက္ၾကေတာ့ဘူး ။ အလုပ္လုပ္တဲ့ လူငယ္ေတြ ကို ေျပာခ်င္တာပါ။ ဒီအတြက္ သီတင္းကၽြတ္လို႔ လူႀကီးမိဘေတြကို ကန္ ေတာ့တဲ့အခါမ်ိဳးေတြမွာ ဒီဘက္ေခတ္ကေလးေတြဟာအေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ႐ုိးရာအစဥ္အလာကို မလုပ္ႏုိင္ၾကတာေလးေတြ ျဖစ္ လာတယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္။
တႏွစ္ခ်င္းစီ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ၿမိဳ႕ျပရဲ႕ေျပာင္းလဲမႈမ်ားက တုိးတက္မႈမ်ားဘက္သို႔ ဦးတည္ေနသလုိ ႐ိုးရာအစဥ္အလာ ဆုတ္ယုတ္မႈမ်ား ကို လည္း ျဖစ္ေပၚေနေစပါတယ္။
ျမန္မာ့႐ုိးရာ သီတင္းကၽြတ္ပဲြေတာ္ ကာလအတြင္း ယခင္ကရိွခဲ့ဖူးတဲ့ ထံုးတမ္းစဥ္အလာမ်ားထဲမွ တခ်ိဳ႕ဟာ ယေန႔ေခတ္ကာလေတြမွာ အရိပ္ အေငြသက္သက္သာ က်န္လာပါတယ္။ ဒီဘက္ေခတ္ရဲ႕ သီတင္းကၽြတ္ကာလမ်ားဟာ ပံုမွန္ညေတြနဲ႔ ထူးမျခားနား ျဖစ္လာတာ သိသာ လာ ပါတယ္။
သီတင္းကၽြတ္ပြဲေတာ္ကာလမွာ ျမန္မာလူငယ္အမ်ားစုဟာ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းခြင္ထဲကေနသာ ေက်ာ္ျဖတ္ေနၾကတယ္လို႔ အသက္ ၂၄ ႏွစ္အ ရြယ္ ကြန္ပ်ဴတာပ႐ုိဂရမ္မာတဦးျဖစ္သူ ကိုေအာင္ျမတ္သူက ေျပာပါတယ္။
နည္းပညာကုမၸဏီတခုတြင္ လုပ္ကုိင္ေနသူ အသက္ ၂၇ ႏွစ္အရြယ္ရိွ ကုိရန္လင္းေသာ္ကလည္း “၂ ၀၀၂၊ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ေလာက္အထိက်ေနာ္ တို႔ လူငယ္ေတြ သီတင္းကၽြတ္ဆုိ လူႀကီးမိဘေတြကို ကန္ေတာ့ဖို႔အတြက္ အဓိက ႀကိဳးစားျပင္ ဆင္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ေလာက္အထိငယ္ ငယ္ကတည္းက ေဆာ့ခဲ့တဲ့ သီတင္းကၽြတ္ ကစားနည္းေတြကို တစိုက္မတ္မတ္ ေဆာ့ခဲ့ ၾက တယ္ဗ်။ ငရဲမီး၊ မာက်ဴရီမီးပန္း ကစားနည္းေတြ အျပင္ အိမ္ေတြမွာ ျမတ္စြာဘုရားကို ႀကိဳဖို႔ ဖေယာင္းတုိင္မီးထြန္းခဲ့တဲ့ အေလ့အထ ေတြ က်ေနာ္တုိ႔ လူလတ္ပုိင္းျဖစ္လာတဲ့ ဒီအခ်ိန္ သိသိ သာသာေလး ေပ်ာက္လာခ်င္သလားလုိ႔။ အမွန္က မျဖစ္သင့္ဘူးဗ်။ က်ေနာ္တုိ႔ ခု ေနာက္ ပုိင္းလူငယ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ အလုပ္မ်ားေန တယ္ဆုိဆုိ ႐ုိးရာတခုကို ထိန္းသိမ္းသင့္တယ္ေလ” လို႔ ဆိုပါတယ္။
ျမန္မာ့႐ုိးရာ သီတင္းကၽြတ္ပဲြေတာ္ရဲ႕ အႏွစ္သာရမ်ား ရွားပါးလာတဲ့ ယေန႔ေခတ္ ၿမိဳ႕ျပအေျခအေနကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က အိမ္တြင္းမီးပံုး လုပ္ ငန္း ေလးမ်ားကလည္း သက္ေသထူေနပါတယ္။
“အရင္ေခတ္ကလုိ လုပ္ငန္း မေကာင္းေတာ့ဘူး။ တ႐ုတ္ဘက္က လွ်ပ္စစ္မီးပံုးေတြ ဝင္လာေတာ့ ပိုဆုိးတယ္။ ႐ုိးရာလက္မႈ မီးပံုးေတြက အခု ေခတ္မွာ အလုပ္သိပ္မျဖစ္ခ်င္ေတာ့ဘူး။ ေစ်းကြက္ကုိ မနည္းရွာေနရတယ္။ လုပ္ငန္းမ ေကာင္း ၾကလို႔ ဒီဘက္ မီးပံုးလုပ္တဲ့တတန္းလံုး ဝင္ေငြ ေတြ တအားေလ်ာ့လာၾကတယ္” လို႔ု ႐ုိးရာမီးပံုးလုပ္ငန္းရွင္ အသက္ ၄၅ ႏွစ္အရြယ္ရိွ ေဒၚျမလိႈင္ေဝက ေျပာပါတယ္။
တဖိတ္ဖိတ္လက္ေနတဲ့ ေရာင္စံုလွ်ပ္စစ္ မီးသီးေတြနဲ႔ က်ိဳးတိုးက်ဲတဲ လွေပေနတဲ့ ၂၀၁၂ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ သီတင္းကြ်တ္ညေတြမွာ ႐ိုးရာအ ေငြ႔အသက္တခ်ိဳ႕သာ အားယူရွင္သန္ေနပံု ရပါတယ္။
ကမာၻ႔ဘဏ္ ျမန္မာအစိုးရကို ေငြျပန္ေထာက္ပံ့
လဖိုင္
ျမန္မာႏုိ္င္ငံ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအတြက္ ကမာၻ႕ဘဏ္၏ ၾကားျဖတ္မဟာဗ်ဴဟာကို ႏုိ၀င္ဘာလ ၂ ရက္ေန႕ ကထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ၁၈ လစာအတြက္ ေရးဆြဲထားၿပီး အခ်ိန္ေစ့သည့္အခါ ျပန္လည္သုံးသပ္ကာ ေရရွည္စီမံကိန္းကို ခ်မွတ္ေရးဆြဲမည္ျဖစ္သည္။
အျခားႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ႏုိင္ငံျပန္လည္ထူေထာင္ေရး မဟာဗ်ဴဟာမ်ားကို ေလးႏွစ္တာ အတြက္ ေရးဆြဲေလ့ရွိေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အေျပာင္းအလဲသုိ႕ ဦးတည္ေနသည့္အတြက္ ၾကားျဖတ္အစီအစဥ္ ၁၈ လစာေရးဆြဲၿပီး ရလဒ္ကုိၾကည့္ကာ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကမာၻ႕ဘဏ္၏ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကိုယ္စားလွယ္ ခန္သန္ရွန္ကာက ေျပာသည္။
ၾကားျဖတ္ မဟာဗ်ဴဟာတြင္ အပုိင္း ၃ ပုိင္းရွိၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအတြင္း ေျပာင္းလဲမူမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ယုံၾကည္မူတည္ ေဆာက္ ျခင္း ေရွ႕ဆက္ ေဆာင္ရြက္မည့္ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ ျပင္ဆင္ျခင္းတုိ႕ပါ၀င္သည္။
“ က်ေနာ္တုိ႕ဆြဲထားတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာက စင္းလုံးေခ်ာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အေကာင္းဆုံး အလုပ္ျဖစ္ဖုိ႕ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။ ကမာၻ႕ဘဏ္ရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာအေတြ႕အၾကဳံေတြက အမ်ားႀကီး အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစမွာပါ” ဟု ခန္သန္ရွန္ကာ က ေျပာသည္။
ကမာၻ႕ဘဏ္ ၾကားျဖတ္ မဟာဗ်ဴဟာ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္တြင္ ျပည္သူလူထုႏွင့္ဆုိင္သည့္ ဘတ္ဂ်တ္စီမံခန္႕ခြဲမူကို အားျဖည့္ရန္ႏွင့္ ႏုိင္ငံ ေတာ္ဘတ္ဂ်တ္ သုံးစြဲပုံမ်ား ပြင့္လင္းမူရွိေစရန္၊ အေသးစားႏွင့္ အလတ္စား လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအတြက္ ေခ်းေငြ အလြယ္တကူရေစရန္ အ တားအဆီးျဖစ္ေနေသာ မူ၀ါဒမ်ား ျပဳျပင္ရန္၊ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ ေဘာဂအခင္းအက်င္းႏွင့္ အလုပ္ကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားေပၚေပါက္ ႏိုင္ေရး ကို နားလည္သေဘာေပါက္ေစျပီးျပီး ပုဂၢလိကကဏၰ တုိးတက္မူမ်ား ရွိေစရန္တုိ႕ပါ၀င္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အေျပာင္းအလဲမ်ားကို ျပည္တြင္းျပည္ပမွ ပုိမုိယုံၾကည္မူရွိလာေစရန္လည္း ကမာၻ႕ဘဏ္က ကူညီေပးရန္ရွိေၾကာင္း ခန္သန္ ရွန္ ကာ ကေျပာသည္။ ျပည္တြင္းမွ ယုံၾကည့္မူရွိေစရန္အတြက္ စစ္ျဖစ္ၿပီးစ ႏုိင္ငံ၊ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားၿပီးစ ေနရာမ်ားျဖစ္ေသာ အာဖဂန္၊ အင္ ဒုိနီးရွားမွ အာေခ်း၊ ဖိလစ္ပုိင္ မင္ဒနအုိ ေဒသ မ်ားတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ Community Driven Development (CDD) ရပ္ရြာအေျချပဳ ဖြံ႕ျဖိဳးတုိးတက္မူ လုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ ေဒၚလာ သန္း ၈၀ ကုိ ခ်မွတ္ထားသည္။ ယင္းစီမံခ်က္အတြက္ စီမံကိန္း လည္ပတ္မည့္ပုံစံကို နုိ၀င္ဘာလတြင္ အၿပီးသတ္ေရးဆြဲၿပီး ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ တြင္ စတင္မည္ျဖစ္သည္။
“ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕လုိအပ္ခ်က္ေတြက အမ်ားႀကီး၊ က်ေနာ္တုိ႕လုပ္ႏုိင္တာက နည္းတယ္ဆုိတာ သိပါတယ္ ” ဟု ရံပုံေငြ ေဒၚလာ သန္း ၈၀ ႏွင့္စပ္လ်ဥ္းၿပီး ခန္သန္ရွန္ကာ ကေျပာသည္။
သန္း ၈၀ ကို အစုိးရမွ တဆင့္ ေပးသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ အစုိးရက စီမံကိန္းမ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္သူအျဖစ္ တာ၀န္ယူသြား မည္ ျဖစ္သည္။ ယင္းေငြေၾကး အေထာက္အပံ့သည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ေဒသမ်ားအတြက္သာ ျဖစ္ၿပီး ၆ ႏွစ္အတြင္း အၿပီးေဖာ္ေဆာင္သြား မည္ ျဖစ္သည္။ ယင္းစီမံခ်က္မ်ား ေအာင္ျမင္မူကို ျပသၿပီး ပဋိပကၡျဖစ္ပြားသည့္ ေဒသမ်ားတြင္ ဖြံ႕ျဖိဳးေရး စီမံခ်က္မ်ား ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ ေနာက္ထပ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅ သန္းကို ကမာၻ႕ဘဏ္က ႏုိင္ငံတကာ အလႉရွင္ႏိုင္ငံမ်ား အသုိင္းအ၀ုိင္းတြင္ အလွဴခံေပးမည္ျဖစ္သည္။
အဆိုပါ အစီအစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ကမာၻ႕ဘဏ္သည္ လုံေလာက္ေသာ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးမူမ်ား မလုပ္ခဲ့ဟု ျမန္မာႏုိင္ငံ အရပ္ဖက္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ေ၀ဖန္လ်က္ရွိသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ လက္ရွိတြင္ ကမာၻ႕ဘဏ္သို႕ ဆပ္ရန္ အေႂကြး အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၄၀၀ႏွင့္ အာရွဖြံျဖိဳးေရးဘဏ္သို႕ အေႂကြး သန္း ၅၀၀ စုစုေပါင္း သန္း ၉၀၀ နီးပါး အေၾကြးတင္လ်က္ရွိသည္။ ယင္းအေၾကြးမ်ားကို ကမာၻ႕ဘဏ္၊ အာရွဖြံ႕ျဖိဳးေရးဘဏ္ႏွင့္ ဂ်ပန္အစုိး ရတုိ႕ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းေပးမည္ျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၃ အေစာပုိင္းတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ကမာၻ႕ဘဏ္မွ ေခ်းေငြ အစီအစဥ္မ်ားကို ျပန္လည္ရယူ ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။
“ အေၾကြးေတြေလ်ာ္ပစ္ဖို႕ လုံး၀မရွိပါဘူး ” ဟု ခန္သန္ရွန္ကာ ကေျပာသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ကမာၻ႕ဘဏ္ႏွင့္ အာရွဖြံ႕ျဖိဳးေရးဘဏ္သို႕ တင္ေနသည့္ အေၾကြးမ်ားကို ဂ်ပန္အစုိးရက အစား၀င္ဆပ္ေပးမည္ျဖစ္သည္။
အေၾကြးမ်ားရွင္းသြားပါက ကမာၻ႕ဘဏ္သည္ လမ္း တံတား ဆက္သြယ္ေရး ေရ မီး ႏွင့္ စြမ္းအင္က႑မ်ားအတြက္ ေငြထုတ္ေခ်းရန္ စိတ္၀င္စားလ်က္ရွိသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနႏွင့္ ကမၻာ့ ဘဏ္မွ ေႂကြးၿမီမ်ားကို ရွင္းလင္းၿပီး ပါက ေနာက္ထပ္ ေဒၚလာ ၁၆၅ သန္း ေခ်းေပးရန္ အစီအစဥ္ရွိေၾကာင္း ကမၻာ့ ဘဏ္ ဒုတိယအႀကီးအကဲ ပန္မီလာ ေကာက္စ္ ကို ကိုးကား၍ Reuters သတင္းတြင္ ေရးထားသည္။
No comments:
Post a Comment